ASEAN - Trung Quốc chính thức nâng cấp Hiệp định thương mại tự do

Chủ tịch ASEAN, Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim cùng Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường chứng kiến lễ ký kết Bản nâng cấp ACFTA ngày 28/10. Nguồn: connectedtoindia

Hiệp định thương mại tự do ASEAN - Trung Quốc phiên bản 3.0 (ACFTA 3.0) đã được ký kết bên lề Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 47 tổ chức tại Kuala Lumpur, Malaysia sáng 28/10. Quá trình đàm phán phiên bản nâng cấp của FTA bắt đầu từ tháng 11/2022 và kết thúc vào tháng 5/2025.

ACFTA 3.0 tập trung vào các lĩnh vực mới như kinh tế số, kinh tế xanh và kết nối chuỗi cung ứng, bên cạnh các nội dung truyền thống. Phiên bản nâng cấp này bao gồm 9 chương mới, bổ sung các quy định về cạnh tranh, bảo vệ người tiêu dùng, doanh nghiệp vừa và nhỏ, và hợp tác kinh tế, công nghệ, nhằm thúc đẩy hội nhập kinh tế sâu rộng hơn trong khu vực. Việc nâng cấp Hiệp định được kỳ vọng thúc đẩy hội nhập sâu rộng và tăng khả năng chống chịu kinh tế của khu vực.

Trước đó, Tổng Thư ký ASEAN Kao Kim Hourn cho biết, phiên bản nâng cấp này sẽ “mở ra cánh cửa mới” cho hợp tác kinh tế tương lai thông qua các nội dung hiện đại như cạnh tranh, bảo vệ người tiêu dùng và tăng cường năng lực số. Đồng quan điểm, các chuyên gia trong khu vực cũng dự báo ACFTA 3.0 sẽ giúp củng cố khả năng chống chịu chuỗi cung ứng và thúc đẩy tích hợp kinh tế trong một thế giới đang chuyển biến nhanh chóng.

ACFTA 3.0 được công bố trong bối cảnh quan hệ thương mại ASEAN - Trung Quốc đang đạt mức cao nhất từ trước đến nay. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan Trung Quốc, trong 5 tháng đầu năm 2025, kim ngạch thương mại song phương đạt 3,02 nghìn tỷ Nhân dân tệ (tương đương 420,5 tỷ USD), tăng 9,1% so với cùng kỳ năm trước, đưa ASEAN vượt EU và Mỹ để trở thành đối tác thương mại hàng đầu của Trung Quốc. Xuất khẩu Trung Quốc đạt 10,67 nghìn tỷ NDT (tăng 7,2%), trong khi nhập khẩu đạt 7,27 nghìn tỷ NDT (giảm 3,8%).

Những con số ấn tượng này phản ánh tiềm năng và nhu cầu thực tế trong việc nâng cấp khuôn khổ pháp lý nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp hai bên. ACFTA 3.0 vì thế không chỉ mang ý nghĩa chiến lược về kinh tế mà còn thể hiện quyết tâm chính trị của ASEAN và Trung Quốc trong việc duy trì liên kết khu vực, thích ứng với xu thế toàn cầu hóa mới, và cùng hướng tới tăng trưởng xanh, tăng trưởng số và tăng trưởng bao trùm.

Cả Trung Quốc và ASEAN đều là thành viên của Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) - khối thương mại lớn nhất thế giới, chiếm gần 1/3 dân số toàn cầu và 30% GDP thế giới. Malaysia cũng vừa tổ chức hội nghị thượng đỉnh RCEP đầu tiên sau 5 năm hôm 27/10.

Một số nhà phân tích cho rằng ASEAN có thể đóng vai trò “vùng đệm” giúp giảm thiểu tác động từ thuế quan của Mỹ, dù các điều khoản trong hiệp định vẫn được xem là khiêm tốn hơn so với các thỏa thuận thương mại khu vực khác, do sự khác biệt lợi ích giữa các quốc gia thành viên.

Quỳnh Vũ