Áp lực gia tăng của Mỹ khiến châu Âu gián đoạn thỏa thuận với Trung Quốc
Liên minh châu Âu đang chịu áp lực ngày càng lớn trong việc giảm tốc đầu tư lớn vào Trung Quốc do các liên quan từ phía Mỹ.
Sau 7 năm đàm phán, hiệp định đầu tư giữa Liên minh châu Âu (EU) và Trung Quốc đến nay đã đạt được một số tiến triển tuy nhiên vẫn chưa thể đi tới giai đoạn cuối cùng.
Ảnh minh họa.
Ông Jake Sullivan – Cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống đắc cử Joe Biden đã nhắc đến hiệp định đầu tư giữa Liên minh châu Âu (EU) và Trung Quốc trong một dòng tweet vào ngày 21/12, trong đó ông Sullivan kêu gọi "tham vấn sớm với các đối tác châu Âu của chúng tôi về các lo ngại chung liên quan đến hoạt động kinh tế của Trung Quốc."
Liên minh châu Âu trong thời gian dài đàm phán với Trung Quốc về Thỏa thuận đầu tư toàn diện nhằm mở rộng thị trường sang nước này. Tuy nhiên, giới phê bình cho rằng điều này được xem như "phần thưởng dành cho Bắc Kinh" liên quan đến quyền tiếp cận ưu đãi vào thị trường châu Âu.
Theo ông Mikko Huotari, Giám đốc Viện Mercator, thỏa thuận được xem là "chiến thắng tượng trưng" cho Trung Quốc và có thể dẫn đến các khó khăn đạt được sự thống nhất trong liên minh xuyên Đại Tây Dương.
Các cơ hội thỏa thuận đầu tư mang tính bước ngoặt giữa Trung Quốc và châu Âu dự kiến sẽ kết thúc vào cuối năm nay bất chấp các phản đối gia tăng từ phía Mỹ.
Theo tờ Politico, các cuộc đàm phán giữa quan chức thương mại hàng đầu của EU – ông Valdis Dombrovskis và Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc đã lên lịch dự kiến vào sáng ngày 22/12 nhưng đã bị trì hoãn sau đó, thông tin từ đàm phán cho biết. Các đại sứ từ các quốc gia thành viên liên minh châu Âu cũng không tham gia cuộc thảo luận về thỏa thuận đầu tư giữa EU và Trung Quốc vào chiều hôm qua.
Ông Valdis Dombrovskis từng khẳng định mối quan hệ thương mại đầu tư EU-Mỹ vẫn lớn nhất và quan trọng nhất trên thế giới. Ông cho rằng cần phải tiếp tục mối quan hệ xuyên đại tây dương này vì lợi ích giữa hai bên.
Giới quan sát cho rằng, các phản đối từ chính quyền Tổng thống đắc cử Biden tại Mỹ có thể là một trong số các lý do khiến cuộc đàm phán hai bên phải trì hoãn.
Nhiều ý kiến bày tỏ lo lắng bất kỳ thỏa thuận nào không có sự tham gia của Mỹ sẽ không mang lại lợi ích cho nỗ lực của EU trong quá trình hợp tác với Washington đối phó với Trung Quốc trong nhiều lĩnh vực.
Các cảnh báo của ông Sullivan đã khiến Ba Lan kêu gọi châu Âu không nên vội vàng và cần phải thúc đẩy hợp tác nhiều hơn với Washington.
"Chúng ta cần phải tham vấn và minh bạch nhiều hơn để tiến tới liên minh xuyên Đại Tây Dương. Một thỏa thuận tốt và cân bằng sẽ tốt hơn nhiều so với một thỏa thuận quá sớm", ông Zbigniew Rau – Bộ trưởng Ngoại giao Ba Lan viết trên một twitter vào tối thứ Ba.
"Thỏa thuận ngăn cản châu Âu triển khai đầy đủ các biện pháp kinh tế phòng thủ nhằm đẩy lùi các hành vi thương mại và đầu tư không công bằng của Trung Quốc. Điều này sẽ khiến cho quá trình thảo luận trong liên minh xuyên Đại Tây Dương dưới thời chính quyền mới của Mỹ trở nên khó khăn hơn", chuyên gia châu Âu – Trung Quốc, ông Noah Barkin cho biết.
Tuy nhiên, một số quan chức châu Âu lại thuyết phục rằng thỏa thuận châu Âu – Trung Quốc sẽ giúp cho khối này có ảnh hưởng chính trị và giúp cho quá trình hợp tác của châu Âu với Mỹ bình đẳng hơn khi nhắc đến vấn đề Trung Quốc.
"Nếu chúng tôi đạt được thỏa thuận này thì sẽ đặt Mỹ và châu Âu cùng một cấp độ và cách tiếp cận của châu Âu với Trung Quốc cũng giống như Washington đang làm với Bắc Kinh. EU sẽ không bị tụt lại ở phía sau", nhà ngoại giao này cho biết.
Mỹ hiện tại có một thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 với Trung Quốc nhằm bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ tốt hơn cho các công ty Mỹ và tăng khả năng tiếp cận thị trường Trung Quốc đối với hàng hóa và dịch vụ tài chính. Đổi lại, Mỹ giảm một phần thuế quan bổ sung với Trung Quốc.
Thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 cũng thể hiện cam kết của Trung Quốc sẽ tăng việc mua hàng hóa và dịch vụ sản xuất của Mỹ lên ít nhất 200 tỷ đôla trong hai năm.
Thỏa thuận đầu tư toàn diện Mỹ-Trung sẽ cải thiện khả năng tiếp cận của châu Âu với thị trường Trung Quốc, giảm phân biệt đối xử và cung cấp bảo vệ nhiều hơn cho các nhà đầu tư.
Bắc Kinh và Brussels từng ra tín hiệu tiến trình đàm phán tốt trong vài ngày qua đồng thời hi vọng thỏa thuận hai bên sẽ thông qua vào cuối năm nay. Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị nói với các đại sự châu Âu hôm thứ Hai rằng cả hai bên "dự kiến sẽ sớm đạt được thống nhất" về thỏa thuận trong suốt 7 năm qua.
"Cả hai bên vẫn tiếp tục giữ liên lạc nhằm giải quyết các vấn đề tồn tại", Phát ngôn viên Ủy ban châu Âu nhấn mạnh nhưng không đưa ra thông tin chi tiết.
