An toàn thực phẩm bếp ăn trường học: Không thể lơ là

Phó Giám đốc Sở Y tế Trần Văn Chung kiểm tra ATTP bếp ăn trường học tại huyện Thanh Trì. Ảnh: Ngọc Tú

Nỗi lo ngộ độc

Quận Nam Từ Liêm có 232 cơ sở trường học và nhóm lớp có tổ chức bữa ăn bán trú cho học sinh. Trong đó 93,5% số trường học tổ chức nấu ăn bán trú ngay tại trường, 6,5% còn lại ký hợp đồng với các công ty cung cấp suất ăn sẵn. Theo bà Nguyễn Thị Xuân Thu – Phó trưởng Phòng Y tế quận, có 3 vấn đề cần quan tâm để thực hiện tốt ATTP bếp ăn trường học: Cơ sở vật chất; điều kiện thực hành và con người; nguồn gốc nguyên liệu. Hai điều kiện đầu, quận đã đảm bảo và ngày càng nỗ lực thực hiện tốt hơn. Riêng điều kiện thứ ba là nguồn gốc nguyên liệu thực sự là vấn đề nan giải, khó kiểm soát.

Mỗi nhà trường cần thành lập Ban Giám sát ATTP, có sự tham gia của phụ huynh học sinh, để giám sát thực phẩm hàng ngày, kịp thời phát hiện những bất thường hoặc nghi ngờ liên quan đến thực phẩm trong trường học. Đối với chính quyền địa phương, cần vào cuộc quyết liệt hơn. Khi phát hiện sai phạm, xử lý nghiêm và công khai danh tính đơn vị sai phạm trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Trần Văn Chung

“Ngay như nguồn nước sông Đà sử dụng tại các trường học rộ lên mấy ngày vừa qua, liệu có đảm bảo an toàn?” – bà Thu lo lắng. Bà Thu cũng cho biết thêm, trong thời gian qua, đoàn kiểm tra liên ngành về ATTP của quận đã lấy 58 mẫu rau, củ, quả, thịt, hải sản để xét nghiệm nhưng 10,4% số mẫu không đạt tiêu chuẩn chất lượng. Đáng báo động hơn là nước đóng bình sử dụng cho học sinh uống trực tiếp, đoàn lấy ngẫu nhiên 9 mẫu xét nghiệm thì có đến 4 mẫu không đạt, chiếm 44,4%. Trước vấn đề này, Phòng Y tế quận đã làm việc với các trường và trường đã chấm dứt hợp đồng với 2 đơn vị cung cấp nước đóng bình không đạt chất lượng. Ngoài ra, Phòng Y tế cũng đã báo cáo UBND quận và Chi cục ATVSTP Hà Nội để có biện pháp kiểm tra, kiểm soát chất lượng nguồn nước đóng chai, đóng bình trên địa bàn.

Còn tại huyện Quốc Oai có 27 trường mầm non, 7 trường tiểu học tổ chức bữa ăn bán trú cho học sinh. Phòng Y tế đã yêu cầu các trường thực hiện nghiêm túc việc ký hợp đồng thực phẩm tại những địa chỉ đủ cơ sở pháp lý theo quy định. Tuy nhiên, theo đại diện Phòng Y tế huyện Quốc Oai, ngộ độc thực phẩm cấp tính có thấy ngay để phòng ngừa nhưng ngộ độc mãn tính là vấn đề rất đáng lo ngại, bởi thực tế hiện nay, nguồn gốc, chất lượng thực phẩm rất khó kiểm soát.

Bà Lê Thị Nga – Phó trưởng Phòng GD&ĐT quận Tây Hồ cũng bày tỏ lo lắng trước vấn đề kiểm soát ATTP trường học hiện nay. Mặc dù 100% trường học bán trú trên địa bàn quận đều đảm bảo bếp ăn theo nguyên tắc một chiều, công tác thanh kiểm tra được thực hiện thường xuyên, liên tục, nhưng để đảm bảo ATTP thực sự là vấn đề đáng lo. “Nhiều hiệu trưởng chia sẻ với tôi rằng, mỗi ngày, sau khi tan học, học sinh trở về nhà an toàn, không bị ngộ độc thực phẩm thì họ mới cảm thấy được thở phào. Có thể nói, việc đảm bảo ATTP là mối lo chung của nhiều cơ quan chức năng, trường học cũng như toàn xã hội” - bà Nga chia sẻ, đồng thời cho rằng kiểm soát ATTP, ngoài trách nhiệm của nhà trường, cơ sở cung cấp thực phẩm cũng như ngành chức năng, vai trò của gia đình, ban đại diện cha mẹ học sinh vô cùng quan trọng. Gia đình, phụ huynh có cùng vào cuộc, mới tác động, giúp ban giám hiệu nhà trường thực hiện tốt việc đảm bảo ATTP.

Nói không với nơi cung cấp chưa đảm bảo

Hà Nội là địa phương có quy mô giáo dục lớn nhất cả nước, số trường học tổ chức cho học sinh ăn bán trú lên đến 1.600 trường trên tổng số 2.700 trường. Vì vậy, theo ông Trần Ngọc Tụ - Chi cục trưởng Chi cục ATVSTP Hà Nội, vấn đề ATTP luôn được lực lượng chức năng của TP quan tâm hàng đầu. Thời gian qua, ngành Y tế Thủ đô đã phối hợp với các đơn vị liên quan tăng cường thanh tra, kiểm tra hoạt động sản xuất, kinh doanh, lưu thông, phân phối thực phẩm và việc bảo đảm ATTP trong bảo quản, chế biến tại các bếp ăn tập thể, nhất là đối với trường học. Qua kiểm tra cho thấy, 100% trường học trên địa bàn đều ký hợp đồng thực phẩm với các nhà cung ứng thực phẩm đảm bảo đầy đủ tính pháp lý; 91% nhà trường cam kết trách nhiệm đảm bảo ATTP, nguồn gốc nguyên liệu được niêm yết công khai tại trường. Ngoài ra, có đến 89% trường học có quyết định thành lập Ban chỉ đạo, tổ giám sát bếp ăn tập thể và kiểm soát sữa học đường, trong đó phân công rõ trách nhiệm của nhà trường, cơ sở cung cấp thực phẩm, hội cha mẹ học sinh.

Tuy nhiên, Phó Chi cục trưởng Chi cục ATTP Hà Nội Hoàng Thị Minh Thu chỉ rõ: Qua công tác kiểm tra, vẫn còn tình trạng một số trường học chưa thực hiện đúng quy định chế độ kiểm tra 3 bước và lưu mẫu thức ăn. Ngoài ra, một số bếp ăn bán trú chưa có biện pháp phòng chống côn trùng và động vật gây hại. Một số trường điều kiện cơ sở vật chất xuống cấp, chật hẹp, khó sắp xếp bếp ăn một chiều. Đặc biệt, nhiều trường không đủ diện tích nấu tại trường, phải nấu tại các nơi khác rồi vận chuyển mang đến, khó kiểm soát được quá trình vận chuyển. Một lo ngại khác, đối với các nhóm lớp mầm non tư thục, kiểm soát ATTP cũng khó khăn hơn bởi các nhà bếp ăn không ký hợp đồng với các cơ sở cung cấp thực phẩm mà mua thực phẩm ngoài chợ dân cư về chế biến. Riêng về công tác kiểm tra ở tuyến dưới, bà Thu cho rằng, các đoàn liên ngành quận, huyện đa phần chỉ nhắc nhở, việc xử lý còn hạn chế và còn tình trạng “nể nang” nhau.

Tiếp tục kiểm soát chất lượng ATTP bữa ăn học đường, lãnh đạo Sở Y tế Hà Nội cho biết, sẽ phối hợp với các sở, ngành liên quan tăng cường kiểm tra đột xuất bếp ăn vào các khung giờ khác nhau cũng như các nhà cung cấp thực phẩm. Sở cũng đề nghị các trường kiên quyết không hợp tác với đơn vị cung cấp suất ăn, cung cấp thực phẩm không đảm bảo.

Hải Lý