An toàn, an tâm cho vận động viên đỉnh cao

Tại thời điểm cách Đại hội thể thao khu vực chỉ hơn 2 tháng nữa là khai mạc, Đoàn Thể thao Việt Nam (TTVN) đã hình thành 95% lực lượng và đang ở giai đoạn cuối của quá trình huấn luyện.

Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Anh Minh, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm đào tạo VĐV cấp cao quốc gia, hiện các đội tuyển đang thực hiện đúng theo kế hoạch, được đảm bảo chế độ dinh dưỡng, bổ sung thực phẩm chức năng đầy đủ, thế nhưng rất cần bổ sung gấp đội ngũ bác sĩ hồi phục cho VĐV.

Lãnh đạo ngành TDTT, HLV của đội tuyển điền kinh, karate, wushu, cầu mây, taekwondo… đều cho biết, các VĐV đang ở thời điểm tập rất nặng để sau đó đạt “điểm rơi” tại SEA Games 33, nhưng thiếu bác sĩ, chuyên viên phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe, xoa bóp giảm thiểu chấn thương. Trước khó khăn chung về đội ngũ y, bác sĩ hiện thiếu tại Trung tâm, một số đội tuyển còn đề xuất lãnh đạo Cục TDTT Việt Nam là được cấp thêm các trang thiết bị như máy massage, máy làm đá để các VĐV sử dụng sau mỗi giờ tập luyện... Họ cũng mong muốn có những lớp tập huấn, để phổ biến kỹ năng về vật lý trị liệu, phục hồi cho các HLV, VĐV.

Trên thực tế, y tế, y khoa trong thể thao từ lâu đã là điểm yếu của TTVN. Hiện toàn ngành chỉ có duy nhất một Bệnh viện Thể thao Việt Nam là trụ cột trong công tác chăm lo sức khỏe của VĐV nhưng cũng chỉ tập trung cho quá trình chữa trị chấn thương, trong khi mảng chăm sóc, phục hồi, tham gia trực tiếp vào giai đoạn huấn luyện… thì gần như không đủ người và cơ sở phục vụ.

Bên cạnh đó, số lượng bác sĩ thể thao chuyên biệt ở Việt Nam hiện tại chưa đào tạo kịp so với nhu cầu nên gần như “bỏ trắng” mảng chuyên gia, chuyên viên ở các hạng mục đặc thù như trị liệu phục hồi hay cao hơn là tâm lý, dinh dưỡng.

Việc thiếu đội ngũ y bác sĩ chuyên ngành thể thao cũng là một trong những nguyên nhân khiến TTVN luôn đối diện với nỗi lo doping, chấn thương nặng. Không có người chuyên trách, các HLV, VĐV không kiểm soát được những sản phẩm chức năng hỗ trợ phục hồi do thiếu kiến thức hoặc cập nhật không kịp các quy định y tế, dễ dẫn đến việc dùng sai hoặc thừa lượng chất cấm.

Ngoài ra, các vấn đề liên quan đến giới tính VĐV cũng rất cần có sự tham vấn hoặc giám sát từ đội ngũ chuyên gia sức khỏe do nhiều yếu tố vượt quá năng lực đánh giá, thẩm quyền của HLV, nhà quản lý bộ môn.

Cục trưởng Cục TDTT Việt Nam Nguyễn Danh Hoàng Việt đã nhấn mạnh rằng những trăn trở, kiến nghị từ các HLV và VĐV không chỉ là nhu cầu trước mắt, mà còn là đòi hỏi chính đáng cho sự phát triển bền vững của TTVN. Tuy nhiên, ở thời điểm hiện tại, ngành thể thao cũng chỉ giải quyết các vấn đề trước mắt, cung cấp các thiết bị như máy làm đá hỗ trợ phục hồi, đồng ý với các đề xuất tập huấn tại các Trung tâm có điều kiện cơ sở đảm bảo về khâu sức khỏe, làm việc với Bệnh viện Thể thao Việt Nam để hỗ trợ trong thời gian này, đồng thời khuyến cáo các đội tuyển phải nghiêm túc trong việc sử dụng thực phẩm hỗ trợ...

Có thể thấy những khó khăn trong lĩnh vực y tế mà TTVN đang gặp phải không dễ giải quyết trong ngày một ngày hai. Ngay trong đời sống xã hội, việc chữa trị chấn thương do tập luyện thể thao hàng ngày cũng đang thiếu bác sĩ và cơ sở y khoa chuyên ngành do sự phát triển quá nhanh của phong trào thể thao tại các đô thị.

Nhưng rõ ràng, đòi hỏi từ các đội tuyển thể thao đỉnh cao là cấp bách, có khả năng ảnh hưởng đến hoạt động thi đấu quốc tế đang ngày một nhiều, ngành thể thao có lẽ phải linh động chọn giải pháp thuê ngoài, bao gồm chuyên gia nước ngoài, tập huấn kiến thức cho đội ngũ tại chỗ, trang bị các ứng dụng tân tiến theo dõi sức khỏe… trong quá trình chờ đợi phát triển đội ngũ y tế thể thao. Nói cách khác, cần phải đảm bảo an toàn cho VĐV thì họ mới an tâm cống hiến, thi đấu hết năng lực cho thể thao nước nhà.

YẾN PHƯƠNG