Bà con Linh Sơn 'rủng rỉnh' nhờ giống ổi Đài Loan

Sau nhiều lần chăn nuôi thua lỗ, năm 2008, vợ chồng chị Nguyễn Thị Huệ và anh Liễu Văn Tư (xóm Thanh Chử, xã Linh Sơn) đã quyết định chuyển sang trồng ổi lê Đài Loan qua lời giới thiệu của một người bạn ở Đại học Nông nghiệp 1. Đây cũng là hộ đầu tiên mang giống ổi lê Đài Loan này về trồng trong vùng.

Thu hàng trăm triệu đồng mỗi năm từ cây ổi

Theo chia sẻ của chị Huệ, giống ổi lê Đài Loan có đặc tính giòn, ngọt, ít hạt, nhiều cùi, không kén đất, thích nghi với mọi thời tiết, ít sâu bệnh. Đặc biệt, ổi lê Đài Loan ra quả quanh năm, nhưng tháng 5 âm lịch hằng năm là thời điểm vào vụ chính.

Với những cây ổi khoảng 1 năm tuổi, có thể cho thu hoạch trung bình từ 20 - 40kg quả/năm. Còn đối với những cây từ 3 - 5 năm tuổi trở lên, có thể cho gần 1 tạ quả/năm.

“Giống ổi này rất dễ trồng, dễ chăm sóc, nên không quá vất vả. Dù vậy, khi bắt tay vào trồng ổi lê Đài Loan, chúng tôi đã gặp phải một số khó khăn, song nhờ nhận được sự hỗ trợ của các cấp, ngành liên quan nên gia đình cũng bớt khó khăn hơn nhiều”, chị Huệ nói.

Nhờ trồng giống ổi Đài Loan đã mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm cho người dân Linh Sơn.

Ngoài trồng ổi để bán quả, vợ chồng chị Huệ còn sản xuất cây giống để bán với số lượng lớn. Trung bình mỗi năm, gia đình anh chị bán ra thị trường khoảng 10.000 cây giống với giá bán khoảng 20.000 đồng/cây.

Anh Tư cho biết, việc chiết cây giống chủ yếu là do anh tự tìm tòi, mày mò, học hỏi rồi dần dần có kinh nghiệm và chia sẻ lại cho những người khác. Cây ổi rất dễ chiết, chỉ cần chú ý lựa chọn thời gian nắng ráo để chiết là sẽ thành công. Thời gian từ lúc chiết đến lúc bán giống khoảng 4 tháng.

Với việc bán cây ổi giống và quả, mỗi năm gia đình chị Huệ có thu nhập khoảng hơn 200 triệu đồng.

Để sản phẩm làm ra có uy tín trên thị trường, năm 2019, vợ chồng chị Huệ cùng một số hộ gia đình trong xóm đã thành lập HTX Nông nghiệp Linh Sơn với 26 thành viên.

Nhân rộng mô hình điểm

Đại diện Hội Nông dân xã Linh Sơn cho biết, mô hình trồng ổi của HTX Nông nghiệp Linh Sơn được lãnh đạo xã đánh giá rất cao. Đến nay, cây ổi được coi là cây trồng mũi nhọn, mang lại nguồn thu nhập chính cho bà con nông dân xã Linh Sơn. Hằng năm, Hội Nông dân xã Linh Sơn đều tổ chức các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật, cách trồng và chăm sóc ổi cho bà con để mang lại hiệu quả kinh tế cho người dân trên địa bàn.

Ngoài ra, xã còn vận động người dân tham gia vào tổ hợp tác sản xuất, tiến tới hình thành thêm nhiều HTX, giúp người trồng ổi đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn VietGAP.

Theo đó, HTX ổi Linh Nham đã được thành lập với 22 thành viên. Các thành viên trong HTX thâm canh ổi theo tiêu chuẩn VietGAP tại các xóm có diện tích lớn như: Núi Hột, Làng Phan, Linh Thông Nhãn, Tân Lập.

Là hộ thuộc thành viên HTX ổi Linh Nham, bà Nguyễn Thị Sáu (xóm Làng Phan, xã Linh Sơn) cho biết, trước đây gia đình bà chủ yếu làm ruộng cấy lúa, song kể từ năm 2005 bắt đầu trồng ổi.

"Ban đầu, gia đình tôi chỉ trồng giống ổi găng với số lượng ít, nhưng nhận thấy việc trồng ổi lê Đài Loan đỡ vất vả, lại có năng suất và thu nhập cao hơn trồng lúa nên gia đình quyết định mở rộng quy mô trồng ổi. Hiện, gia đình tôi đã có 200 gốc ổi trên diện tích 1.800m2”, bà Sáu nói.

Cũng theo bà Sáu, ưu điểm của giống ổi Đài Loan này là quả giòn, ngọt, dễ tiêu thụ, ra quả quanh năm mà giá cả ổn định. Với giá 14.000 – 15.000 đồng/kg, trung bình mỗi năm, bà bán ra thị trường khoảng 10 tấn ổi, mang về thu nhập hàng trăm triệu đồng.

Anh Nguyễn Quang Tám cũng ở xóm Làng Phan chia sẻ, gia đình anh bắt đầu chuyển sang mô hình trồng ổi từ nhiều năm trước bởi chất đất nơi đây phù hợp với trồng ổi. Từ khi chuyển sang mô hình trồng ổi, đời sống và thu nhập của gia đình anh có sự thay đổi rõ rệt. Về cơ bản, trồng ổi không quá vất vả, nhưng thu nhập đều đặn và ổn định, bên cạnh đó vẫn có thể tranh thủ làm những công việc khác.

"Ổi trồng ra ở vùng đất Linh Sơn này có vị ngon, ngọt. Ổi lê Đài Loan lại có ưu điểm quả sai, dễ chăm bón, dễ tiêu thụ nên được chúng tôi lựa chọn trồng", anh Tám nói.

Anh Tám cho biết thêm, với 300 gốc ổi, chỉ tính trong vòng 1 tháng vừa rồi, gia đình anh thu hoạch và bán ra thị trường khoảng 5 tấn ổi. So với trồng lúa và một số loại cây trồng khác, thu nhập từ trồng ổi cao hơn rất nhiều, tỷ lệ rủi ro rất ít. Trung bình mỗi sào ổi sẽ cho thu hoạch khoảng 20 triệu đồng/năm, trong đó chi phí đầu tư không đáng kể.

Ổi Linh Nham đã có tem nhãn truy xuất nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng.

Nâng tầm thương hiệu cây ăn quả tại địa phương

Hiện, tổng diện tích trồng ổi trên địa bàn xã Linh Sơn vào khoảng 85ha, trong đó có 12,5 ha được đăng ký bảo hộ nhãn hiệu. Theo báo cáo của xã, sau khi được công bố bảo hộ nhãn hiệu, giá trị quả ổi trên mỗi đơn vị diện tích đất canh tác đạt bình quân 90 triệu đồng/ha/năm, tăng 30-40% so với trước.

Ông Nguyễn Văn Hòa (xóm Tân Lập, xã Linh Sơn) là một trong 105 hộ được đăng ký bảo hộ nhãn hiệu “Ổi Linh Nham”. Gia đình ông có khoảng 600 gốc ổi, trung bình mỗi tháng thu bán hơn 1,5 tấn ổi, cho thu nhập ổn định từ 20-30 triệu đồng.

Được biết, ngay sau khi nhãn hiệu “Ổi Linh Nham” được cấp nhãn hiệu sản phẩm, UBND xã đã giao nhãn hiệu cho Hội Nông dân xã quản lý. Mặt khác, Đảng ủy xã tiếp tục chỉ đạo gìn giữ, phát huy giá trị nhãn hiệu này để nâng cao thu nhập cho người dân.

Năm 2023, sản phẩm ổi Linh Nham được Hội Nông dân TP.Thái Nguyên lựa chọn tham gia chương trình bình chọn sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu của tỉnh Thái Nguyên.

"Chúng tôi mong muốn rằng sau khi được bình chọn, thương hiệu quả ổi Linh Nham sẽ được nhiều người biết đến, từ đó góp phần đưa chất lượng và giá trị của ổi đi lên. Đây sẽ là tiền đề HTX ổi Linh Nham đăng ký sản phẩm OCOP trong năm nay", ông Trần Văn Nam, Chủ tịch Hội Nông dân xã Linh Sơn bày tỏ.

Chủ tịch Hội Nông dân xã Linh Sơn cho biết, để phấn đấu đạt sản phẩm OCOP, Hội Nông dân xã Linh Sơn đã tích cực tuyên truyền vận động và mở các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật cho cán bộ hội viên nông dân, thường xuyên tuyên truyền cho nhân dân sản xuất những quả ổi đạt tiêu chuẩn chất lượng.

Đến nay, ổi Linh Nham đã có tem nhãn truy xuất nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Hiện, thị trường tiêu thụ ổi của HTX đã có mặt ở một số tỉnh, thành như Hải Phòng, Hải Dương, Lai Châu, Sơn La…

Định hướng trong thời gian tới, HTX sẽ xây dựng OCOP cho sản phẩm ổi Linh Nham, từ đó sẽ mở rộng thị trường, đưa sản phẩm vào các siêu thị lớn ở Hà Nội. Với cách làm đó sẽ giúp sản lượng tiêu thụ ổn định, nâng cao giá trị quả ổi trên thị trường, giúp bà con nông dân yên tâm phát triển sản xuất.

Giang Nam