Ba loại bệnh ung thư đe dọa phụ nữ và cách sàng lọc rẻ tiền

Tôi năm nay 33 tuổi. Tôi muốn đi tầm soát ung thư ở nữ nhưng tôi được tư vấn nhiều quảng gói khám khác nhau, có gói khám tới 30 triệu đồng. Tôi không biết chọn như thế nào để sàng lọc tốt, không bỏ sót tế bào ung thư. Xin bác sĩ cho tôi lời khuyên tôi nên bắt đầu sàng lọc từ đâu? (Nguyễn Minh Hằng - Hà Nội)

Thạc sĩ, bác sĩ Diêm Thị Thanh Thủy, Trưởng khoa Khám sản tự nguyện, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, tư vấn:

Ung thư phụ khoa là ung thư có tỷ lệ tử vong lớn ở phụ nữ nhưng hoàn toàn có thể sàng lọc sớm. Bạn không cần phải chi quá nhiều tiền hay đi ra nước ngoài sàng lọc. Ung thư phụ khoa bao gồm ung thư vú, âm hộ, âm đạo, cổ tử cung, buồng trứng, vòi trứng.

Ung thư cổ tử cung

Đây là bệnh có tỷ lệ tử vong rất cao nhưng may mắn hoàn toàn phòng tránh được. Bạn có thể sàng lọc như sau:

Thứ nhất, bác sĩ dùng mỏ vịt lấy tế bào âm đạo phết lên phiến đồ, soi có tế bào bất thường không. Nếu kết quả có tế bào lạ, bác sĩ sẽ thực hiện sinh thiết niêm mạc để chẩn đoán chính xác hơn. Biện pháp này có thể phát hiện ung thư rất sớm, thậm chí tế bào còn ở tại chỗ hoặc đang trong giai đoạn từ lành tính sang ác tính. Mỗi năm bạn nên sàng lọc một lần tế bào âm đạo. Ba lần liên tiếp không có bất thường thì ba năm sau sàng lọc lại. Chi phí khoảng vài trăm nghìn đồng.

Bạn có thể tự khám vú tại nhà để sàng lọc ung thư vú.

Thứ hai, sàng lọc virus HPV. Đây là virus gây u nhú ở người, ký sinh trong tế bào cổ tử cung, làm biến đổi hình thể của tế bào tạo ra các bất thường. Virus này có nhiều type. Trong đó, các type có nguy cơ ung thư cao lầ 16, 18, 31, 45 (60-70% người mang type virus này có thể bị ung thư). Các type khác nguy cơ thấp hơn hoặc chỉ gây u nhú. Khi bạn làm xét nghiệm HPV, nếu dương tính bạn sẽ biết nguy cơ ung thư cổ tử cung ở mức độ nào.

Việc sàng lọc ung thư cổ tử cung được khuyến cáo 3 năm sau lần quan hệ tình dục đầu tiên. Theo nhiều khyến cáo, phụ nữ trên 25 tuổi nên làm xét nghiệm virus HPV. Tuy nhiên, người quan hệ tình dục sớm nên thực hiện tầm soát sớm. Bởi chúng tôi từng mổ cho một nữ bệnh nhân mới 23 tuổi, quan hệ tình dục từ năm 15-16 tuổi.

Nếu dương tính HPV, bạn nên xét nghiệm lại mỗi năm một lần. Nếu có kết quả âm tính, bạn cần xét nghiệm ba năm một lần. Phụ nữ mãn kinh nếu có kết quả khám trước đó đều âm tính sẽ dừng sàng lọc ung thư ở tuổi 65.

Ung thư vú

Việc sàng lọc ung thư vú rất đơn giản và không tốn kém. Nếu 20 tuổi, bạn nên tự khám vú ở nhà. Khi nhận thấy các bất thường ở vú như u, cục, bạn cần đến bệnh viện kiểm tra lại.

Phụ nữ trên 30 tuổi cần được sàng lọc bằng khám lâm sàng và siêu âm. Từ 40 tuổi, phụ nữ cần khám lâm sàng, siêu âm và chụp nhũ ảnh. Trường hợp có mẹ, chị em gái, dì bị ung thư vú sẽ được khuyến cáo làm xét nghiệm gene. Người mang gene bệnh sẽ được sàng lọc sớm và kỹ lưỡng hơn.

Ung thư buồng trứng

Đây là ung thư không dự phòng được, bệnh xuất phát ở bất cứ lứa tuổi nào, phổ biến nhất là giai đoạn mãn kinh. Tuy nhiên, bệnh nhân bị ung thư buồng trứng ngày càng trẻ hóa. Chúng tôi từng mổ cho bé gái vừa dậy thì đã mắc bệnh này.

Để sàng lọc ung thư buồng trứng, bạn nên đi siêu âm hàng năm. Nếu có u nang, bác sĩ sẽ đánh giá và định vị nguy cơ ung thư. Bạn có thể làm các xét nghiệm gợi ý tìm ung thư như CA125, HE4… Tuy nhiên, nhiều căn bệnh khác cũng khiến chỉ số CA125 tăng cao.