Ấn Độ-Canada: Khi 'cơm chẳng lành'...

Cáo buộc liên quan đến vụ ám sát thủ lĩnh phe ly khai người Sikh ở tỉnh bang British Columbia đang làm rạn nứt quan hệ giữa Ấn Độ và Canada. (Nguồn: PTI)

Chia sẻ trên mạng xã hội X ngày 19/9, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ấn Độ Arindam Bagchi cho biết, Bộ Ngoại giao nước này đã triệu Cao ủy Canada tại New Delhi Cameron MacKay và “thông báo về quyết định của Ấn Độ trục xuất một nhà ngoại giao cấp cao của Canada công tác tại Ấn Độ".

Nhà ngoại giao này đã được yêu cầu rời khỏi Ấn Độ trong 5 ngày tới.

Động thái mới nhất của Ấn Độ, theo bình luận của AP, làm gia tăng cuộc đối đầu đang căng thẳng giữa New Delhi và Ottawa sau cáo buộc liên quan đến vụ sát hại một nhà hoạt động theo đạo Sikh.

Cùng ngày, Thủ tướng Canada Justin Trudeau tuyên bố nước này không cố khiêu khích Ấn Độ khi cáo buộc các đặc vụ của quốc gia Nam Á này có liên quan tới vụ giết đối tượng khủng bố Hardeep Singh Nijjar thuộc tổ chức ly khai Khalistani ở tỉnh bang British Columbia.

Phát biểu với báo giới, nhà lãnh đạo Canada nêu rõ, chính phủ Ấn Độ "cần phải giải quyết vấn đề này với thái độ nghiêm túc nhất. Chúng tôi đang làm điều đó, chúng tôi không tìm cách khiêu khích hoặc leo thang".

Nguồn cơn vụ việc

Trước đó, hôm 18/9, Ottawa đổ lỗi cho New Delhi về vụ sát hại Nijjar và đã trục xuất một nhà ngoại giao hàng đầu của Ấn Độ.

Phát biểu trước Hạ viện Canada về "một vụ việc cực kỳ nghiêm trọng", Thủ tướng Trudeau cho biết trong nhiều tuần qua, các cơ quan an ninh Canada đã tích cực theo đuổi những cáo buộc đáng tin cậy về mối liên hệ tiềm tàng giữa các đặc vụ của chính phủ Ấn Độ và vụ sát hại công dân Canada Hardeep Singh Nijjar.

Theo nhà lãnh đạo Canada, ưu tiên hàng đầu của Ottawa là các cơ quan thực thi pháp luật và an ninh phải đảm bảo sự an toàn liên tục cho tất cả người Canada, đồng thời phải thực hiện tất cả các bước cần thiết để buộc thủ phạm phải chịu trách nhiệm.

Chính ông đã đích thân và trực tiếp nêu lên những cáo buộc này với người đồng cấp Ấn Độ Narendra Modi khi hai bên gặp nhau bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 ở New Delhi vào tuần trước.

“Bất kỳ sự tham gia nào của chính phủ nước ngoài vào việc giết hại một công dân Canada trên đất Canada đều là sự vi phạm không thể chấp nhận được đối với chủ quyền của Canada”, Thủ tướng Justin nhấn mạnh.

Thông báo về việc trục xuất một nhà ngoại giao hàng đầu của Ấn Độ cùng ngày, Bộ trưởng Ngoại giao Canada Mélanie Joly khẳng định với các phóng viên: “Chúng tôi sẽ luôn bảo vệ người Canada" và “hy vọng sự hợp tác toàn diện của Ấn Độ sẽ giải quyết được vấn đề này”.

Ngay sau đó, Bộ Ngoại giao Ấn Độ đã bác bỏ cáo buộc trên bằng tuyên bố có ngôn từ mạnh mẽ: “Chúng tôi đã xem và bác bỏ tuyên bố của Thủ tướng Canada tại Quốc hội của họ, cũng như tuyên bố của Bộ trưởng Ngoại giao Canada.

Những cáo buộc cho rằng chính phủ Ấn Độ tham gia bất kỳ hành động bạo lực nào ở Canada là vô lý và có động cơ”.

Liên quan đến vụ việc này, một quan chức cấp cao thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay, giới chức nước này đang liên hệ chặt chẽ với đối tác Canada, đồng thời hối thúc chính quyền Ấn Độ hợp tác trong cuộc điều tra.

Trong khi đó, theo người phát ngôn của Ngoại trưởng Australia, Canberra bày tỏ quan ngại sâu sắc trước những cáo buộc mà phía Canada đưa ra với phía Ấn Độ, đồng thời "ghi nhận các cuộc điều tra đang diễn ra" và "hợp tác chặt chẽ với các đối tác trong vụ việc này".

Người phát ngôn chính phủ Anh cho biết đang liên lạc chặt chẽ với các đối tác Canada, khẳng định "sẽ là không phù hợp nếu bình luận thêm về cuộc điều tra đang diễn ra của chính quyền Canada".

Ngày 15/9, người phát ngôn của Bộ trưởng Thương mại Canada Mary Ng thông báo quyết định sẽ hoãn phái đoàn thương mại do bà Mary Ng dẫn dầu được lên kế hoạch tới Ấn Độ vào đầu tháng 10 tới. Thông báo không giải thích cho việc hủy bỏ cũng như thông báo về kế hoạch tương lai.

Hành động này xuất hiện sau khi Canada tạm dừng các cuộc đàm phán về một thỏa thuận thương mại với Ấn Độ và mối quan hệ giữa Thủ tướng Justin Trudeau cùng người đồng cấp Narendra Modi trở nên lạnh nhạt trong cuộc gặp bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 ở New Delhi vào ngày 10/9.

Hồng Phúc