Con đường nào cho bà Kamala Harris đánh bại ông Trump?

Khác với các quốc gia khác, kết quả bầu cử tổng thống Mỹ không phụ thuộc vào tổng số phiếu bầu của cử tri mà dựa trên danh sách bang mà mỗi ứng viên chiến thắng. Do đó, việc “dồn lực” vào bang nào sẽ là điều mỗi ứng viên cần tính đến.

Theo phân tích của CNN, màn thể hiện không tốt trong nhóm cử tri truyền thống của đảng Dân chủ khiến ông Biden có rất ít phương án giành chiến thắng. Trong khi đó, chiến lược của bà Harris - người nhiều khả năng trở thành ứng viên của đảng Dân chủ năm nay - đa dạng hơn do không có bang nào thực sự là “tử huyệt” với bà.

Nhóm cử tri quyết định

Theo kết quả thăm dò dư luận mới được công bố của CNN/SSRS, bà Harris được 78% số cử tri da đen ủng hộ - so với chỉ 15% của ông Trump. Tỷ lệ chênh lệch giữa ông Biden và ông Trump là 70%-23%, theo dữ liệu thăm dò vào tháng 4 và tháng 6.

Bà Harris cũng giúp đảo ngược xu thế tăng ủng hộ ứng viên Cộng hòa của nhóm cử tri gốc Latin. Nếu như ông Biden thua ông Trump 41%-50%, bà Harris lại dẫn trước với “tỷ số” 47%-45%.

Đây cũng là đặc điểm của nhóm cử tri trẻ dưới 35 tuổi: Bà Harris dẫn trước ông Trump hai điểm phần trăm, trong khi ông Biden bị bỏ xa 42%-49%.

Trên thực tế, cả ba xu thế trên đều không phải điều quá bất ngờ đối với các nhà phân tích chính trị Mỹ. Trong số các ứng viên dân chủ kể từ năm 2000 đến nay, ông Biden năm 2024 là người có màn thể hiện tồi tệ nhất nếu xét đến các nhóm cử tri truyền thống của đảng Dân chủ.

Đặc biệt, đối với nhóm cử tri da đen và gốc Latin, ông Biden là chính trị gia Dân chủ tệ nhất trong vòng 50 năm qua. Do đó, việc bà Harris - người có gốc gác da màu - thể hiện tốt hơn là điều đương nhiên.

Nhóm phụ nữ da đen được coi là đội ngũ cử tri ủng hộ quan trọng đối với phe Dân chủ. Chỉ vài giờ sau khi ông Biden tuyên bố rút khỏi cuộc đua, một nhóm vận động của phụ nữ da đen đã tổ chức cuộc họp trực tuyến để kêu gọi ủng hộ bà Harris. Hơn 44.000 người tham gia sự kiện, thu hút hơn 1,5 triệu USD tiền ủng hộ. Một sự kiện tương tự của nhóm nam giới da đen cũng thu về 1,3 triệu USD.

Bà Harris và ông Biden trong lễ kỷ niệm Quốc khánh Mỹ năm 2024. Ảnh: Bloomberg.

Chiến lược của bà Harris

Nhờ sự ủng hộ của nhóm cử tri trẻ, da màu, bà Harris có nhiều phương án chiến thắng hơn so với ông Biden.

Ông Biden được đánh giá không có nhiều lựa chọn trong việc giành đủ 270 phiếu đại cử tri cần thiết để thắng cử. Ông sẽ phải giành thắng lợi ở cả ba bang chiến địa miền Bắc - Michigan, Pennsylvania và Wisconsin - cũng như giành được một phiếu tại bang Nebraska (nơi không áp dụng nguyên tắc “người thắng lấy hết” như các bang khác).

Tại một số bang thuộc “Vành đai Mặt Trời” (vùng Đông Nam và Tây Nam nước Mỹ) như Arizona, Georgia, Nevada và North Carolina, tỷ lệ ủng hộ của ông Biden khá tệ. Do đó, nếu ông Biden chấp nhận “buông bỏ” những bang này và tập trung hoàn toàn vào ba bang chiến địa phía Bắc kể trên, ông sẽ có đủ 270 phiếu.

Một trong những lý do khiến ông Biden gặp khó khăn ở các bang “Vành đai Mặt Trời” chính là tỷ lệ ủng hộ thấp của nhóm cử tri da đen và gốc Latin. Nếu bà Harris nhận thêm ủng hộ từ các nhóm này, bà hoàn toàn có thể có những phương án khác để giành chiến thắng.

Ví dụ, nếu thắng cả bốn bang Arizona, Georgia, Nevada và North Carolina, bà sẽ không cần thắng ở Michigan, Pennsylvania và Wisconsin nữa. Bà cũng có thể thất bại tại một số bang phía Bắc và một số bang phía Nam mà vẫn có đủ 270 phiếu cần thiết.

Dù vậy, thách thức phía trước đối với bà Harris vẫn còn tương đối lớn. Tỷ lệ ủng hộ dành cho bà ở các nhóm cử tri trên vẫn kém ít nhất năm điểm phần trăm so với những gì ông Biden nhận được năm 2020. Nếu không thể cải thiện tỷ lệ ủng hộ của các nhóm này, cơ hội trở thành bà chủ Nhà Trắng của bà Harris vẫn sẽ bị đặt dấu hỏi.

Bản thân ông Trump cũng đang cố gắng tìm cách thuyết phục các nhóm cử tri da đen và gốc Latin ủng hộ mình. Hồi tháng 6, ông Trump từng đến vận động tranh cử tại thành phố Detroit (bang Michigan), nơi có tới gần 80% cư dân là người da đen. Chiến dịch tranh cử của phe Cộng hòa cũng nhằm vào những tuyên bố trước đây của ông Biden bị coi mang màu sắc phân biệt chủng tộc, theo Axios.

Tuy nhiên, tin tốt là bà vẫn còn nhiều dư địa để thu hút thêm sự ủng hộ của cử tri. Khi bà Harris tiếp tục thúc đẩy cử tri không chỉ nhìn mình với tư cách “cựu phó tướng” của ông Biden mà là ứng viên có bản sắc độc lập, lượng cử tri trẻ/da màu ủng hộ bà có thể sẽ còn gia tăng.

Việt Hà