'Antebellum' - câu chuyện kinh dị về chế độ nô lệ

*Lưu ý: Bài viết tiết lộ trước một phần nội dung bộ phim

Veronica Henly (Janelle Monaé) là một tiến sĩ, diễn giả da màu thành đạt và rất tích cực đấu tranh cho phong trào nữ quyền. Cuộc sống của cô dường như có tất cả: gia đình, sự nghiệp, và nhất là tiếng nói có trọng lượng giữa cộng đồng da trắng.

Một ngày nọ, Veronica bỗng nhiên bị đưa tới một điền trang thu hoạch bông được trang trí hệt như thời Nội chiến Mỹ. Những người da trắng tại đây áp đặt chế độ nô lệ hà khắc lên người da đen. Từ cuộc đời tự do, Veronica bỗng nhiên rơi vào thực tại kinh hoàng mà tổ tiên của mình từng phải trải qua hàng trăm năm trước.

Nặng nề từ những khung hình đầu tiên

Thuộc làn sóng phim kinh dị khai thác đề tài phân biệt chủng tộc giống như Get Out (2017) hay Lovecraft Country (2020), Antebellum có lối tiếp cận tương đối khác biệt. Thay vì từ từ triển khai tâm lý hay sự thù ghét đối nghịch giữa hai sắc tộc, bộ phim chọn cách thể hiện sự tàn bạo về mặt thể xác và tinh thần mà người da màu phải hứng chịu từ sớm.

Ngay đầu tác phẩm, Antebellum mang đến phân đoạn ấn tượng về mặt thị giác với ngoại cảnh đẹp đẽ là một cánh đồng giữa lúc chiều tà. Song, bên dưới ánh nắng vàng dịu êm ấy là một người đàn ông da màu bị xích cổ bằng thiết bị tra tấn từ thời trung cổ.

Anh phải chứng kiến vợ mình bị một tên da trắng dùng ngựa truy đuổi trong tuyệt vọng. Số phận người phụ nữ kết thúc bằng dây thòng lọng và phát súng khô khốc đi kèm ngay sau là tiếng thét xé lòng của người chồng.

Cảnh mở đầu ấn tượng báo hiệu sự tàn khốc của nội dung tác phẩm.

Liên tiếp sau đó là những phân đoạn miêu tả sự man rợ của đám người da trắng đang cai quản đồn điền thu hoạch. Chúng dùng từ ngữ miệt thị để giao tiếp với người da đen, không cho họ cất lên tiếng nói. Người da đen bị bắt vào đây buộc phải quên đi tên thật, trở thành cái máy bào sức lao động hay công cụ để thỏa mãn.

Gần như chỉ có một giai điệu chính được sử dụng làm nhạc nền, cứ thế lặp đi lặp lại trên bầu không khí u ám, nặng nề của Antebellum. Tiếng vĩ cầm giống như lời than oán của người da đen trong tác phẩm và khiến người xem cảm thấy xót xa cho số phận của họ.

Tinh thần mạnh mẽ của người da màu

Kịch bản Antebellum thông minh trong việc lấy bối cảnh một đồn điền thời Nội chiến Mỹ, nhưng mọi chuyện thực tế diễn ra ở thời hiện đại. Đây vừa là tình tiết tạo nút thắt, vừa đóng vai trò ẩn dụ cho chuyện nạn phân biệt chủng tộc vẫn tồn tại giữa thế kỷ XXI. Chính nhờ việc đặt nhân vật vào tình thế bế tắc giúp cho diễn biến tâm lý ở nửa sau bộ phim trở nên thuyết phục.

Nỗi đau và sự uất hận được chuyển hóa thành hành động phản kháng mãnh liệt ở trường đoạn cuối cùng.

Đó là cảm giác uất hận được nung nấu theo thời gian và trở thành ngọn lửa bùng lên, giúp Veronica quyết định đào tẩu. Trường đoạn hành động nghẹt thở và đẫm máu, đồng thời khiến khán giả thỏa mãn trước số phận của đám da trắng độc ác trong phim.

Điều đáng tiếc của Antebellum là chất kinh dị chỉ tồn tại ở nửa đầu tác phẩm khi nói về sự tàn ác của nhóm nhân vật da trắng. Đến nửa sau, yếu tố bạo lực lấn át và cốt truyện trở nên dễ đoán hơn, không còn gây được sự tò mò.

Ở giữa phim, có một cảnh quay ngược lại về nguyên nhân Veronica bị đưa đến đồn điền. Đoạn phim có phần hài hước, gây tiếng cười giúp khán giả giãn ra đôi chút. Nhưng nó đồng thời khiến mạch cảm xúc căng thẳng, dồn dập ban đầu bị đứt quãng, rất khó để lấy lại.

Điểm cộng từ diễn xuất

Sắm vai Veronica, Janelle Monaé có màn trình diễn thành công ở Antebellum. Đôi lúc, chỉ cần bằng ánh mắt, Monaé đã có thể bộc lộ rõ rệt sự tủi nhục, căm hờn. Trường đoạn Veronica trốn thoát còn cho thấy sự gan dạ, tháo vát và phẫn nộ của cô được đẩy lên cực điểm. Đây là lúc khán giả phải nín thở và đồng cảm với tâm lý, hành động của nhân vật.

Janelle Monaé thể hiện tốt biểu cảm của nhân vật Veronica, từ nỗi sợ, cam chịu, cho đến cả các cảnh hành động mãnh liệt.

Nhưng Antebellum không chỉ chăm chút cho mỗi Veronica mà còn mang đến nhiều nhân vật phụ đáng nhớ khác. Như cô gái Julia (Kiersey Clemons) khi mới bị bắt vào điền trang có sự chống đối quyết liệt với Veronica vì cho rằng cô quá nhu nhược khi không phản kháng và chỉ giỏi thuyết giảng. Nhưng sau cùng, Julia tự chọn cái chết do cô không đủ sức mạnh tinh thần để chịu đựng địa ngục trần gian.

Hay nhân vật Eli (Tongayi Chirisa), người đã chứng kiến vợ mình bị giết lúc đầu phim, có những khoảnh khắc bày tỏ nỗi đau nhớ vợ khiến khán giả thực sự thấy cảm động.

Nhân vật Đại úy Jasper mang lại nhiều sự phẫn nộ cho khán giả.

Các nhân vật phản diện da trắng trong Antebellum cũng đóng góp phần không nhỏ vào thành công của tác phẩm. Những tên có chức tước cao như Đại úy Jasper (Jack Huston) hay kể cả một tên hạ sĩ cấp thấp đều chia sẻ chung tư tưởng độc hại về việc duy trì chế độ nô lệ. Khoảnh khắc các nhân vật này xuất hiện luôn mang đến bầu không khí nặng nề, ngột ngạt và căm phẫn cho nhóm nhân vật da màu cũng như chính khán giả.

Antebellum có thể không xuất sắc về tính liên kết như Get Out, nhưng đây vẫn là một bộ phim kinh dị mới lạ nhờ ý tưởng thông minh. Phim mang đến cho người xem trải nghiệm kinh hoàng về chế độ nô lệ. Số phận của Veronica như lời nhắc nhở rằng quá khứ đẫm máu vẫn còn lẩn khuất đâu đây giữa thế kỷ XXI vốn được cho là thời đại của sự bình đẳng, hòa nhập sắc tộc.

Hiếu Trịnh
Ảnh: Lionsgate