'Bác' đề xuất bổ sung SGK vào mặt hàng do Nhà nước định giá

Tại phiên họp chiều 14/7, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc bổ sung sách giáo khoa (SGK) vào danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá bằng hình thức giá tối đa.

Việc này được Chính phủ đánh giá là sẽ kiểm soát được tình trạng các doanh nghiệp tăng giá bất hợp lý hoặc tăng giá đột biến làm ảnh hưởng đến an sinh xã hội, đặc biệt đối với các đối tượng yếu thế trong xã hội, tạo sự công khai, minh bạch về giá SGK.

Giá SGK ở mức khá cao

Đại diện cơ quan thẩm tra tờ trình về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải cho biết SGK không thuộc danh mục hàng hóa, dịch vụ thực hiện bình ổn giá hoặc Nhà nước định giá mà thuộc danh mục kê khai giá.

Theo đó, thẩm quyền quyết định giá SGK thuộc các đơn vị được cấp phép xuất bản sách nên thời gian qua, giá SGK ở mức khá cao, ảnh hưởng lớn đến chi phí mua sách của phụ huynh và học sinh.

Theo Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải, thẩm quyền quyết định giá SGK thuộc các đơn vị được cấp phép xuất bản sách nên thời gian qua, giá SGK ở mức khá cao. Ảnh: quochoi.vn.

Do vậy, cần phải có giải pháp khắc phục tình trạng này khi giá SGK chưa thực sự được điều chỉnh theo cơ chế thị trường.

Theo ông Hải, một số ý kiến trong cơ quan thẩm tra cho rằng Nghị quyết số 88 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông có nêu chủ trương lớn là thực hiện xã hội hóa việc biên soạn, phát hành SGK.

Do đó, việc Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội để bổ sung SGK vào danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá bằng hình thức giá tối đa là chưa phù hợp với mục tiêu, quan điểm của Nghị quyết của Quốc hội và trái với nguyên tắc thị trường, chưa phù hợp với quy định của Luật Giá.

Mặt khác, để đảm bảo mức giá phù hợp trong cơ chế thị trường, Chính phủ cần có cơ chế để mở rộng đối tượng được in ấn, phát hành SGK, bảo đảm có nhiều nhà cung cấp cùng sản phẩm, từ đó góp phần giảm giá bán sản phẩm.

Thường vụ Quốc hội không có thẩm quyền quyết định

Nêu ý kiến về việc này, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển phân tích việc đưa SGK vào danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá là không đúng với nguyên tắc được quy định tại Luật Giá.

“Ủy ban Thường vụ Quốc hội không có thẩm quyền quyết định bổ sung. Hơn nữa, đánh giá tác động của việc này của Chính phủ cũng mỏng manh lắm”, ông Hiển nói.

Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng việc đưa SGK vào danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá là không đúng với nguyên tắc được quy định tại Luật Giá. Ảnh: Hải Ninh.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị sửa Luật giá để đưa giá SGK vào danh mục hàng hóa Nhà nước được định giá khung tối đa.

Bà cũng đề nghị Chính phủ đánh giá tác động với SGK mới đối với học sinh lớp 1, cả nước tăng thêm bao nhiêu tiền, ảnh hưởng đến đời sống như thế nào?

"Hiện, Chính phủ chưa có đánh giá tác động nhưng lại đưa ra một chính sách mới, trong khi chính sách này trong luật không giao thẩm quyền cho Ủy ban Thường vụ Quốc hội”, bà Ngân nêu quan điểm.

Bà cũng hỏi Thứ trưởng Bộ GD&ĐT: “Bộ SGK lớp 1 mỗi em phải mua bao nhiêu tiền?". Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng cho biết với SGK lớp 1 năm nay, theo chương trình mới giá cao hơn chương trình cũ. Một bộ sách học sinh mua tối thiểu là 177.000 đồng, cao nhất là 199.000 đồng. Giá này được căn cứ vào những lần kê khai giá của 3 nhà xuất bản, Bộ Tài chính thẩm định 3 lần, giảm 1,5-1,8 lần so với lần đầu kê khai.

Còn việc Nhà nước định giá nếu được thông qua thì áp dụng cho sách lớp 2 và những năm sau trở đi chứ không phải cho sách lớp 1 năm nay. Vì vậy, ông Thưởng cũng cho rằng còn đủ thời gian để cân nhắc và đánh giá tác động, thẩm định kỹ hơn việc này.

Chốt phiên thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đề nghị Chính phủ đánh giá lại việc này, hoàn chỉnh hồ sơ để báo cáo Quốc hội ra nghị quyết hoặc sửa Luật giá.

“Việc này có tác động lớn, thậm chí cần xin ý kiến cấp có thẩm quyền chứ không nên vội vã”, ông Hiển nói.

Hoài Vũ