'Bà chúa sân khấu tuồng'- Nghệ sĩ Nhân dân Đàm Liên qua đời
Nghệ sĩ Nhân dân (NSND) Đàm Liên, người được mệnh danh là 'Bà chúa sân khấu tuồng', đã qua đời ngày 25-4 tại Hà Nội, hưởng thọ 77 tuổi.
NSND Đàm Liên tên thật là Đàm Thị Liên, sinh năm 1943 tại xã Xuân Long, Đồng Xuân, Phú Yên. Bà sinh ra trong một gia đình có nghề tuồng, ông ngoại là chủ gánh hát Bầu Leo, mẹ cũng là một nghệ sĩ tuồng với nghệ danh đào Cúc. Bà bắt đầu đi học tuồng với những nghệ sĩ - đồng nghiệp của mẹ trong đoàn tuồng Liên khu 5 từ năm bà 14 tuổi.
Năm 1960, bà học được vai truyền thống như Trưng Trắc trong vở “Trưng Nữ Vương” và sau đó lại được vinh dự diễn vai này cho Bác Hồ xem. Kể từ đó bà có biệt hiệu “cô Trưng Trắc của Bác Hồ”.
NSND Đàm Liên. Ảnh: Thúy Hà.
Kể từ khi công tác tại Nhà hát Tuồng Việt Nam từ năm 1970, bà trở thành một nghệ sĩ tuồng nổi tiếng với nhiều vai diễn xuất sắc để đời. Bà từng biểu diễn ở nhiều nước như: Nga, Bulgaria, Ba Lan, Ý, Đức, Pháp, Hà Lan, Tây Ban Nha, Ai Cập, Thái Lan, Ấn Độ... Được công chúng rất mến mộ qua các vai diễn: Phương Cơ trong vở “Ngọc lửa Hồng Sơn”, Công chúa Quỳnh Nga trong vở “Thạch Sanh”, Hồ Nguyệt Cô trong “Hồ Nguyệt Cô hóa cáo”...
Năm 1993, nghệ sĩ Đàm Liên được trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân. Bà cũng là người đầu tiên cho ra mắt VCD, DVD tuồng ở Việt Nam mang tên Nghệ thuật tuồng qua những vai diễn của Nghệ sĩ Nhân dân Đàm Liên vào năm 2007.
Nhắc đến NSND Đàm Liên phải nhắc đến vai diễn để đời của nghệ thuật sân khấu tuồng truyền thống-vai diễn “Ông già cõng vợ đi xem hội”. Với vai này, NSND Đàm Liên đạt được kỷ lục trong nghệ thuật tuồng Việt Nam với hơn 2.000 đêm diễn.
Sự say mê, sáng tạo trong nghệ thuật truyền thống sân khấu tuồng của NSND Đàm Liên không chỉ khiến bà luôn luôn tìm tòi học hỏi, sáng tạo cho chính mình mà bà còn luôn chăm lo nghề cho các lứa nghệ sĩ trẻ. Các NSND Minh Gái, Văn Quý, Hương Thơm, Hồng Khiêm, Văn Thủy và các NSƯT Minh Tâm, Bích Tần, Kim Oanh… ở Nhà hát Tuồng Việt Nam hiện nay đều là học trò của bà.
NSND Đàm Liên ra đi là mất mát lớn của nghệ thuật sân khấu tuồng hiện nay, khi loại hình này đang trong bối cảnh khủng hoảng nguồn nhân lực cũng như khan hiếm những tài năng kế tiếp.
