Ba thập niên cầm máy và hành trình kể chuyện đất nước bằng hình ảnh

Nhiếp ảnh gia Nguyễn Á trò chuyện cùng các em học sinh tham quan triển lãm. Ảnh: L.N.

Sáng 13/12, tại Nhà Văn hóa Thanh Niên (TPHCM), nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Á tổ chức triển lãm và ra mắt sách ảnh “80 năm - Một Việt Nam vững tin”. Sự kiện thu hút đông đảo đại biểu, giới chuyên môn, văn nghệ sĩ, nhà báo, sinh viên và công chúng yêu nhiếp ảnh đến tham quan, thưởng lãm.

Trong buổi giao lưu nhanh với báo chí, nhiếp ảnh gia Nguyễn Á chia sẻ đây là cuốn sách thứ 24 trong sự nghiệp cầm máy của anh. Riêng trong năm nay, ông cho ra mắt tới bốn đầu sách ảnh, đánh dấu một giai đoạn sáng tác đặc biệt sung sức.

"Một phần vì quá yêu nghề, một phần vì được rất nhiều người yêu mến, từ những người lính Trường Sa, phi công, cho đến các cô chú cựu binh", ông nói.

Chính sự hiện diện của nhiều nhân vật trong sách ảnh tại buổi ra mắt đã trở thành nguồn động lực lớn, thôi thúc nhiếp ảnh gia tiếp tục hành trình sáng tác.

Nhiếp ảnh gia Nguyễn Á chia sẻ với báo chí về các tác phẩm. Ảnh: L.N.

Dấn thân để lưu giữ những khoảnh khắc làm nên giá trị Việt

Nói về quan điểm làm nghề, Nguyễn Á khẳng định tinh thần xuyên suốt của ông là "phải mới, phải khác; không chọn lối mòn hay những đề tài đã quen thuộc".

Với ông, nhiếp ảnh không chỉ là nghệ thuật, mà còn là trách nhiệm ghi chép lịch sử bằng hình ảnh, lưu giữ những câu chuyện, những khoảnh khắc mang giá trị lâu dài, góp phần nâng cao hình ảnh con người Việt Nam trong dòng chảy thời đại.

Tinh thần ấy thể hiện rõ qua những chuyến đi tác nghiệp đầy dấn thân. Đầu năm nay, khi lực lượng Quân đội Nhân dân Việt Nam sang Thổ Nhĩ Kỳ hỗ trợ cứu hộ sau thảm họa động đất, Nguyễn Á đã tự bỏ kinh phí, một mình sang hiện trường trong suốt 10 ngày để ghi lại những khoảnh khắc sinh tử giữa đổ nát.

Nam nhiếp ảnh gia nhiều lần tự bỏ tiền túi để đến tác nghiệp trực tiếp tại các sự kiện quan trọng của đất nước. Ảnh: H.P.

Những bức ảnh không chỉ phản ánh sự khốc liệt của thiên tai, mà còn khắc họa rõ nét hình ảnh người lính Việt Nam nhân ái, quả cảm, sẵn sàng chia sẻ khó khăn với bạn bè quốc tế.

“Lúc chụp thì mình biết là có ý đồ, nhưng khi nào đưa vào sách thì chưa biết. Chỉ biết đó là trách nhiệm của người cầm máy trước những sự kiện lớn của đất nước”, nhiếp ảnh gia chia sẻ.

Với Nguyễn Á, dấn thân vào những đề tài khó là cách để lan tỏa những giá trị tích cực, bền vững về con người cũng như đất nước Việt Nam.

Tinh thần Bộ đội Cụ Hồ trong thời bình tiếp tục được anh ghi lại trong loạt ảnh về cầu phao Phong Châu (Phú Thọ). Khi cây cầu bị sập, người dân phải đi vòng gần 30km mỗi ngày, ông đã ra Phú Thọ tới bốn lần để theo sát quá trình lực lượng công binh khắc phục sự cố.

Những bức ảnh ghi lại khoảnh khắc cầu phao hoàn thành, người dân vỡ òa niềm vui khi trở lại nhịp sống bình thường đã chạm đến cảm xúc của nhiều người xem. Qua đó, hình ảnh quân đội không chỉ hiện lên như lực lượng bảo vệ Tổ quốc, mà còn là chỗ dựa tin cậy của nhân dân trong những lúc khó khăn.

Một du khách lớn tuổi lặng lẽ dừng chân trước từng khung hình. Ảnh: H.P.

Lịch sử, con người và niềm tin được kể bằng hình ảnh

Không gian triển lãm “80 năm - Một Việt Nam vững tin” giới thiệu hơn 200 tác phẩm được tuyển chọn từ hành trình sáng tác kéo dài nhiều năm của Nguyễn Á, tái hiện chặng đường 80 năm hình thành và phát triển của đất nước.

Nội dung ảnh trải dài từ hình ảnh bộ đội, lực lượng vũ trang trong chiến đấu, gìn giữ hòa bình tại Nam Sudan, đến đời sống lao động, xây dựng đất nước trong thời bình và khát vọng vươn lên của Việt Nam hôm nay.

Trong khuôn khổ chương trình, Viện Kỷ lục Việt Nam (VietKings) đã trao bằng xác lập Kỷ lục Việt Nam cho nghệ sĩ nhiếp ảnh Nguyễn Á, ghi nhận hơn 30 năm cống hiến với 24 ấn phẩm xuất bản, trong đó có những bộ sách ảnh mang giá trị tư liệu - nghệ thuật sâu sắc. Việc xác lập kỷ lục được thực hiện như một sự tri ân đối với những đóng góp bền bỉ của anh cho cộng đồng.

Hai mẹ con cùng dừng lại trước những bức ảnh kể câu chuyện lịch sử hiện đại. Ảnh: H.P.

Triển lãm cũng trở thành không gian giáo dục trực quan sinh động cho thế hệ trẻ. Nhiều học sinh, sinh viên bày tỏ sự xúc động khi lần đầu tiếp cận lịch sử qua ngôn ngữ nhiếp ảnh.

Với những người đã theo dõi các dự án trước đây của Nguyễn Á, cuốn sách mới tiếp tục khẳng định sự kiên trì của một người kể chuyện bằng hình ảnh, luôn đặt trách nhiệm với lịch sử Việt lên hàng đầu.

Hương Phú