Anh phát hiện hàng trăm linh kiện điện tử nước ngoài trong nhiều loại vũ khí Nga

Trong báo cáo công bố ngày 8/8, Viện nghiên cứu Các quân chủng Thống nhất Hoàng gia Anh tại London cho biết, đã xem xét, mổ xẻ 27 hệ thống vũ khí Nga tìm được ở Ukraine và đã phát hiện có sự hiện diện của linh kiện điện tử nước ngoài.

Trong các loại vũ khí được RUSI đem ra mổ xẻ có tên lửa hành trình, trực thăng tấn công, xe chỉ huy tác chiến điện tử và máy bay không người lái (UAV) tối tân.

RUSI đã phát hiện có ít nhất 450 linh kiện nước ngoài đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của các khí tài này, cho thấy mức độ phụ thuộc của Nga vào các thiết bị điện tử hiện đại nhập khẩu.

Trước đó trang The Drive của Mỹ cho biết, quân đội Ukraine đã công bố danh sách một số loại vũ khí Nga đã được họ tháo dỡ để khám phá, bao gồm xe chỉ huy phòng không 9S932-1 "Bernaut-T", hệ thống tên lửa phòng không "Pantsir" , máy bay trực thăng tấn công Ka-52 "Alligator" và tên lửa hành trình Kh-101 "Raduga"

Cụ thể, có 8 loại chip trong hệ thống liên lạc của xe chỉ huy phòng không 9S932-1 "Bernaut-T", các con chip này là sản phẩm của các hãng Intel, AMD, Texas Instruments, Micrel, Micron, Atmel và Rocherster Electronics.

Có 5 loại chip do Mỹ sản xuất đã được tìm thấy trong thiết bị định hướng của hệ thống tên lửa phòng không Pantsir-S1 do các hãng AMD, Rochester Electronics, Texas Instruments và Linear Technology sản xuất.

Trong máy bay trực thăng tấn công Ka-52 "Alligator" có tới 22 chip do Mỹ sản xuất và 1 chip do Hàn Quốc sản xuất từ các hãng bao gồm Texas Instruments, IDT, Altera USA, Burr-Brown, Analog Device, Micron, Linear Technology và TE Connectivity.

Đặc biệt, trong tên lửa hành trình Kh-101 "Raduga" có tới 35 con chip do Mỹ sản xuất từ các công ty như Texas Instruments, Atmel, Cypress Semiconductor, Maxim Integrated, XILINX, Infienion và Rochester Technology.

Hình ảnh bo mạch điều khiển tên lửa hành trình Kh-101 có tới 35 chip do Mỹ sản xuất.

Sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự ở Ukraine ngày 24/2, phương Tây đã áp đặt nhiều lệnh trừng phạt, cấm nước này nhập chất bán dẫn và công nghệ lưỡng dụng, vốn có thể sử dụng cho mục đích dân sự lẫn quân sự, nhằm ngăn chặn Nga sử dụng các linh kiện này chế tạo vũ khí.

Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi tháng 6 ký luật cho phép nhập khẩu thiết bị điện tử mà không cần sự cho phép của bên giữ bản quyền, dường như thừa nhận mức độ phụ thuộc của Nga vào công nghệ nước ngoài.

Hiện nay thị trường thu hồi chip có một chuỗi cung ứng rất lớn, chủ yếu nguồn cung từ Trung Quốc Đại lục và rất khó kiểm soát, Nga có thể nhận được số lượng lớn các con chip và các tấm wafer thông qua kênh cung ứng này.

Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo từng nói tại một phiên điều trần của Thượng viện hồi tháng 6 rằng, sau khi Nga bị trừng phạt, họ đang tìm kiếm nguồn thay thế các linh kiện quan trọng. Trong các vũ khí, thiết bị quân sự của Nga mà Ukraine bắn hạ hay thu được, các chuyên gia thậm chí đã phát hiện các con chip được lấy ra từ tủ lạnh hay máy giặt cũ.

Ngoài ra, những kẽ hở trong việc kiểm soát chip tái chế không chỉ khiến chính phủ Mỹ lo lắng về sự giảm hiệu quả của các lệnh trừng phạt mà còn lo lắng về khả năng rò rỉ công nghệ chip tiên tiến của Mỹ.

Tờ The Wall Street Journal trước đó đã đưa tin, Tổng thống Mỹ Biden đã cắt đứt việc xuất khẩu các sản phẩm công nghệ cao sang Nga. Người Nga bị thiếu các chip cao cấp trong lĩnh vực quân sự.

Hiện có tới 70% số chip mà Nga đang sử dụng có nguồn gốc đến từ Trung Quốc, nhưng chủ yếu được sử dụng cho công nghệ cấp thấp và công nghiệp, được cho là không giúp ích nhiều cho an ninh và quân sự của Nga.

Quân đội Nga đã sử dụng lượng hỏa lực khổng lồ nhằm giành chiến thắng nhanh chóng ở Ukraine, song phải thay đổi mục tiêu khi vấp phải sức kháng cự của Kiev.

Sau gần 6 tháng chiến sự, Nga có thể gặp nhiều khó khăn khi bù đắp nguồn khí tài đã sử dụng, do không có khả năng sản xuất các linh kiện quan trọng thay thế cho nguồn hàng nhập khẩu, RUSI nhận định.

"Năng lực quân sự Nga có thể suy giảm về lâu dài nếu các chính sách phù hợp được thực hiện", các nhà phân tích của RUSI viết trong báo cáo.

"Năng lực quân sự của Nga có thể suy giảm vĩnh viễn nếu các chính sách phù hợp được thực hiện", các chuyên gia của RUSI, trong đó có James Byrne và Gary Somerville viết.

Báo cáo của RUSI cho biết một số vi mạch điện tử họ tìm thấy trong khí tài Nga được sản xuất từ những năm 1980, trong khi số khác có thể được mua thông qua "mạng lưới bí mật do các cơ quan an ninh Nga điều hành"

Trước đó, các công ty có trụ sở tại Mỹ cung cấp 70% linh kiện trong số này. Nhật Bản, các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu (EU) và đảo Đài Loan cũng sản xuất nhiều bộ phận được sử dụng trong vũ khí Nga.

Báo cáo của RUSI nêu ra loạt khuyến nghị, gồm siết chặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu, ngăn chặn sản xuất linh kiện vi điện tử nhạy cảm theo giấy phép đã cấp tại các quốc gia ủng hộ Nga.

Đồng thời cấm vận chuyển các mặt hàng thuộc diện bị kiểm soát sang Nga, nhằm ngăn quân đội nước này bổ sung nguồn lực vũ khí.

Hiện phía Nga chưa bình luận về báo cáo của Viện nghiên cứu Các quân chủng Thống nhất Hoàng gia Anh đưa ra.

Việt Hùng