ASEAN đặt mục tiêu về thời hạn sớm hoàn tất Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông
Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) có thể sẽ hoàn tất Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) sớm nhất vào tháng 7/2026, trong nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN của Philippines.
Tổng thư ký ASEAN Kao Kim Hourn trong một cuộc trả lời phỏng vấn Báo Thế giới và Việt Nam. (Ảnh: Thành Long)
Báo Manila Standard đưa tin, phát biểu tại Diễn đàn truyền thông ASEAN lần thứ 9 tổ chức ở Kuala Lumpur (Malaysia), Tổng thư ký ASEAN Kao Kim Hourn ngày 6/11 tuyên bố: “Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông, vốn được đàm phán từ năm 2017, dự kiến sẽ được hoàn tất vào năm tới, khoảng tháng 7/2026, trùng với nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN của Philippines".
Ông cho biết thêm, COC được xây dựng trên cơ sở Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), vốn tập trung vào “các biện pháp xây dựng lòng tin” và là “nền tảng rất quan trọng” cho hợp tác giữa ASEAN và Trung Quốc tại khu vực tranh chấp này.
Theo ông Kao, đến năm 2017, ASEAN và Trung Quốc nhận thấy căng thẳng ngày càng gia tăng, nên đã quyết định bắt đầu đàm phán một bộ quy tắc thực chất.
Sau đó đại dịch Covid-19 khiến tiến trình bị chậm lại. Hiện vẫn còn nhiều vấn đề đang được thảo luận như cấu trúc, ngôn ngữ, cách diễn đạt cũng như nội dung của COC.
Tổng thư ký ASEAN nhấn mạnh, một trong những yếu tố then chốt trước khi kết thúc đàm phán là việc xác định tính ràng buộc của văn kiện. Ông khẳng định: “Chúng ta cần bảo đảm COC mang tính ràng buộc. Một trong những vấn đề là liệu văn kiện này có ràng buộc pháp lý hay không. DOC hiện nay vốn không mang tính ràng buộc, nên đây sẽ là điểm cần thống nhất".
Ông bày tỏ tin tưởng tiến trình sẽ hoàn tất trong năm tới, bởi theo ông, “chúng ta không nên kéo dài quá trình soạn thảo COC, bởi tiến trình này quan trọng không kém kết quả cuối cùng".
Ông Kao cho biết thêm, Malaysia - quốc gia giữ chức Chủ tịch ASEAN hiện nay - đang thúc đẩy tiến trình thông qua việc tổ chức thêm nhiều cuộc họp đàm phán.
Trước đó, Tổng thống Philippines Ferdinand Marcos Jr. cũng khẳng định, COC ở Biển Đông sẽ là nội dung trọng tâm trong nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN của nước này.
Phát biểu sau khi tham dự Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 7 và các hội nghị liên quan từ ngày 26-28/10, ông Marcos tuyên bố: “Chúng tôi đang tập hợp các yếu tố để xác định trọng tâm của ASEAN trong thời gian tới. Đối với Philippines, COC là ưu tiên hàng đầu, dù các nước khác có thể không coi đây là vấn đề cấp bách như chúng tôi. Đây là cơ hội để chúng tôi thúc đẩy và làm nổi bật vấn đề này".
