Anh Đội trưởng Bảo vệ dân phố dốc lòng dốc sức vì sự bình yên của người dân

Mấy bận tôi “đăng ký” gặp anh Lý Nhơn Thành nhưng anh đều bận. Thời gian nào việc tìm gặp anh Thành - Đội trưởng Bảo vệ dân phố phường Nguyễn Thái Bình, Quận 1, TPHCM anh đều bận. Anh cùng các đội viên suốt ngày có mặt trên các tuyến đường, con hẻm tuần tra, điều tiết giao thông, đảm bảo an ninh trật tự, bắt trộm cướp, chữa cháy, cứu nạn cứu hộ… Cao 1m8, nặng gần 100kg nhưng anh đi lại nhanh nhẹn, ngang dọc khắp địa bàn, có mặt mọi lúc mọi nơi khi có sự việc xảy ra. Anh em trong Ban bảo vệ dân phố và bà con thương quý gọi anh là 'Lục Vân Tiên giữa đời thường'.

Gặp anh trong một quán cà phê nhỏ nằm trong con hẻm trên đường Trần Hưng Đạo. Chia sẻ với tôi, anh nói: Mọi người gọi tôi là 'Thành cô đơn', tôi thích vì nó đúng với cuộc sống hiện tại của tôi. Đoạn anh cười lớn khiến cho những ái ngại của tôi được xua tan.

Tôi hỏi anh: Anh không buồn vì phải sống một mình sao?

Anh lại cười: Có chứ chị. Đôi khi cũng thấy có lỗi với “người ta” nhưng mất vợ còn có thể lấy được vợ khác, nhưng mất đi thần tượng trong lòng các con và đánh mất tình cảm mà người dân giành cho mình thì không thể nào lấy lại được! Hiện tôi sống 1 mình nhưng không cô đơn! Cái nghiệp nó chọn mình rồi, không bỏ được.

Nghiệp “bao đồng”

Từ khi 9 tuổi, người đen nhẻm, nhỏ thó nhưng hễ thấy bạn cùng trang lứa bị ức hiếp, hay gặp chuyện bất bình là anh lại “ra tay”. Một lần anh đang đứng trước sân, thấy tên cướp chạy ngang qua, tay lăm lăm hung khí, sẵn đang cầm cây búa trong tay anh phi thẳng về hướng tên cướp khiến hắn ngã xuống. Anh vừa chạy vừa hét to, náo loạn khu phố, mọi người nhào tới trói tay gã giao cho Công an.

Một lần, đang đứng trên hè phố, anh nhìn thấy gầm chiếc xe buýt đang lưu thông trên đường bốc khói. Nghi có cháy, anh chạy đến nói với anh CSGT để dừng xe dập lửa. Bác tài xế nhìn thấy tưởng anh báo CSGT bắt xe của mình nên nhấn ga chạy nhanh, anh phi ra giữa đường đứng chặn đầu xe, rồi chạy vào cây xăng gần đó mượn bình chữa cháy xịt vào gầm xe. Mọi người trên xe nhốn nháo, bác tài xế không kịp hiểu chuyện gì đang xảy ra, cho đến khi anh dập tắt được ngọn lửa.

Năm 23 tuổi, trong một lần đi Campuchia, anh thấy có đám cháy xảy ra gần khu chợ của người Việt, đám cháy to có nguy cơ lan sang cây xăng gần đó, anh cũng “nhảy bổ” vào chữa cháy. Sau lần dập lửa đó, người anh bị thương nhiều chỗ nhưng anh thấy hạnh phúc và không hề ân hận. Đợt đó anh được Nhà nước Campuchia tặng thưởng huân chương quốc tế.

Lần khác chở vợ đang mang thai, khi đang lưu thông gần chợ An Đông (Quận 5), anh nghe tiếng tri hô “cướp, cướp” phía sau, nhìn kính chiếu hậu thấy hai đối tượng chạy vụt qua, tên ngồi sau đang cầm giỏ xách. Anh quên hẳn luôn vợ ngồi phía sau và đang mang bầu, cứ thế tăng ga truy đuổi, ép xe hai đối tượng vào xe taxi, buông xe bắt hai tên cướp khiến vợ bị ngã sưng chân.

Năm 2002, khi vụ cháy ITC xảy ra, anh chứng kiến toàn bộ diễn biến vụ cháy. Khói lửa bao trùm, Anh vẫn xông vào để cứu người. Thế nhưng dù đã cố hết sức cùng lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp, nhưng lực bất tòng tâm, hàng chục người vẫn thiệt mạng và đó chính là nỗi ám ảnh, là động lực để anh tham gia lực lượng dân phòng như bây giờ...

Duyên nợ với nghề

Tháng 8/2008 khi lực lượng dân phòng phường Nguyễn Thái Bình, Quận 1 được thành lập, anh được lãnh đạo quận động viên về phụ trách Đội Bảo vệ dân phố. Những tưởng anh chỉ tâm huyết với nghề chữa cháy, nào ngờ nhìn thấy đám thanh niên hư hỏng trong phường hàng đêm tụ tập tổ chức đua xe, đá gà, hút chích ma túy dưới chân cầu Calmette, anh lên phương án tổ chức vây bắt, đối tượng chống trả quyết liệt, anh gãy tay. Sau lần đó, anh thấy việc vây bắt chỉ là giải pháp tạm thời, vì triệt được tụ điểm này thì tụ điểm khác lại mọc lên. Anh lại trăn trở và thay đổi 'chiến thuật', tổ chức tuyên truyền vận động, quy tụ những thanh niên này lên động viên, giáo dục, hướng các em về nẻo sáng, đồng thời thuyết phục một số em tham gia vào lực lượng Bảo vệ dân phố và anh hứa sẽ trang bị cho các em đầy đủ công cụ, phương tiện.

Tưởng anh nói đùa, nào ngờ anh làm thật. Anh lại đi vay tiền, sắm khiên, mua công cụ hỗ trợ, áo chống đạn và mũ bảo hiểm xịn để cho các em “đua xe với cướp”. Đội dân phòng phường Nguyễn Thái Bình vững mạnh và bắt được hàng trăm vụ cướp, dập tắt được nhiều vụ cháy, cứu được hàng chục người gặp tai nạn giao thông giữa đêm khuya. Nhiều đồng nghiệp của anh nói với tôi rằng: Anh Thành là người “coi việc người như việc mình, sống chân thật. Tình nghĩa thì bao la, mà nợ thì bao quanh”.

Tôi đem câu chuyện này hỏi anh, anh cười lớn: Người ta tự nguyện cho tôi nợ đấy chứ. Công việc của anh em dân phòng thường xuyên phải đối mặt với nguy hiểm, nhưng phương tiện được trang bị không đáp ứng đủ. Tôi mua nợ rồi trả dần để bảo vệ anh em an toàn khi đi tuần tra, trấn áp tội phạm. Tôi mua nợ nhưng trả đầy đủ và được ngân hàng đảm bảo cho vay vì mục đích cộng đồng nên “chủ nợ” mời tôi nợ đó chứ. Nhờ đó mà lực lượng dân phòng phường Nguyễn Thái Bình có 4 mô tô phân khối lớn, 1 ô tô tuần tra, 15 áo giáp chống đạn, 15 mũ bảo hiểm loại A2, tấm khiêng và nhiều thiết bị chữa cháy...

Anh Lý Nhơn Thành cùng đồng đội tham gia giữ gìn ANTT trên các tuyến đường bằng những phương tiện tự mua sắm.

Tôi lại hỏi anh: Đã có phút giây nào anh ân hận vì những việc mình làm lại ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình? giọng anh bỗng dưng chùng xuống, đôi mắt vốn dĩ tinh anh nay bỗng trở nên đượm buồn. Anh kể: Ngày tôi nhận quyết định ly hôn, ra đứng giữa sân tòa án, 2 hàng nước mắt tôi cứ thế trào ra không cản được. Tôi lê từng bước nặng nề về tới nhà mà quên luôn xe máy đang gửi ở tòa án.

Anh nói thêm: "Tuy hiện nay tôi sống một mình, vẫn ở nhà thuê, nhưng 2 con tôi đều hiểu đúng cho những việc tôi làm, cả 2 đều tham gia công tác đoàn thể của trường, và đều sống và hướng đến cộng động như tôi. Tôi cần gì hơn thế nữa hả chị!".

Đam mê nghề chữa cháy

Không trải qua trường lớp đào tạo bài bản về nghề chữa cháy, thế nhưng bất kể ai chứng kiến giây phút anh xông vào đám cháy dập lửa, cứu người và sơ cứu người bị thương đều nhầm tưởng anh là một người lính cứu hỏa chuyên nghiệp, bởi mọi động tác đều thuần thục, nhanh gọn và hiệu quả. 54 tuổi thì đã có đến hơn 40 năm anh tham gia lực lượng chữa cháy cơ sở. Từ khi còn làm đội viên đến nay là người anh cả trong tuổi đời lẫn tuổi nghề của đội Bảo vệ dân phố phường Nguyễn Thái Bình, anh Lý Nhơn Thành luôn yêu thương, dốc lòng “truyền nghề” cho những đội viên trẻ. Tập thể đội đã đoàn kết chung sức chung lòng dập tắt được rất nhiều vụ cháy lớn nhỏ xảy ra trên địa bàn quận.

Đồng đội anh kể: Cũng vì nghề chữa cháy nó ăn sâu vào máu thịt, nên có lần anh bị người dân lầm tưởng là kẻ gian trà trộn vào đám cháy để hôi của khi anh xông vào đám cháy xảy ra ở đường Nguyễn Thiện Thuật, Quận 3 để dập lửa, cứu người. Dù biết đó không thuộc địa bàn của anh phụ trách, nhưng nhìn thấy khói bốc ra từ 1 căn nhà cách chỗ anh đứng khoảng 200m, anh cũng lao vào hô hoán mọi người giúp mình chữa cháy, tự ý xông vào tiệm tạp hóa gần đó lấy bình chữa cháy mini, rồi lấy mùng mền nhúng nước để xông vào tâm lửa lôi người bị nạn ra ngoài.

Mọi người đứng sững nhìn anh, không ai hiểu chuyện gì đang xảy ra, cho đến khi anh gọi anh em đội BVDP phường Nguyễn Thái Bình đem xe đến chở người đi bệnh viện cấp cứu. Sau khi lo cho người bị nạn xong xuôi, anh quay lại hiện trường lấy xe máy thì mọi người mới tá hỏa. Đặc biệt khi biết anh là BVDP thì họ cầm tay anh nói: Tại anh cao to, mặc áo thun có in hình con hổ nên chúng tôi nhầm tưởng là dân giang hồ.

Xe chữa cháy do anh Lý Nhơn Thành sáng chế

Cũng vì đam mê nghề chữa cháy mà anh nghiên cứu sáng chế ra chiếc xe chữa cháy mini cải tiến từ một xe máy 100 phân khối. Giải thích lý do vì sao anh giành nhiều thời gian để nghiên cứu sáng chế được xe, anh nói: Thành phố mình đất chật người đông, nhà san sát nhau, hẻm thì nhỏ, xe chữa cháy không thể tiếp cận được. Nhưng xe mô tô có gắn động cơ thì dễ tiếp cận hơn, hiệu quả chữa cháy ngay từ ban đầu sẽ đạt được cao hơn, hạn chế được thiệt hại nhiều hơn.

Cũng vì đam mê nghề chữa cháy, nhưng nhiều lần đứng trước những vụ cháy lớn nhưng lực bất tòng tâm, thấy người bị nạn kêu cứu nhưng không đủ thiết bị, phương tiện bảo hộ cho bản thân thì làm sao dám xông vào cứu được người khác, thế là anh phải tự mua sắm đồ bảo hộ, mua mặt nạ phòng độc... bằng cách vay nợ ngân hàng và trả hàng tháng qua lương.

Anh Chiến – người dân phường Nguyễn Thái Bình, cho biết: “Bất cứ đâu xảy ra sự cố, ở đó có anh Thành. Anh đến và giải quyết mọi việc tinh thần trách nhiệm cao, từng việc làm, từng hành động ánh lên niềm đam mê nghề nghiệp, cái tâm cái tình với nhân dân.

Cuộc chuyện trò của tôi với anh đang rôm rả thì đành phải dở dang vì anh nhận được điện thoại của đồng đội báo lại có vụ việc cần anh giải quyết. Chia tay anh, tôi gặng hỏi: 54 tuổi rồi, anh cũng cần phải nghĩ cho riêng mình? Vừa mở khóa xe, anh vừa nói: Bao giờ thành phố không còn cháy nổ thì tôi sẽ nghĩ đến cuộc sống của riêng mình. Nói xong anh lao vút xe hòa vào dòng người ngược xuôi trên phố!

Phương Thanh