Bắc Kinh 'giáng'đòn chí mạng, 'con cưng' của Jack Ma mất nguồn thu chính

Quy định mới

Nền tảng Ant Group được khoảng 70% người Trung Quốc sử dụng, môi giới cho hơn 20 triệu doanh nghiệp nhỏ và 500 triệu cá nhân vay vốn. Ảnh: Getty

Theo Nikkei Asian Review, Ủy ban Quản lý Ngân hàng và Bảo hiểm Trung Quốc (CBIRC) - cơ quan giám sát tài chính của Trung Quốc - vào hôm 3/3 đã công bố các quy định mới, giáng thêm những đòn mạnh tay vào tập đoàn tài chính công nghệ của tỷ phú Jack Ma và gây tổn hại nghiêm trọng đến mô hình kinh doanh tín dụng vi mô trực tuyến (microlending) của tập đoàn.

Quy định mới của CBIRC yêu cầu các ngân hàng tại Trung Quốc sẽ phải quản lý rủi ro đối với khoản cho vay chung, cùng với những nền tảng Internet như Ant Group. Bên cạnh đó, các ngân hàng còn bị nghiêm cấm cho vay trực tuyến ngoài các khi vực mà họ đăng ký.

Đòn giáng chí mạng

Năm 2020 được đánh giá là một năm đầy sóng gió đối với “tỷ phú Trung Quốc nổi tiếng nhất châu Á” Jack Ma. Ảnh: SCMP

Từ trước đến nay, tập đoàn fintech của tỷ phú Jack Ma nhận hồ sơ vay vốn thông qua ứng dụng trên điện thoại thông minh, sau đó chuyển chúng và đánh giá mức tín dụng của khách hàng cho các ngân hàng đối tác. Cuối cùng, các ngân hàng sẽ trả phí cho Ant và phần lớn doanh thu Ant kiếm được đều là từ đây.

Thông thường, Ant sẽ tính phí từ 15 đến 30% thu nhập từ lãi vay của các nhà băng đối tác và khoản này đóng góp tới 40% doanh thu hoạt động cho Ant. Một khi quy định trên được áp dụng, Ant sẽ phải tuân thủ theo luật mới và không thể tiếp tục cung cấp các dịch vụ đánh giá tín dụng cho các ngân hàng. Từ đây, giá trị của Ant sẽ giảm và chắc chắn sẽ phải hạ mức phí.

Theo Ủy ban Quản lý Ngân hàng và Bảo hiểm Trung Quốc, việc ban hành các quy định mới nhằm mục đích tăng cường quản lý rủi ro của hệ thống ngân hàng toàn quốc. Tuy nhiên, theo đánh giá của giới phân tích, đây chính là “đòn chí mạng” nhắm vào nguồn thu chính của Ant Group: mảng tín dụng vi mô dành cho người tiêu dùng và các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

CBIRC cũng yêu cầu các công ty tín dụng trực tuyến như Ant Group phải đóng góp tối thiểu 30% cho mọi khoản vay chung với các ngân hàng đối tác. Đồng thời, các khoản cho vay chung của ngân hàng cũng không được phép vượt quá 25% vốn cấp của nhà băng và 50% tổng dư nợ của mình.

Theo chuyên gia của Nikkei, việc áp đặt các giới hạn về khu vực đối với các dịch vụ trực tuyến tưởng chừng như rất phi lí, tuy nhiên, đây là một trong những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm chặn dòng vốn lớn chảy vào gã khổng lồ fintech Ant Group.

Thông thường, Ant chỉ đóng góp khoảng 2% trong số hàng trăm tỷ USD mà họ cho vay tiêu dùng, còn lại hầu hết phụ thuộc vào số vốn đến từ các đối tác ngân hàng. Chính vì thế, Ant ít phải chịu áp lực về vốn.

Hiện nay, Ant Group có gần 2 nghìn tỷ nhân dân tệ thuộc diện các khoản vay liên kết với các ngân hàng. Tuy nhiên, theo quy định mới của CBIRC, Ant sẽ phải huy động thêm gần 90 tỷ USD để đáp ứng yêu cầu.

Theo khung thời gian do CBIRC đưa ra, Ant sẽ phải hoàn tất các mục tiêu chuyển đổi kinh doanh để có thể đáp ứng được những quy định mới vào năm 2022. Do đó, “con cưng” của tỷ phú Jack Ma chỉ có một khoảng thời gian eo hẹp để vạch ra một lộ trình đủ thuyết phục tới giới chức Bắc Kinh, nhằm cho phép họ được khởi động lại đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng IPO.

Bài toán khó

Theo giới phân tích, với những quy định mới được công bố và khoảng thời gian ngắn như vậy, gã khổng lồ fintech Ant Group sẽ đối diện với nhiều áp lực hơn về định giá.

“Mô hình kinh doanh của Ant Group cần phải cải tổ nhiều hơn nữa”, ông Wong Kok Hoi – nhà sáng lập của Quỹ quản lý tài sản APS nhận định. Nhận xét về các quy định mới của CBIRC, ông Wong cho rằng đây sẽ là một bài toán khó buộc các công ty fintech phải nhanh chóng điều chỉnh quy mô và cải tổ hoạt động hiện tại sang giống với các ngân hàng thương mại.

Vào cuối năm ngoái, thương vụ IPO kép tại Hồng Kông và Thượng Hải của Ant Group đã nhận được sự chú ý từ ít nhất 3.000 tỷ USD từ các nhà đầu tư cá nhân và ngay cả các nhà đầu tư tổ chức đã đăng ký mua 76 tỷ cổ phiếu của hãng tài chính này. Đây được mong đợi là một trong những “thương vụ IPO thế kỷ” với dự kiến cho rằng sau đợt IPO “kép”, Ant Group sẽ có vốn hóa thị trường lên tới 315 tỷ USD, vượt JPMorgan và gấp 4 lần Goldman Sachs.

Tuy nhiên, vào ngày 3/11, chỉ hai ngày trước hôm dự kiến diễn ra thương vụ IPO trị giá 35 tỷ USD, Ant Group thông báo ngừng đợt IPO kép tại hai sàn chứng khoán Thượng Hải và Hồng Kông. Cùng ngày, sàn giao dịch Thượng Hải tuyên bố lý do đình chỉ IPO của Ant Group do “những thay đổi về quy định”.

Hương Vũ