ASEAN BIS 2020: Phát triển bền vững, bao trùm không chỉ là xu thế của doanh nghiệp
Làm thế nào để việc kinh doanh có thể đạt lợi nhuận và bền vững trong giai đoạn thử thách này? Các nước ASEAN sẽ đưa ra những phương án nào để bảo đảm cho ngành nông nghiệp, vốn là nền kinh tế mũi nhọn nhằm đảm bảo thu thập mà an ninh lương thực? Doanh nghiệp sẽ đóng vai trò như thế nào trong công cuộc duy trì sự thịnh vượng chung?
Trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh và Đầu tư ASEAN BIS 2020, các đại biểu đã có một phiên thảo luận về ASEAN tự cường, tăng trưởng bền vững và bao trùm. Tăng trưởng tế bền vững và bao trùm đã và đang bị đe dọa nghiêm trọng bởi đại dịch. Chuỗi cung ứng đã bị gián đoạn nghiêm trọng cho thấy nhu cầu về nền kinh tế mạnh hơn, linh hoạt hơn. Tác động đối với ngành nông nghiệp, một ngành kinh tế mũi nhọn của ASEAN, đã làm nổi bật mối quan tâm về an ninh lương thực và việc làm cho hàng triệu người dân trong khu vực.
Khi các hoạt động kinh doanh được nối lại, đây là cơ hội cho các doanh nghiệp cân bằng các ưu tiên trước mắ để có thể thích nghi và chuyển đổi nhằm hướng tới một tương lai phát triển bền vững và toàn diện.
Khủng hoảng đan xen cơ hội
Đầu phiên thảo luận Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Thủ tướng Vương quốc Bỉ Charles Michel nhấn mạnh, trong những năm qua, Liên minh châu Âu (EU) luôn là đối tác đầu tư lớn của khu vực ASEAN. EU hiện là đối tác thương mại lớn thứ 3 của ASEAN với tổng thương mại hai chiều năm 2019 đạt 280 tỷ USD và là nguồn đầu tư nước ngoài lớn thứ 3 của ASEAN, với tổng FDI năm 2019 đạt 16,2 tỷ USD.
Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 bùng phát và diễn biến phức tạp thì việc ASEAN và các nước EU tiếp tục phối hợp chặt chẽ hỗ trợ nâng cao năng lực, ứng phó đại dịch và thúc đẩy phục hồi nền kinh tế tại các quốc gia trong khu vực. “Hiệp định thương mại tự do Việt Nam-EU có hiệu lực từ tháng 8 cũng là một trong những cầu nối giúp thúc đẩy quá trình hợp tác giữa hai bên”, ông Charles Michel nhấn mạnh.
Nhìn lại bối cảnh hiện tại, ông Charles Michel cho rằng, thách thức lớn nhất chính là việc tìm ra vaccine ngừa Covid-19.
"Hiện nay, EU đang dẫn đầu những nỗ lực đa trong việc tiếp cận với vaccine phòng chống Covid-19 và khu vực này sẽ tiếp tục đóng góp nguồn lực, tài chính để hỗ trợ các vấn đề y tế tại các nước ASEAN”, ông Charles Michel khẳng định.
Theo Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha, bên cạnh những khó khăn, đại dịch Covid-19 mang đến cơ hội thúc đẩy chuyển đổi số. Lấy ví dụ từ Thái Lan, Thủ tướng Prayut Chan-o-cha cho rằng, quốc gia này tập trung vào phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn dựa trên triết lý tính đầy đủ trong kinh tế. Trong đó, có an ninh lương thực, an toàn cho người dân, an ninh năng lượng, tính bền vững môi trường tự nhiên… Đồng thời, thúc đẩy kinh doanh có trách nhiệm.
Để tối ưu hóa sức mạnh của nền kinh tế ASEAN, Thủ tướng Thái Lan cho rằng, cần bao hàm nội dung phát triển nông nghiệp thông minh và du lịch bền vững. Bên cạnh đó, tích cực hỗ trợ khu vực doanh vừa và nhỏ phát triển. Do đó, ASEAN cần tăng cường chuyển giao tri thức thông qua trực tuyến, chuyển giao công nghệ.
Thủ tướng Australia Scott Morrison cho rằng, Covid-19 thực sự là một thảm họa với thế giới về y tế và kinh tế, sinh kế và sinh mạng của con người đều bị thiệt hại. Con đường để quay trở lại thời điểm trước đại dịch là rất khó, bởi dịch bệnh đã ảnh hưởng đến kinh tế toàn cầu, 16-28% xuất khẩu trong năm 2021 có thể sụt giảm.
Thủ tướng Australia gửi lời cảm ơn Việt Nam, trong nỗ lực tiên phong phòng chống dịch Covid-19 và ủng hộ năng lực của ASEAN nhằm vượt qua dịch bệnh bằng việc đưa ra các hỗ trợ về thiết bị y tế và đóng góp nghiên cứu vaccine.
Thủ tướng Scott Morrison nhận thấy, sự phục hồi kinh tế ở Đông Nam Á rất quan trọng và các quốc gia trên thế giới cần vượt qua chủ nghĩa bảo hộ, tự tin kết nối với nhau, hướng đến thương mại. Ngoài ra, Australia mong muốn đẩy mạnh kinh tế với Việt Nam, nâng gấp đôi các hoạt động đầu tư, thương mại kỹ thuật số, kinh tế số, dịch chuyển dữ liệu xuyên biên giới, áp dụng fintech, bảo vệ trẻ em...
Phát triển bền vững là chìa khóa của tương lai
Tại phiên thảo luận, ông Melvyn Pun, Giám đốc điều hành Yoma Strategic Holdings nhấn mạnh, phát triển bền vững là chìa khóa của tương lai. Phát triển bền vững là mối quan tâm trên phạm vi toàn cầu. Trong tiến trình phát triển của thế giới, mỗi khu vực và quốc gia xuất hiện nhiều vấn đề bức xúc mang tính phổ biến.
Điển hình như việc kinh tế càng tăng trưởng thì tình trạng khan hiếm các loại nguyên nhiên liệu, năng lượng do sự cạn kiệt các nguồn tài nguyên không tái tạo được càng tăng thêm, môi trường thiên nhiên càng bị hủy hoại, cân bằng sinh thái bị phá vỡ, thiên tai vô cùng thảm khốc.
Theo ông Melvyn Pun, đó là sự tăng trưởng kinh tế không cùng nhịp với tiến bộ và phát triển xã hội. Có tăng trưởng kinh tế nhưng không có tiến bộ và công bằng xã hội; tăng trưởng kinh tế nhưng văn hóa, đạo đức bị suy đồi; tăng trưởng kinh tế làm dãn cách hơn sự phân hóa giàu nghèo, dẫn tới sự bất ổn trong xã hội. Vì vậy, quá trình phát triển cần có sự điều tiết hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế với bảo đảm an ninh xã hội và bảo vệ môi trường hay phát triển bền vững, trở thành yêu cầu bức thiết đối với toàn thế giới.
Với doanh nghiệp, ông Melvyn Pun cho rằng, tùy theo cách tiếp cận của từng doanh nghiệp khác nhau sẽ có tính bền vững khác nhau.
“Mỗi doanh nghiệp sẽ có lựa chọn và cách làm của riêng mình trong quá trình phát triển bền vững. Miễn sao doanh nghiệp đừng xả thải ra môi trường, đừng xả rác thải nhựa…”, ông Melvyn Pun nhấn mạnh
Đưa ra ý kiến của mình, ông Stuart Tait, Tổng Giám đốc Tập đoàn, Giám đốc Khu vực Ngân hàng Thương mại, Châu Á - Thái Bình Dương (HSBC) nhận định, ngày càng nhiều các doanh nghiệp châu Á tin rằng, cơ hội lớn nhất cho tăng trưởng trong tương lai phụ thuộc vào cải tiến công nghệ, phát triển bền vững và phát triển nhân sự để khai thác các tiến bộ về công nghệ.
Theo khảo sát toàn cầu mới đây của HSBC, trong khi hơn 1/3 các doanh nghiệp châu Á ưu tiên mở rộng thị trường mới, đa phần doanh nghiệp chuyển hướng tập trung sang cải thiện năng suất và ứng dụng công nghệ mới.
Để “sẵn sàng cho tương lai”, các doanh nghiệp đặt cược gấp đôi vào phát triển bền vững, với 50% công ty có kế hoạch tăng các khoản đầu tư bền vững. Công nghệ đang tạo ra sự chuyển đổi về nhân sự tương lai tại châu Á. Các công ty có một mục tiêu kép đối với công nghệ là thúc đẩy mục tiêu đưa khách hàng làm trọng tâm và nâng cao năng lực con người.
Còn Nam Tước Neville - Rolfe, Chủ tịch Hội đồng Kinh doanh ASEAN-Vương Quốc Anh, cựu Bộ trưởng Vương quốc Anh cho rằng, những thay đổi trong khuôn khổ pháp lý đang diễn ra sau đại dịch Covid-19 theo hướng phát triển bền vững. Đây là xu thế và cũng là lợi thế của doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, thế giới có thể vẫn phải đối mặt với thảm họa thiên nhiên, do đó cần có sự hợp tác giữa các quốc gia, các trường đại học… Khi thực hiện được những điều này, những thành phố tại ASEAN sẽ trở thành những thành phố toàn cầu, phát triển bền vững và bao trùm.
Phát biểu kết luận chương trình, Chủ tịch Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Chủ tịch 2020 ASEAN BIS cho rằng, hiện tại là thời điểm tất cả chung tay ứng phó với những thách thức đón cơ hội, “sau cơn mưa là cầu vồng, sau bão tố là bình yên”. Ánh sáng hiện nay là sự sẵn lòng hội nhập. Việc chuyển đổi số, để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ sẽ có cơ hội cùng sát cánh đi lên bằng công nghệ. Các nền kinh tế sẽ trở nên lớn lao lơn, các thách thức toàn cầu cần những nỗ lức toàn cầu, ASEAN đang đi đầu, đó là sứ mệnh của ASEAN-BIS hàng năm.