Ba Lan bất ngờ gác vấn đề với Nga, tập trung đòi 'món nợ máu' với Đức trong thế chiến 2

Một báo cáo về những tổn thất mà Ba Lan phải gánh chịu do sự xâm lược và sự chiếm đóng của Đức trong Thế chiến II được trình bày tại Lâu đài Hoàng gia ở Warsaw. Sự kiện có sự tham dự của Nguyên soái Elżbieta Witek, Thủ tướng Mateusz Morawiecki, chủ tịch đảng PiS Jarosław Kaczyński và các phó chủ tịch của Thượng viện và Hạ viện, cũng như các bộ trưởng.

Ba Lan không quên tội ác của Đức trong quá khứ

Chủ tịch đảng cầm quyền PiS Kaczyński đã nhấn mạnh rằng ngày trình bày báo cáo không chỉ là một hành động phơi bày một công trình hay tài liệu nhất định, mà còn là một quyết định đưa vấn đề này lên diễn đàn quốc tế, đặc biệt là vấn đề quan hệ Ba Lan - Đức. Ông nói: “Vấn đề là - có lẽ là trong một thử thách lâu dài và khó khăn - để có được khoản bồi thường cho mọi thứ mà Đức, nhà nước Đức và quốc gia Đức đã làm ở Ba Lan trong giai đoạn 1939-1945".

Chủ tịch đảng PiS cho biết: "Đây là một mục tiêu phù hợp với toàn bộ khái niệm khôi phục tính bình thường khi nói đến hoạt động của nhà nước Ba Lan. Hàng chục quốc gia trên thế giới - tất nhiên là ở một quy mô rất khác nhau, vài trường hợp chỉ là chút ít – đã nhận được tiền bồi thường từ Đức, trong khi Ba Lan lại không nhận được. Đó là một sự thiếu sót. Sự thiếu chủ động trong vấn đề này là một lỗ hổng trong lĩnh vực hoạt động mà mọi nhà nước phải thực hiện, nếu đó là một nhà nước nghiêm túc, một nhà nước bảo vệ công dân của mình, một nhà nước quan tâm đến lợi ích quốc gia”.

Đức tấn công Ba Lan cách đây hơn 80 năm

Như đã chỉ rõ, trong quan hệ quốc tế, nếu nhà nước này gây thiệt hại lớn cho nhà nước khác thì sau này, có thể do thất bại trong chiến tranh hoặc trong hoàn cảnh thay đổi tình thế thì phải bồi thường thiệt hại. Ông nhấn mạnh: “Và không có lý do gì để Ba Lan bị loại khỏi nguyên tắc này".

Theo Kaczyński, chấp nhận một vị thế như vậy có nghĩa là chấp nhận một thái độ có thể được mô tả như một biểu hiện của một sự mặc cảm mà về bản chất, không nhà nước nào chấp nhận.

Chủ tịch đảng PiS cũng chỉ ra rằng nghĩa vụ này đáng lẽ phải được thực hiện bởi Ba Lan ngay sau năm 1989. "Người Đức đã tấn công Ba Lan và gây cho chúng tôi thiệt hại to lớn. Việc chiếm đóng là cực kỳ vi phạm, cực kỳ tàn ác và gây ra những hậu quả mà trong nhiều trường hợp vẫn tiếp diễn cho đến ngày nay" - chủ tịch Kaczyński cho biết, đồng thời chỉ ra rằng đây là lý do đầu tiên Đức cần bồi thường chiến tranh cho Ba Lan.

Chủ tịch đảng PiS cho biết: "Chúng ta không thể vượt qua nó, chỉ vì ai đó nghĩ rằng Ba Lan ở một vị thế cá biệt, thấp hơn hoàn toàn so với các quốc gia khác”, đồng thời cho rằng “chỉ vì một tiền đề như vậy có thể dẫn đến việc từ bỏ thực hiện công việc đòi bồi thường. Chúng tôi luôn kiên quyết bác bỏ thái độ như vậy và đấu tranh đẩy lùi nó”.

Kaczyński nhận thức rằng Ba Lan đang bước vào một chặng đường sẽ dài và không hề dễ dàng để đấu tranh với Đức. Ông nói: "Chúng tôi không công bố bất kỳ thành công nhanh chóng nào. Tôi đã nghe từ một chính trị gia rất quan trọng của Đức rằng sẽ không có chính phủ Đức nào đồng ý với điều đó. Mặc dù chặng đường còn dài, chúng tôi tin rằng một ngày nào đó chúng tôi sẽ thành công”.

Kaczyński tuyên bố: "Đức chưa bao giờ thực sự kể tội của họ đối với Ba Lan". Ông nói thêm rằng có hàng chục nghìn người có lương tâm đã hoạt động một cách hòa bình ở Đức, và đôi khi thậm chí còn đạt được các chức vụ nhà nước khác nhau. Chủ tịch đảng PiS kể: "Chưa bao giờ các bài giảng và chương trình lịch sử của Đức dạy về tội ác với Ba Lan, chống lại đất nước Ba Lan, chúng chưa trở thành một phần trong ý thức của người Đức, có lẽ ngoại trừ nhận thức của một số giới, một bộ phận nào đó của giới thượng lưu".

Kaczyński nhấn mạnh rằng đây không phải là lý do chính cho các hành động bồi thường của Ba Lan, nhưng nó cũng có một số ý nghĩa. "Bởi vì nếu chúng ta muốn bảo vệ cả nhà nước và quốc gia của chúng ta trước những sự kiện được đề cập ở đây, những sự kiện 1939-1945 cho tương lai, thì chúng ta cũng phải cố gắng tái tạo thực sự sâu sắc ý thức của dân tộc Đức, vì sự tái thiết này. Thật không may, những vấn đề này vẫn không diễn ra".

Chủ tịch đảng PiS ước tính số tiền bồi thường gây choáng

Chủ tịch đảng PiS: giá trị thiệt hại của Ba Lan là hơn 6.200 tỉ PLN (1.300 tỉ USD) và phía Ba Lan cho rằng đó là tổn thất được tính theo giá mềm nhất có thể và nếu tính chi ly hơn thì sẽ còn tăng nữa. Đây là những thiệt hại mà Ba Lan phải gánh chịu do sự xâm lược và chiếm đóng của Đức trong Thế chiến thứ 2.

Kaczyński nhấn mạnh rằng đây là một số tiền rất lớn mà Đức phải chịu bồi thường và cho rằng loại bồi thường này có thể được trả trong nhiều thập kỷ. Ông lấy ví dụ khoản bồi thường trong Chiến tranh thế giới thứ nhất đã được trả hết cho Pháp cách đây không lâu, đồng thời đánh giá đây là số tiền hoàn toàn “bền vững” đối với nền kinh tế Đức và không gây gánh nặng cho Đức theo bất kỳ cách nào.

Và theo Kaczyński, đó là lý do “tại sao bồi thường như thế có thể được coi là hoàn toàn thực tế". "Nhưng trong tổng số này, một phần rất nghiêm trọng là bồi thường cho cái chết của hơn 5 triệu 200 nghìn công dân Ba Lan. Cũng theo chủ tịch đảng cầm quyền tại Ba Lan, tính toán này không tính đến những trách nhiệm của người Nga vì đó là “một vấn đề khác”.

Chủ tịch đảng PiS cũng cho rằng sẽ có một phản ứng tiêu cực từ các nhà chức trách Đức. Nhưng ông cho rằng: "Bạn phải đấu tranh cho những vấn đề như vậy, đôi khi trong nhiều năm. Chúng tôi không hứa rằng điều đó sẽ thành công nhanh chóng. Chúng tôi chỉ nói rằng đó là nghĩa vụ của người Ba Lan, đó là xóa bỏ một số thiếu sót".

Báo cáo về những tổn thất mà Ba Lan phải gánh chịu trong chiến tranh do Nhóm được thành lập từ Nghị viện chuẩn bị soạn thảo. Nhóm hoạt động có khoảng 30 nhà khoa học - nhà sử học, nhà kinh tế học, nhà thẩm định tài sản - và 10 nhà phản biện đã làm việc trong báo cáo.

Đọc tiếp phản ứng của Đức: Đức "phản công" Ba Lan bằng công hàm thời Đông Đức

Anh Tú (theo Hãng thông tấn Ba Lan PAP)