Apple chuẩn bị cho khả năng Tim Cook từ chức CEO, John Ternus có thể thay thế

Apple đang gấp rút chuẩn bị cho việc tìm người thay thế giám đốc điều hành Apple vì Tim Cook có thể rời vị trí sớm nhất là vào năm 2026.

Nhiều nguồn tin nói với trang FT rằng hội đồng quản trị và các lãnh đạo cấp cao gần đây đã đẩy mạnh việc chuẩn bị cho thời điểm Tim Cook chuyển giao quyền lực tại Apple, công ty trị giá hơn 4.000 tỉ USD, sau hơn 14 năm dẫn dắt.

John Ternus, Phó chủ tịch cấp cao phụ trách kỹ thuật phần cứng Apple, được xem là ứng viên kế nhiệm Tim Cook tiềm năng nhất, dù chưa có quyết định cuối cùng, theo các nguồn tin của FT.

Quá trình này không liên quan đến kết quả kinh doanh hiện tại của Apple, nhất là khi hãng đang chuẩn bị cho mùa bán hàng cuối năm được kỳ vọng là bùng nổ với iPhone.

Apple từ chối bình luận về thông tin trên.

John Ternus (trái) có khả năng cao nhất sẽ kế nhiệm vai trò CEO Apple của Tim Cook - Ảnh: Internet

Khó có khả năng Apple sẽ công bố tân giám đốc điều hành Apple trước báo cáo kết quả kinh doanh tiếp theo vào cuối tháng 1.2026 dù việc này sẽ cho ban lãnh đạo thời gian ổn định trước hai sự kiện lớn thường niên là hội nghị nhà phát triển toàn cầu (WWDC) trong tháng 6 và màn ra mắt dòng iPhone mới vào tháng 9.

Dù Apple đã chuẩn bị cho khả năng Tim Cook rời vị trí giám đốc điều hành, thời điểm thông báo vẫn có thể thay đổi, theo FT.

Vừa tròn 65 tuổi trong tháng 11, Tim Cook đã điều hành Apple từ năm 2011 khi tiếp quản vị trí cao nhất từ Steve Jobs, nhà đồng sáng lập qua đời vài tháng sau đó vì căn bệnh ung thư tuyến tụy. Dưới thời Tim Cook, vốn hóa thị trường của Apple đã tăng từ khoảng 350 tỉ USD năm 2011 lên 4.030 tỉ USD hiện nay.

Cổ phiếu Apple đang giao dịch gần mức cao nhất lịch sử sau khi báo cáo kết quả kinh doanh quý 3/2025 mạnh mẽ, dù mức tăng khoảng 12% từ đầu năm đến nay vẫn kém hơn Alphabet (chủ sở hữu Google), Nvidia và Microsoft, những gã khổng lồ công nghệ được hưởng lợi lớn từ sự hưng phấn của Phố Wall với trí tuệ nhân tạo (AI).

Biến động trong đội ngũ lãnh đạo Apple

Apple năm nay đã chứng kiến nhiều thay đổi nổi bật trong đội ngũ lãnh đạo cấp cao.

Luca Maestri, giám đốc tài chính và là cộng sự thân thiết lâu năm của Tim Cook, đã rút khỏi vai trò này vào đầu năm nay. Jeff Williams, “hậu duệ” do Tim Cook dìu dắt, hồi tháng 7 thông báo sẽ rời vị trí giám đốc vận hành.

Nếu bổ nhiệm John Ternus làm giám đốc điều hành, Apple sẽ đưa chuyên gia mảng phần cứng lên giữ vai trò cao nhất trong bối cảnh gặp khó trong việc mở rộng sang các dòng sản phẩm mới và chạy đua với các đối thủ Thung lũng Silicon ở lĩnh vực AI.

Tim Cook nhiều lần bày tỏ mong muốn người kế nhiệm ông được chọn từ nội bộ và khẳng định công ty có “kế hoạch rất chi tiết”.

“Tôi yêu công việc này và không thể tưởng tượng cuộc sống mình nếu không còn ở đó, nên tôi sẽ còn gắn bó thêm một thời gian nữa”, Tim Cook nói trong podcast của ca sĩ Dua Lipa vào tháng 11.2023.

Apple đang chuẩn bị mở rộng vai trò cho một số lãnh đạo cấp cao, nhằm ứng phó với việc Jeff Williams sắp rời công ty khi giữ chức giám đốc vận hành từ năm 2015, theo các nguồn tin am hiểu vấn đề.

Theo hãng tin Bloomberg, Eddy Cue (Phó chủ tịch cấp cao phụ trách dịch vụ Apple) sẽ tiếp quản việc giám sát các đội phụ trách sức khỏe và thể chất của Apple.

Craig Federighi, Phó chủ tịch cấp cao mảng kỹ thuật phần mềm của Apple, sẽ phụ trách hệ điều hành của Apple Watch.

Cả hai đều là những lãnh đạo có hàng chục năm kinh nghiệm tại Apple, nơi họ liên tục mở rộng tầm ảnh hưởng và góp phần ra mắt nhiều sản phẩm quan trọng của công ty.

Kể từ khi công bố kế hoạch nghỉ hưu vào tháng 7, Jeff Williams đã chuyển giao việc giám sát chuỗi cung ứng, vận hành, dịch vụ hỗ trợ khách hàng AppleCare và hoạt động của Apple tại Trung Quốc cho tân Giám đốc vận hành Sabih Khan.

Cựu CEO Apple: Tim Cook có thể đang cân nhắc nghỉ hưu

Tại hội nghị Zeta Live hồi tháng 10, John Sculley (cựu giám đốc điều hành Apple) thừa nhận có những lời đồn đoán rằng Tim Cook có thể đang cân nhắc nghỉ hưu trong tương lai gần.

John Sculley (năm nay 86 tuổi) điều hành Apple từ năm 1983 đến 1993. John Sculley từng mang kinh nghiệm tiếp thị hơn một thập kỷ tại Pepsi-Cola, nơi ông từng khởi xướng chiến dịch Pepsi Challenge, để giúp đưa thương hiệu Mac trở nên phổ biến.

Steve Jobs, nhà đồng sáng lập Apple, có mối quan hệ căng thẳng với John Sculley và ban lãnh đạo trong suốt thời gian đó. Steve Jobs rời Apple năm 1985, trước khi trở lại vào 1997 và đảm nhiệm vị trí CEO sau đó.

Trong nội bộ Apple, niềm tin hoặc sự kỳ vọng rằng Phó chủ tịch cấp cao phụ trách kỹ thuật phần cứng John Ternus sẽ kế nhiệm Tim Cook làm giám đốc điều hành đang ngày càng mạnh mẽ hơn, theo Bloomberg. Có vài lý do khiến điều này hợp lý.

Thứ nhất, Apple hiện không có nhiều lựa chọn trong ban lãnh đạo cấp cao. John Ternus năm nay 50 tuổi, bằng tuổi Tim Cook khi ông nhậm chức CEO, nên có thể dẫn dắt công ty trong cả thập kỷ tới nếu thuận lợi. Điều tương tự khó có thể xảy ra với hầu hết giám đốc cấp cao khác đang được cân nhắc cho vị trí CEO Apple.

Thứ hai, Apple có lẽ cần một chuyên gia về kỹ thuật hơn là nhà bán hàng hay quản lý vận hành. Dù Tim Cook đã giúp Apple tăng trưởng vượt bậc về cả doanh thu lẫn danh mục sản phẩm và dòng iPhone 17 đang được thị trường đón nhận mạnh mẽ, công ty vẫn chật vật trong việc tạo dấu ấn ở những lĩnh vực công nghệ mới.

Apple đạt nhiều thành công trong thiết kế chip riêng, nhưng lại vấp ngã ở các mảng như thực tế hỗn hợp, AI tạo sinh, nhà thông minh và ô tô tự hành. Điều đó có thể khiến hội đồng quản trị Apple cho rằng một lãnh đạo kỹ thuật sản phẩm như John Ternus là lựa chọn phù hợp, dù ông không được biết đến như người ưa mạo hiểm.

Thứ ba, John Ternus là gương mặt nổi bật, có sức hút, được cộng đồng Apple trung thành đánh giá cao và nhận sự tin tưởng từ Tim Cook qua việc đã giao cho ông nhiều trọng trách hơn. John Ternus hiện là nhân vật then chốt trong việc định hướng lộ trình sản phẩm, tính năng và chiến lược, mở rộng tầm ảnh hưởng vượt ra ngoài phạm vi của một giám đốc kỹ thuật phần cứng thông thường.

Với tất cả những diễn biến hậu trường này, bộ phận truyền thông và tiếp thị Apple đang ngày càng thúc đẩy John Ternus xuất hiện trước công chúng nhiều hơn. Ông là người giới thiệu mẫu iPhone Air (mẫu iPhone sở hữu thiết kế hoàn toàn mới lần đầu tiên sau nhiều năm) và liên tục xuất hiện trong các cuộc phỏng vấn gần đây.

Trước đó, John Ternus đã là gương mặt quen thuộc của Apple khi từng công bố các dòng Mac và iPad mới, ngay cả trước khi được bổ nhiệm làm Phó chủ tịch cấp cao năm 2021. Không thể phủ nhận rằng sự nghiệp của ông đang ngày càng thăng tiến.

Khi Apple mở bán dòng iPhone 17 hôm 19.9, chính John Ternus đón khách tại cửa hàng Apple ở London (thủ đô Anh), tương tự vai trò mà Tim Cook đảm nhận tại cửa hàng tại thành phố New York (Mỹ).

Dù Tim Cook vẫn tích cực tham gia các hoạt động nội bộ và bên ngoài, những người thân cận với Apple gần như không nghi ngờ gì John Ternus cuối cùng sẽ trở thành giám đốc điều hành, theo hãng tin Bloomberg.

Chuyển mình từ kỷ nguyên ứng dụng sang tác tử AI

John Sculley nói rằng người kế nhiệm Tim Cook sẽ cần giúp Apple chuyển mình từ kỷ nguyên ứng dụng sang tác tử AI.

“Trong kỷ nguyên đó, chúng ta không cần quá nhiều ứng dụng, vì mọi thứ có thể được thực hiện bằng các tác tử thông minh”, John Sculley nói.

Tác tử AI là hệ thống AI được thiết kế để tự động quan sát, suy luận và thực hiện hành động nhằm đạt mục tiêu đã định. Khác với một ứng dụng AI tĩnh chỉ trả lời khi có lệnh, tác tử AI có khả năng nhận dữ liệu hoặc tín hiệu từ môi trường, phân tích và lên kế hoạch dựa trên kiến thức hoặc thuật toán có sẵn, chủ động thực hiện các bước tiếp theo, thậm chí phối hợp với con người hoặc các tác tử khác để hoàn thành nhiệm vụ. Ví dụ, một tác tử AI có thể liên tục quét email, tự động soạn và gửi phản hồi phù hợp. Trong phần mềm, tác tử AI có thể tự lập kế hoạch sửa lỗi và tối ưu mã nguồn mà không đợi từng chỉ dẫn cụ thể.

John Sculley vừa rời vai trò phó chủ tịch hãng công nghệ tiếp thị Zeta Global để nghỉ hưu và trở thành phó chủ tịch danh dự. Ông cho biết tác tử AI sẽ giúp nhóm lao động tri thức tự động hóa phần công việc nặng nhọc trong quy trình làm việc của họ. Điều này sẽ thúc đẩy nhiều hãng công nghệ chuyển sang mô hình kinh doanh dựa trên đăng ký (subscription), theo John Sculley.

“Khi ứng dụng từng là trọng tâm của mọi thứ, chúng ta chủ yếu bán công cụ và sản phẩm. Còn với mô hình kinh doanh dựa trên đăng ký, người dùng chỉ trả tiền chừng nào họ vẫn cần sử dụng dịch vụ đó”, ông nói.

John Sculley cho biết subscription mang lại một mô hình kinh doanh tốt hơn nhiều.

Sơn Vân