AstraZeneca thu hồi vaccine Covid-19 trên toàn cầu

Trong một tuyên bố từ AstraZeneca được The Guardian trích dẫn, công ty cho biết quyết định thu hồi vaccine Covid-19 trên toàn cầu được đưa ra vì hiện nay đã có nhiều loại vaccine cập nhật nhắm đến với các biến thể Covid-19 mới. Điều này đã dẫn đến nhu cầu về vaccine AstraZeneca giảm sút, trong khi loại vaccine này đã không còn được sản xuất hoặc cung cấp.

Thông báo này được đưa ra sau khi công ty dược phẩm tự nguyện rút giấy phép kinh doanh loại vaccine này tại Liên minh Châu Âu vào tháng 3.

Các quốc gia khác cũng đã ngừng cung cấp vaccine Covid-19 của AstraZeneca. Nó đã không được sử dụng ở Úc kể từ tháng 3/2023, mặc dù trước đó đã giảm đáng kể kể từ tháng 6/2021 do sự phổ biến rộng rãi của các loại vaccine mới hơn.

AstraZeneca đã đổi tên vaccine Covid-19 của mình thành Vaxzevria vào năm 2021. Vaccine này được phép sử dụng cho những người từ 18 tuổi trở lên để phòng ngừa Covid-19. Vaxzevria được tạo thành từ một loại virus khác thuộc họ adenovirus được sửa đổi để chứa gen tạo ra protein từ SARS-CoV-2, loại virus gây ra Covid-19. Vaccine không chứa virus và không thể gây ra virus.

“Theo ước tính độc lập, hơn 6,5 triệu sinh mạng đã được cứu chỉ trong năm đầu tiên sử dụng vaccine Covid-19 của AstraZeneca và hơn 3 tỷ liều thuốc đã được cung cấp trên toàn cầu. Những nỗ lực của chúng tôi đã được các chính phủ trên thế giới công nhận và được nhiều người coi là một phần quan trọng trong việc chấm dứt đại dịch. Giờ đây, chúng tôi sẽ làm việc với các cơ quan quản lý và các đối tác của mình để thống nhất một con đường rõ ràng hướng tới việc kết thúc chặng đường này”, tuyên bố của công ty cho biết thêm.

Mặc dù vaccine của AstraZeneca được cho là an toàn và hiệu quả về tổng thể nhưng nó cũng có nguy cơ gây ra tác dụng phụ hiếm gặp nhưng khá nghiêm trọng, ví dụ như là tình trạng huyết khối (cục máu đông) kèm giảm tiểu cầu hay còn gọi là TTS. Hội chứng hiếm gặp xảy ra ở khoảng 2 đến 3 trên 100.000 người được tiêm vaccine Vaxzevria. Tại Anh, đã có 80 trường hợp tử vong liên quan đến hội chứng này. Hơn 50 bệnh nhân và người thân đã đâm đơn kiện AstraZeneca lên Tòa án Tối cao Vương quốc Anh.

Trong thông báo của mình, AstraZeneca khẳng định việc thu hồi vaccine hoàn toàn vì lý do thương mại chứ không liên quan gì tới các vụ kiện tại Anh.

Đã có khoảng 30 triệu liều vaccine Covid-19 AstraZeneca được tiêm chủng tại Việt Nam nhưng nước ta chỉ mới ghi nhận một vài trường hợp có phản ứng phụ liên quan đến huyết khối sau tiêm.

Chủ tịch dịch tễ học tại Đại học Deakin ở Úc, Giáo sư Catherine Bennett nhận xét rằng vaccine của AstraZeneca đã đóng một vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống lại Covid-19 trên toàn thế giới, đặc biệt là trong những ngày đầu của đại dịch khi số lượng vaccine còn hạn chế. “Nó đã cứu sống hàng triệu người và điều đó không nên bị lãng quên. Tuy nhiên, vaccine này chỉ nhắm vào các biến thể ban đầu của virus. Thị trường hiện đã chuyển sang chuỗi vaccine thế hệ tiếp theo để nhắm vào các biến thể mới xuất hiện”, giáo sư Bennett giải thích

Lời khuyên mới nhất về vaccine Covid-19 được Tổ chức Y tế Thế giới ban hành vào tháng 4 khuyến cáo rằng các công thức vaccine Covid-19 mới nên nhắm vào dòng vi rút JN.1, một biến thể đang thế chỗ các dòng virus XBB cũ.

Kim Nguyễn