Ba Lan giật mình khi linh kiện nội địa có trong UAV cảm tử Shahed-136/Geran-2

Cơ quan An ninh Nội địa Ba Lan mới đây đã công bố cuộc điều tra, giải thích tại sao nhiều thiết bị của nước này lại được sử dụng trong cảm tử Shahed-136/Geran-2 do Iran/Nga sản xuất.

Được biết Công ty Wytwórnia Sprzętu Komunikacyjny - Poznań Sp có trụ sở tại Poznan, thuộc sở hữu của Cơ quan Phát triển Công nghiệp đã ký hợp đồng cung cấp máy bơm nhiên liệu cho Iran.

Những thiết bị này được sử dụng rộng rãi trong các phương tiện dân sự điển hình như động cơ diesel. Phía Iran được cho là đã lắp chúng vào máy kéo của họ, do công ty máy nông nghiệp Motorsazan sản xuất.

Cuộc điều tra bắt đầu vào giữa tháng 9/2022, sau khi Ukraine bắn hạ một trong những máy bay không người lái cảm tử ở khu vực Kharkiv, khi đó các chuyên gia bắt đầu đặt câu hỏi về những chi tiết tìm thấy.

Hóa ra một số phụ tùng mà Công ty Motorsazan của Iran nhập khẩu từ WSK Poznań của Ba Lan không phải dùng cho máy kéo mà được tích hợp vào máy bay không người lái cảm tử.

Chính nhờ tuyến đường này mà các linh kiện gốc Ba Lan đã tìm được đường tới nhà máy sản xuất máy bay không người lái của Iran, sau đó được Nga mua lại. Vào tháng 2/2023, văn phòng công tố Ba Lan đã đưa ra cáo buộc chống lại chủ tịch WSK Poznań.

"Giám đốc công ty - ông Renata bị buộc tội vị phạm Khoản 33 Điều 1 Luật về ngoại thương hàng hóa, công nghệ và dịch vụ có tầm quan trọng chiến lược đối với an ninh quốc gia cũng như duy trì hòa bình và an ninh quốc tế", thông báo nói rõ.

Theo quy định, hành vi vi phạm bộ luật ban hành ngày 29/11/2000 nói trên có thể bị phạt tù tới 10 năm. Cuộc điều tra đang diễn ra và được gia hạn đến ngày 30/9/2024.

Ông Mikołaj Hauke từ hội đồng quản trị của WSK Poznań cho biết, ban lãnh đạo hiện tại của công ty “đang nỗ lực hết sức để làm rõ vấn đề này".

Họ khẳng định sẵn sàng hợp tác với các cơ quan tiến hành tố tụng và thực hiện những hành động cần thiết để đảm bảo tương lai của công ty.

Ông Hauke nhấn mạnh rằng công ty đã đưa ra quy trình kiểm soát nội bộ đối với những khách hàng tiềm năng, mỗi nhà thầu và mục đích sử dụng của hàng hóa đặt hàng đều được kiểm tra cẩn thận, sau đó phân tích các biện pháp trừng phạt hiện hành.

"Trong trường hợp xuất khẩu ra ngoài thị trường EU, WSK Poznań sẽ yêu cầu khách hàng tiềm năng nộp tờ khai của người dùng cuối cùng", ông Hauke giải thích.

Đại diện công ty thừa nhận WSK Poznań là nhà sản xuất máy bơm nhiên liệu cao áp (HPFP) cho động cơ diesel dùng trong máy kéo.

Tuy nhiên theo ông Hauke, những máy bơm này không phù hợp về mặt công nghệ để cung cấp năng lượng cho động cơ hàng không nói chung, hay máy bay không người lái cảm tử nói riêng.

Nguyên nhân là bởi trọng lượng của chúng không phù hợp, cũng như khó lòng làm việc với nhiên liệu không phải dầu diesel, đặc biệt là với nhiên liệu hàng không, các phương tiện truyền thông Ba Lan tóm tắt.

Vụ việc trên đặt ra cho châu Âu thách thức phải phong tỏa toàn bộ các thành phần lưỡng dụng có thể dùng trong chế tạo vũ khí, nhưng rõ ràng đây là điều rất khó khăn để thực hiện một cách triệt để.