Ba bộ ngành liên thông dữ liệu để ngăn chặn lừa đảo trực tuyến
Ba cơ quan gồm Bộ Thông tin và Truyền thông, Ngân hàng Nhà nước và Bộ Công an đang phối hợp làm sạch dữ liệu tài khoản ngân hàng, hướng tới ngăn chặn tận gốc không cho tội phạm lừa đảo trực tuyến chuyển tiền sau khi chiếm đoạt được.
TTXVN đưa tin, từ tháng 9-2023 tới nay, Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) đã ghi nhận ba hình thức lừa đảo trực tuyến phổ biến nhất, bao gồm: giả mạo website, lừa đảo chiếm đoạt bằng đường link/file nén và lừa đảo thẻ tín dụng, chiếm đoạt tài sản thông qua mã QR. Cũng trong tháng 9-2023, hệ thống cảnh báo, ngăn chặn tên miền độc hại quốc gia cũng đã ngăn chặn 441 website vi phạm pháp luật, lừa đảo trực tuyến.
Cục An toàn thông tin cho biết, hình thức lừa đảo trên không gian mạng ngày càng diễn biến phức tạp, công nghệ luôn thay đổi và được các đối tượng sử dụng tinh vi hơn, xâm hại quyền riêng tư xảy ra với nhiều người dân, nhất là những người dân vùng nông thôn có điều kiện kinh tế khó khăn và người lớn tuổi.
Để phòng chống lừa đảo trực tuyến, Cục An toàn thông tin cho rằng cần có sự phối hợp giữa các bộ, ngành trong xử lý tội phạm lừa đảo trên mạng. Theo đó, Công an đã phối hợp chặt chẽ với cơ quan chức năng, trong đó có việc phối hợp với các đơn vị của Ngân hàng Nhà nước để bàn giải pháp làm thế nào ngăn chặn dòng tiền vi phạm pháp luật, ví dụ như tính đến giải pháp định ra một lượng tiền nào đó thì cần xác thực sinh trắc học.
Tội phạm lừa đảo khi nhận lượng tiền lớn, sẽ chuyển qua rất nhiều tài khoản để chiếm đoạt. Vì thế, cần có cơ chế xác thực sinh trắc học để ngăn chặn dòng tiền đó. Hiện Cục An toàn thông tin đang làm việc với Ngân hàng Nhà nước về giải pháp này.
TTXVN dẫn thông tin từ Ngân hàng Nhà nước cho biết, đơn vị này sẽ phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông để có phương án hỗ trợ các ngân hàng làm sạch dữ liệu, đối khớp thông tin chủ tài khoản đăng ký tài khoản ngân hàng trực tuyến với thông tin chủ thuê bao di động theo số điện thoại di động.
Bên cạnh đó, Ngân hàng Nhà nước sẽ sửa đổi, bổ sung Quyết định 630/QĐ-NHNN về kế hoạch áp dụng các giải pháp về an toàn bảo mật trong thanh toán trực tuyến và thanh toán thẻ ngân hàng; cho phép tổ chức tín dụng áp dụng phương pháp sinh trắc học đối với các giao dịch chuyển tiền vượt ngưỡng nhất định.
NHNN cũng đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các tổ chức tín dụng, các văn bản khuyến nghị cảnh báo trên toàn ngành về ngăn chặn hành vi gian lận dịch vụ thanh toán, trong đó có yêu cầu thực hiện kiểm tra, đối chiếu, bảo đảm tính hợp pháp, hợp lệ, khớp đúng giấy tờ tùy thân của khách hàng mở tài khoản thanh toán.
Các ngân hàng phải định kỳ áp dụng biện pháp kiểm tra, xác minh để đảm bảo chủ tài khoản thanh toán là chủ của số thuê bao di động đã đăng ký sử dụng dịch vụ SMS banking và mobile banking.
Ngân hàng Nhà nước cũng yêu cầu các tổ chức tín dụng nghiên cứu giải pháp ngăn chặn trường hợp thuê bao cho thuê, cho mượn tài khoản để thanh toán các mặt hàng bất hợp pháp; có văn bản chỉ đạo nghiên cứu dữ liệu về dân cư để định danh và xác thực điện tử trong hoạt động ngân hàng, trong đó có nội dung xây dựng kế hoạch làm sạch dữ liệu khách hàng cá nhân thông qua đối chiếu, xác thực dữ liệu khách hàng với nền tảng cơ sở dữ liệu quốc gia (CSDLQG) về dân cư và dữ liệu căn cước công dân (CCCD), triển khai biện pháp rà soát đối chiếu thông tin CCCD với chứng minh nhân dân của khách hàng.
Hiện nay, Ngân hàng Nhà nước đang phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an để thực hiện nhiều nội dung triển khai Đề án 06 của Chính phủ, trong đó có kết nối và khai thác CSDLQG về dân cư, làm sạch dữ liệu khách hàng, thông tin nhận biết khách hàng để góp phần rà soát đối tượng nghi ngờ, giả mạo giấy tờ tùy thân để mở tài khoản thanh toán.
Kết quả triển khai cho thấy, tính đến cuối tháng 8-2023, có 27 tổ chức tín dụng đã liên hệ làm việc với Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06), Bộ Công an để làm sạch dữ liệu khách hàng mở tài khoản thanh toán, 42 tổ chức tín dụng đã và đang triển khai ứng dụng CCCD gắn chip, 7 tổ chức tín dụng liên hệ để rà soát đối tượng nghi ngờ, giả mạo giấy tờ.