Ba điểm đáng chú ý từ kết quả bầu cử Đức

Ông Armin Laschet không thể mang lại chiến thắng cho liên minh cầm quyền CDU/CSU trong cuộc bầu cử Quốc hội Đức ngày 26/9a. (Nguồn: DW)

Đầu tiên, đó là thất bại chưa từng có của liên minh cầm quyền CDU/CSU tại bầu cử Quốc hội liên bang Đức nhiệm kỳ 2021-2025 khi chỉ giành 24,1% số phiếu, giảm tới 8,9% so với năm 2017.

Dù được Thủ tướng Angela Merkel ủng hộ, song Chủ tịch CDU/CSU Armin Laschet đã liên tiếp mắc sai lầm, từ thái độ không phù hợp khi thị sát tình hình lũ miền Tây nước Đức hồi tháng Bảy, tới sự cố bỏ phiếu không hợp quy cách trong ngày bầu cử 26/9.

Theo German TV, 56% cử tri bỏ phiếu cho CDU/CSU nói rằng sự hiện diện của ông Laschet tác động tiêu cực tới tỷ lệ ủng hộ của đảng.

Nhiều quan chức nội các CDU/CSU cũng đối mặt với cạnh tranh quyết liệt từ ứng viên đối lập tại địa phương.

Người từng được kỳ vọng kế nhiệm bà Merkel, cựu Chủ tịch CDU, Bộ trưởng Quốc phòng đương nhiệm Annegret Kramp-Karrenbauer thậm chí còn thất bại tại bầu cử ở Saarland khi chỉ giành 25,1% số phiếu so với 36,9% của ứng viên SPD Josephine Ortleb. May mắn thay, là thành viên hàng đầu của CDU cấp bang, bà vẫn có thể tiếp tục góp mặt trong Quốc hội Đức.

Ứng viên CDU/CSU cũng thất thủ tại quận cư trú của bà Angela Merkel, nơi đương kim Thủ tướng đã liên tục chiến thắng trong mọi lần tranh cử suốt 21 năm qua.

Ngược lại, các đảng đối lập khác đã có sự bứt phá mạnh mẽ trong cuộc bầu cử Đức lần này.

SPD là đảng giành chiến thắng với tỷ lệ ủng hộ 25,7%, tăng 5,3% so với năm 2017.

Đặc biệt, 70% cử tri bỏ phiếu cho SPD tin ứng cử viên Olaf Scholz đã đóng góp tích cực vào thành tích của đảng lần bầu cử này. Thêm vào đó, kết quả cho thấy SPD được cử tri trung niên và cao tuổi ủng hộ: Cử tri ủng hộ đảng này theo độ tuổi từ 30-44, 44-59, trên 60 tuổi lần lượt tăng 3%, 6% và 11% so với năm 2017.

Sự hiện diện tích cực của bà Annelena Baerbock cũng khiến đảng Xanh giành tới 10,4% số phiếu, cao nhất trong lịch sử của đảng này.

Theo thống kê, 23% cử tri từ 18 đến 24 tuổi bỏ phiếu cho đảng Xanh, qua đó phản ánh quan tâm của giới trẻ về vấn đề môi trường, đặc biệt sau trận lũ lụt lịch sử miền Tây nước Đức tháng Bảy qua. Như vậy, đảng Xanh một lần nữa đứng trước cơ hội lớn góp mặt trong chính phủ liên minh, thúc đẩy nghị trình về môi trường.

Đặc biệt, bà Nyke Slawik và Tessa Ganserer, thành viên đảng Xanh, sẽ là hai nghị sĩ chuyển giới đầu tiên góp mặt tại Quốc hội Đức, góp phần thúc đẩy phong trào về đối xử bình đẳng với người đồng tính và chuyển giới. Trong nhiệm kỳ của bà Merkel, các nghị sĩ nước này đã thông qua luật hôn nhân đồng giới, mở đường cho nhiều quốc gia châu Âu khác tiến tới hợp pháp hóa vấn đề này.

Tương tự, đảng FDP, với lập trường gần gũi với giới doanh nghiệp, thu hút 21% lá phiếu cử tri Đức từ 18 đến 24 tuổi, với mong muốn thúc đẩy chính sách, môi trường kinh doanh thuận lợi hơn.

Nhân tố đặc biệt ở đây là đảng Sự lựa chọn vì nước Đức (AfD). Dủ tỷ lệ ủng hộ giảm nhẹ, song đảng cực hữu này vẫn góp mặt tại Quốc hội Đức. Quan trọng hơn, AfD đã lần đầu chiến thắng bầu cử cấp bang với 24% số phiếu ở Thuringen, trong khi SPD và CDU/CSU giành 23,4% và 16,9%.

Bầu cử Quốc hội Đức ngày 26/9 chứng kiến chiến thắng của đảng SPD sau 16 năm cầm quyền của bà Angela Merkel. (Nguồn: Bloomberg)

Cuối cùng, dù đã có kết quả, song chính phủ mới sẽ chưa lộ diện trong vài tuần, thậm chí vài tháng tới. Tính đến thời điểm hiện tại, mọi phương án liên minh đều khả thi.

Trong cuộc thảo luận “Vòng quay con voi” trên truyền hình tối 26/9 ngay sau khi kết quả bầu cử sơ bộ được công bố, đại diện các đảng đã bóng gió về khả năng thành lập liên minh cầm quyền. Cả SPD lẫn CDU/CSU đều tuyên bố sẽ xúc tiến đàm phán để thành lập chính phủ liên minh của mình với đảng Xanh và FDP.

Tại lần bầu cử gần đây nhất, năm 2017, các chính đảng mất hơn 3 tháng để đạt đồng thuận. Giờ đây, khi ảnh hưởng của CDU/CSU suy yếu, quá trình đàm phán dự kiến sẽ cam go, dai dẳng hơn.

Trong bối cảnh đó, Thủ tướng Angela Merkel sẽ tiếp tục nắm quyền trong vài tuần, thậm chí vài tháng tới, trước khi chuyển giao nước Đức cho người kế nhiệm, khép lại 16 năm lãnh đạo Berlin.