Amazon đối mặt vụ kiện chống độc quyền lớn tại Mỹ

Theo CNBC, đơn kiện cáo buộc Amazon sử dụng “quyền lực độc quyền” của mình để tăng giá, làm giảm chất lượng sản phẩm và loại trừ đối thủ một cách bất hợp pháp, từ đó làm suy yếu cạnh tranh.

Cổ phiếu Amazon đóng cửa giảm gần 4% trong một ngày giảm điểm trên toàn thị trường.

FTC cho rằng Amazon đã “duy trì” quyền lực độc quyền của mình một cách bất hợp pháp, sử dụng biện pháp chống giảm giá - trong đó có những điều khoản trừng phạt những người bán hàng giảm giá, đồng thời công ty ngăn cản các nhà bán lẻ trực tuyến khác đưa ra mức giá thấp hơn, cạnh tranh hơn so với giá trên Amazon. Những hành vi này khiến các sản phẩm bán online có mức giá cao.

Amazon cũng yêu cầu người bán sử dụng các dịch vụ hoàn thiện đơn hàng “tốn kém” của mình để có được huy hiệu Prime ca tụng cho sản phẩm của họ, điều này khiến việc kinh doanh trên nền tảng này trở nên đắt đỏ hơn. Trong cuộc họp báo nhanh hôm qua (26/9 theo giờ Mỹ), Chủ tịch FTC Lina Khan nói rằng cứ mỗi 2 USD thì người bán hàng đang trả 1 USD cho Amazon.

FTC và các bang cáo buộc Amazon buộc người bán phải trả phí dịch vụ và quảng cáo đắt đỏ nếu muốn tiếp thị hàng hóa trên trang web, người bán cũng không có lựa chọn nào khác “ngoài việc dựa vào Amazon để duy trì hoạt động kinh doanh”. Khan cho biết, những chiến thuật này đã làm suy giảm trải nghiệm mua sắm trên Amazon, các kết quả tìm kiếm trả về tràn ngập "quảng cáo trả tiền” nhằm hướng người mua hàng đến các sản phẩm đắt tiền hơn và ít phù hợp hơn.

“Kết quả cuối cùng ở đây, Amazon là một nhà độc quyền và họ đang khai thác sự độc quyền của mình theo cách khiến người mua và người bán phải trả nhiều tiền hơn cho một dịch vụ kém hơn”, Chủ tịch FTC nói. “Trong một thế giới cạnh tranh, tình trạng độc quyền tăng giá và dịch vụ xuống cấp sẽ tạo cơ hội cho các đối thủ tiềm năng tham gia, thu hút kinh doanh, phát triển và cạnh tranh, nhưng chiến lược độc quyền bất hợp pháp của Amazon đã loại bỏ khả năng đó và kết quả công chúng là người trực tiếp mất tiền”.

AMAZON: KHIẾU NẠI CỦA FTC “SAI VỀ THỰC TẾ VÀ LUẬT PHÁP”

David Zapolsky, cố vấn chung của Amazon và phó chủ tịch cấp cao về chính sách công toàn cầu, cho biết trong một tuyên bố rằng khiếu nại của FTC là “sai về thực tế và luật pháp”.

Zapolsky cho biết: “Các biện pháp mà Amazon đang áp dụng đã giúp thúc đẩy cạnh tranh và đổi mới trong toàn ngành bán lẻ, đồng thời tạo ra nhiều lựa chọn hơn, giá thấp hơn và tốc độ giao hàng nhanh hơn cho khách hàng của Amazon cũng như cơ hội lớn hơn cho nhiều doanh nghiệp bán hàng trong cửa hàng của Amazon. Nếu FTC làm theo cách của mình, kết quả sẽ là có ít sản phẩm lựa chọn hơn, giá cao hơn, giao hàng chậm hơn cho người tiêu dùng và giảm bớt lựa chọn cho các doanh nghiệp nhỏ - trái ngược với mục tiêu của luật chống độc quyền”.

Trong một bài đăng trên blog riêng, Zapolsky bảo vệ các dịch vụ quảng cáo và thực hiện đơn hàng của Amazon, nói rằng cả hai đều được cung cấp trên cơ sở tùy chọn cho người bán và rằng dịch vụ Hoàn thiện đơn hàng của Amazon được bán trên thị trường với mức giá cạnh tranh.

FTC không đưa ra các biện pháp khắc phục trong thông báo của mình, cho biết họ chủ yếu tìm cách buộc Amazon phải chịu trách nhiệm pháp lý. Trong đơn khiếu nại, FTC và các bang kêu gọi tòa án ngăn chặn Amazon tiếp tục hành vi bị cáo buộc là trái pháp luật và ra lệnh “cứu trợ cơ cấu” trong phạm vi cần thiết để giải quyết tổn hại. Cứu trợ cơ cấu có xu hướng đề cập đến các biện pháp khắc phục như tách nhỏ công ty và thoái vốn, làm thay đổi bản thân hoạt động kinh doanh, thay vì chỉ đơn giản ra lệnh cho doanh nghiệp ngừng một hành vi nhất định.

Thông thường trong các vụ kiện chống độc quyền, thẩm phán sẽ đưa ra phán quyết trước tiên về việc liệu một công ty có phải chịu trách nhiệm pháp lý về các vi phạm bị cáo buộc hay không. Chỉ tại thời điểm đó, một thủ tục tố tụng riêng biệt để xác định các biện pháp khắc phục thích hợp sẽ diễn ra nếu có kết luận về trách nhiệm pháp lý.

Vụ kiện là một cột mốc quan trọng đối với Chủ tịch FTC Lina Khan, người đã trở nên nổi tiếng với bài viết trên Tạp chí Luật Yale năm 2017, “Nghịch lý chống độc quyền của Amazon”. Khan lập luận trong bài báo rằng khuôn khổ chống độc quyền nổi bật vào thời điểm đó đã không nắm bắt được mức độ thống trị thực sự của Amazon và tác hại tiềm tàng đối với cạnh tranh. Thông qua công việc của mình tại FTC, Khan đã tìm cách thiết lập lại khuôn khổ đó và vượt qua ranh giới của luật chống độc quyền thông qua các cuộc chiến pháp lý đầy rủi ro.

Amazon là một trong bốn công ty Big Tech bị tiểu ban Tư pháp Hạ viện điều tra về chống độc quyền, cho thấy họ nắm quyền độc quyền đối với hầu hết người bán bên thứ ba và nhiều nhà cung cấp.

Lina Khan, Chủ tịch Ủy ban Thương mại Liên bang

Vào thời điểm đó, người phát ngôn của Amazon cho biết trong một tuyên bố rằng “theo định nghĩa, các công ty lớn không có ưu thế thống trị và giả định rằng thành công chỉ có thể là kết quả của hành vi phản cạnh tranh là sai lầm”.

AMAZON ĐANG THU HÚT SỰ GIÁM SÁT CHẶT CHẼ CỦA CƠ QUAN QUẢN LÝ

Được thành lập bởi Jeff Bezos tại Seattle vào năm 1994, Amazon đã chuyển đổi từ một công ty bán sách trực tuyến thành một gã khổng lồ về bán lẻ, quảng cáo và điện toán đám mây với mức định giá thị trường đáng kinh ngạc khoảng 1,4 nghìn tỷ USD. Công ty đã tìm cách mở rộng sự thống trị của mình bằng cách thâm nhập vào các ngành như chăm sóc sức khỏe, phát trực tuyến và tạp hóa, mua lại nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu One Medical, hãng phim và truyền hình huyền thoại MGM cũng như chuỗi siêu thị cao cấp Whole Foods.

Những động thái đó đã thu hút sự giám sát chặt chẽ của cơ quan quản lý. Báo cáo của tiểu ban Hạ viện cũng cáo buộc Amazon lạm dụng vị trí của mình trong lĩnh vực bán lẻ trực tuyến để gây hại cho các thương nhân bên thứ ba, những người dựa vào nền tảng này để bán hàng và cáo buộc họ sử dụng “chiến thuật mạnh tay” để bắt nạt các đối tác bán lẻ. FTC cũng đang xem xét kế hoạch mua lại nhà sản xuất Roomba iRobot trị giá 1,7 tỷ USD của Amazon trên cơ sở chống độc quyền. Amazon gần đây đã trả khoảng 30 triệu USD để giải quyết hai vụ kiện về quyền riêng tư do FTC đưa ra liên quan đến sản phẩm chuông cửa Ring và thiết bị Alexa. Cơ quan này cũng đang theo đuổi vụ kiện cáo buộc Amazon lừa người dùng đăng ký Prime, đồng thời khiến họ gặp khó khăn trong việc hủy bỏ.

Thị trường của Amazon đã phát triển thành trụ cột trong hoạt động kinh doanh thương mại điện tử của mình. Vào thời điểm ra mắt thị trường vào năm 2000, Amazon đã mở rộng ra ngoài phạm vi ban đầu là một nhà bán sách và cung cấp những thứ như đĩa CD và video. Nhưng sau khi mở cửa cho người bán bên thứ ba, nền tảng Amazon đã tăng số lượng và sự đa dạng sản phẩm, khiến Amazon có biệt danh là “cửa hàng bán mọi thứ”.

Thị trường bên thứ ba đã giúp Amazon tiếp cận được một lĩnh vực kinh doanh có lợi nhuận cao hơn là chỉ bán sách. Amazon cũng đã tăng mức phí mà người bán phải trả để kinh doanh trên trang web của mình, chạy quảng cáo và khai thác các dịch vụ giao hàng, thực hiện đơn hàng. Trong nửa đầu năm 2023, công ty đã thu được khoản chiết khấu 45% từ mỗi giao dịch bán hàng do người bán ở Hoa Kỳ thực hiện, tăng từ mức 19% vào năm 2014. Công ty tiết lộ gần đây rằng doanh số bán hàng từ người bán bên thứ ba hiện chiếm 60% tổng doanh số.

Hoàng Hà