Ấn Độ đã đúng về đại dịch?

Tuần này, số ca nhiễm mới giảm thấp nhất trong 8 tháng, trong khi số ca tử vong trong ngày giảm dưới 100 - mức thấp nhất kể từ tháng 5, theo hãng tin AFP.

Tỷ lệ người có kháng thể cao ở một số nơi

Ấn Độ ghi nhận trường hợp nhiễm virus đầu tiên vào ngày 30/1/2020 và ca tử vong đầu tiên giữa tháng 3/2020.

Số ca nhiễm mới mỗi ngày lên kỷ lục - hơn 97.000 - vào tháng 9/2020, và số ca tử vong trung bình khoảng 1.000 mỗi ngày cùng trong tháng đó.

Sau đó, số ca tử vong bắt đầu giảm. Trong ngày 2/2, nước này chỉ ghi nhận 94 trường hợp tử vong, và 8.635 ca nhiễm mới.

Cho đến nay, Ấn Độ có tỷ lệ tử vong thấp nhất trong số 20 nước bị ảnh hưởng nặng nề nhất vì Covid-19 trên thế giới.

Số ca nhiễm và số ca tử vong mới đã giảm mạnh ở Ấn Độ trong những tuần qua. Ảnh: AFP.

Các chuyên gia cho rằng số người ở Ấn Độ đã nhiễm virus có thể cao hơn nhiều so với con số chính thức. Điều này phù hợp với hàng loạt khảo sát tìm hiểu số người có kháng thể trên cấp độ bang và quốc gia.

Một khảo sát chính thức cấp quốc gia từ tháng 12/2020 đến tháng 1 ở các khu vực đô thị và nông thôn, và trên các nhân viên y tế, cho thấy tỷ lệ có kháng thể lên tới 21,5% - tức gần 280 triệu người nếu tính trên dân số cả nước.

Ở thủ đô New Delhi, một trong những nơi bị ảnh hưởng nặng nhất ở Ấn Độ, dữ liệu được công bố tuần này cho thấy hơn 50% trong số 28.000 người được lấy mẫu đã có kháng thể trong người.

Các chuyên gia cảnh báo rằng dịch Covid-19 sẽ ảnh hưởng nặng nề đến các thành phố có mật độ dân cư đông đúc của Ấn Độ, vốn có tình trạng mất vệ sinh ở nhiều nơi. Hệ thống y tế ít được đầu tư trong một thời gian dài sẽ không thể đối phó với làn sóng bệnh nhân có triệu chứng trở nặng.

Cách ứng phó của Ấn Độ

Chính phủ Ấn Độ hành động sớm từ tháng 3, chặn các chuyến bay quốc tế và áp đặt lệnh phong tỏa vào dạng nghiêm ngặt hàng đầu thế giới. Việc đeo khẩu trang là bắt buộc ở nhiều bang.

Các hạn chế được nới lỏng dần kể từ tháng 6, khi chính phủ tìm cách khởi động lại nền kinh tế bị ảnh hưởng nặng nề bởi Covid-19.

Người dân Ấn Độ cũng tỏ ra thoải mái hơn đối với đại dịch. Hàng trăm nghìn người đến lễ hội Kumbh Mela của đạo Hindu tháng 1 vừa qua, đa phần không đeo khẩu trang.

Hàng chục nghìn nông dân Ấn Độ tham gia biểu tình lớn ở thủ đô Delhi từ tháng 11/2020 để chống lại luật nông nghiệp mới.

Xét nghiệm Covid-19 ở thành phố Jammu vào tháng 12/2020. Ảnh: AP.

Các bác sĩ ở một số bang như Gujarat, Uttar Pradesh và Andhra Pradesh, và các thành phố lớn như Delhi và Mumbai - có tổng dân số hơn 330 triệu người - nói với AFP rằng họ đang ghi nhận số ca nhiễm giảm nhiều ở các bệnh viện của mình.

Ở Delhi, chính quyền cho biết 90% số giường được dành riêng cho bệnh nhân Covid-19 đang trống.

“Danh sách đợi từng rất dài. Giờ đây, danh sách còn chưa tới 40-50 bệnh nhân”, theo Deven Juneja, một bác sĩ mà AFP gặp ở bệnh viện Max Smart Super Specialty hồi tháng 6/2020.

“Chúng tôi đang dần quay trở về mức bình thường của bệnh nhân trong các khoa. Một thời gian dài trước đó, chúng tôi gần như tê liệt vì áp lực từ các ca mắc Covid-19”, Sudhir Singh, người phát ngôn Bệnh viện Đại học Y King George’s ở bang Uttar Pradesh, nói với AFP.

Ấn Độ đã đạt “miễn dịch bầy đàn”?

Vì chưa có đủ dữ liệu, các chuyên gia chưa thể lý giải vì sao số ca của Ấn Độ đã giảm mạnh như vậy.

Nhiều ý kiến tranh luận việc Ấn Độ đã đạt tới ngưỡng “miễn dịch bầy đàn” hay chưa, tức tỷ lệ miễn dịch trong một cộng đồng dân số đạt tới ngưỡng đủ để virus không thể lây lan mạnh được nữa.

“Cách hiểu của tôi là Ấn Độ đã có đủ số ca nhiễm virus, và có thể đó là lý do các con số giảm xuống”, nhà virus học Shahid Jameel nói với AFP.

“Nhưng khi không có các số liệu thực, rất khó khẳng định”, chuyên gia Jameel nói.

Giám đốc khu vực của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Poonam Khetrapal Singh, khen ngợi các nỗ lực của Ấn Độ trong việc bắt buộc đeo khẩu trang, giữ khoảng cách, đảm bảo vệ sinh, và nói tất cả các biện pháp chứng tỏ hiệu quả trong việc giảm lây lan.

Nhưng bà nói thêm: “Ấn Độ là đất nước rộng lớn, đa dạng, và khó có thể giải thích sự đi xuống về số ca nhiễm bằng ‘miễn dịch bầy đàn’”.

Trong khi đó, Ấn Độ nhanh chóng triển khai chương trình tiêm phòng, với mục tiêu tham vọng là tiêm cho 300 triệu người trước tháng 7.

Các y tá làm việc tại một trung tâm phân phối vaccine ở Ấn Độ. Ảnh: New York Times.

Một nghiên cứu do tạp chí y khoa uy tín Lancet công bố tuần trước chỉ ra rằng thành phố Manaus, Brazil - vốn bị ảnh hưởng nặng nề bởi Covid-19 - đã có đợt bùng phát Covid-19 mới, dù thành phố này có tỷ lệ người có kháng thể cao.

Các lý do giả định được đưa ra bao gồm miễn dịch từ các lần nhiễm trước đã giảm đi, và các biến chủng mới lây lan mạnh hơn.

Giới chuyên gia nói các trường hợp như thành phố Manaus cho thấy vẫn còn quá sớm để Ấn Độ có thể ăn mừng.

“Chúng ta không thể mất cảnh giác”, ông Singh nói. “Nếu chúng ta càng để virus lây lan lâu, ở bất cứ đâu, thì nguy cơ có các biến chủng mới sẽ càng cao. Đây là rủi ro có thật, trên toàn cầu”.

Trọng Thuấn

Theo AFP