Ðầu tư cho y tế biển đảo
Trong chuyến công tác tại huyện đảo Lý Sơn vừa qua chúng tôi thấy còn quá nhiều việc phải làm để mạng lưới y tế cơ sở nơi đây có thể làm tốt công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân. Bệnh viện quân dân y trên đảo được xây dựng hơn mười năm nay đã xuống cấp; đội ngũ cán bộ y tế có 66 người, nhưng chỉ có 13 bác sĩ. Ðáng chú ý, trang thiết bị y tế gần như chưa có gì ngoài máy X quang và siêu âm trắng đen thế hệ cũ, cho nên việc hỗ trợ bác sĩ trong khám, chữa bệnh cho người dân rất hạn chế. Không chỉ Lý Sơn mà phần lớn các cơ sở y tế của các huyện đảo cũng như các huyện ven biển vẫn còn nhiều khó khăn về cả cơ sở vật chất và con người. Thống kê của Bộ Y tế cho thấy, hiện có 31,1% các trung tâm y tế thuộc các huyện đảo chưa có cơ sở riêng; 33,5% trạm y tế cần xây mới; hơn 50% số trạm y tế xã đảo không có bác sĩ...
Nhìn từ bệnh viện
Việt Nam phấn đấu là quốc gia mạnh về biển. Ðể đạt mục tiêu đó thì việc phát triển hệ thống y tế nhằm bảo đảm cho người dân sinh sống và làm việc ở vùng biển, đảo được tiếp cận và sử dụng dịch vụ y tế cho nhu cầu dự phòng, cấp cứu, khám, chữa bệnh và nâng cao sức khỏe là việc làm cần thiết. Ðề án "Phát triển y tế biển, đảo Việt Nam đến năm 2020" do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt năm 2013 cũng là để hiện thực hóa mục tiêu đó. Sau các chuyến khảo sát của ngành y tế tại các huyện đảo thì việc phát triển và kiện toàn y tế biển, đảo lúc này là vấn đề cấp thiết khi mà trang thiết bị y tế đặc thù phục vụ cấp cứu, vận chuyển trên biển, đảo còn khó khăn và thiếu; cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng yêu cầu, không đủ năng lực hoạt động khi có mưa bão chia cắt; nhân lực y tế cho các xã đảo, huyện đảo còn khó khăn, chưa đủ đội ngũ cán bộ y tế chuyên ngành về y học biển.
Tuy nhiên, trong tình hình hiện nay, khi nguồn lực tài chính có hạn thì cần lựa chọn những vấn đề cấp thiết, ưu tiên để đầu tư cần được tính toán, xem xét kỹ, phù hợp đặc thù của từng khu vực, như các vấn đề về nguồn nhân lực, tổ chức bộ máy, trang thiết bị máy móc, tàu, thuyền cứu nạn, thuốc men... Trong đó, tăng cường triển khai đầu tư cơ sở hạ tầng, hệ thống trang thiết bị và nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh của các cơ sở y tế tại các đảo là việc cần làm ngay. Như tại huyện đảo Lý Sơn, việc cấp thiết có tính chất quyết định là cần có nguồn điện ổn định (huyện đảo chưa có điện lưới quốc gia) để phục vụ các trang thiết bị y tế hoạt động. Ðồng thời, tăng cường năng lực cứu chữa người bệnh trên biển, cũng như trang thiết bị cần thiết để trong trường hợp khẩn cấp có thể cấp cứu người bệnh tại các trung tâm y tế huyện đảo mà không cần đưa về đất liền.
Các bộ, ngành và địa phương ven biển cần tập trung tổ chức, đầu tư xây dựng các cơ sở y tế, trong đó, ngành y tế là đơn vị đóng vai trò hướng dẫn các đơn vị xây dựng các trung tâm tiếp nhận cấp cứu, khám, chữa bệnh đặc thù cho vùng biển, đảo tại các tỉnh, thành phố.
Phát triển nguồn nhân lực y tế đủ về số lượng và chất lượng cũng là hết sức cấp thiết, qua đó, tăng cường năng lực cấp cứu, vận chuyển khám, chữa bệnh, phòng, chống dịch bệnh và các bệnh tật đặc thù vùng biển, đảo. Nguồn nhân lực y tế phục vụ khu vực này cần được đào tạo theo hướng cầm tay chỉ việc, đào tạo thêm về y học biển, bởi những tình huống cấp cứu, đuối nước trên biển vẫn còn khá phổ biến.
