Bắc Ninh: Nhiều giải pháp tiết kiệm năng lượng
Nhằm chung tay chia sẻ khó khăn với ngành điện, thời gian gần đây, nhiều cơ quan, hộ gia đình, doanh nghiệp trong tỉnh Bắc Ninh thực hiện các giải pháp sáng tạo tiết kiệm năng lượng. Qua đó vừa đáp ứng nhu cầu sử dụng điện của các chủ thể, vừa tiết kiệm chi phí sử dụng điện năng.
Giảm chi phí sử dụng điện
Công ty trách nhiệm hữu hạn Công nghiệp Nienyi Việt Nam (gọi tắt là Công ty Nienyi), Khu công nghiệp Vân Trung chuyên sản xuất dây điện và các sản phẩm điện tử quy mô lớn, sở hữu dây chuyền sản xuất vận hành không ngừng nghỉ. Do mức tiêu thụ điện cao nên Công ty đã thiết lập chính sách quản lý và sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả nhằm tối ưu hóa hiệu suất sử dụng điện. Để tiết kiệm điện, doanh nghiệp đã thực hiện các giải pháp: Đánh giá hiện trạng sử dụng năng lượng; đầu tư vào thiết bị tiết kiệm năng lượng; tự động hóa và điều khiển thông minh; sắp xếp sản xuất hợp lý; đào tạo và nâng cao nhận thức cho người lao động về thực hành tiết kiệm điện; ứng dụng năng lượng tái tạo.

Hệ thống điện mặt trời mái nhà của hộ ông Thân Văn Vân, tổ dân phố An Phong, phường Tân Tiến.
Công ty định kỳ thực hiện kiểm toán năng lượng nhằm xác định các thiết bị và dây chuyền sản xuất có mức tiêu thụ điện năng cao để đề xuất các giải pháp tối ưu hóa, giảm tiêu thụ điện và nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng (các thiết bị tiêu thụ điện lớn sẽ được ưu tiên vận hành vào giờ thấp điểm). Từng bước loại bỏ những thiết bị lạc hậu, thay thế bằng các thiết bị có hiệu suất cao, tiêu thụ năng lượng thấp. Công ty ứng dụng hệ thống điều khiển tự động để giám sát, phân tích theo thời gian thực và điều chỉnh mức sử dụng điện phù hợp với nhu cầu thực tế (tự lập trình và cài đặt phần mềm tắt, mở đèn chiếu sáng theo số lượng người làm việc trong phòng,…); cố gắng tránh vận hành đồng thời các thiết bị công suất lớn trong giờ cao điểm.
Cùng với các giải pháp trên, Công ty Nienyi còn lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà, công suất 860 MWp để giảm tải cho lưới điện. Với việc áp dụng đồng bộ các giải pháp trên, doanh nghiệp tiết kiệm được khoảng 60 MWh/tháng, tương ứng khoảng 23% lượng điện tiêu thụ. Ông Kenny, Phó Tổng Giám đốc Công ty Nienyi cho biết: “Chúng tôi lắp đặt hệ thống điện mặt trời tại khu vực nhà máy nhằm sử dụng nguồn điện xanh, giảm sự phụ thuộc vào điện năng truyền thống. Đồng thời, thông qua các biện pháp tối ưu hóa như chiếu sáng tiết kiệm năng lượng và hệ thống điều hòa hiệu suất cao, chúng tôi đã đạt được hiệu quả rõ rệt trong việc giảm lượng khí thải các - bon. Những hành động này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí điện năng mà còn thể hiện cam kết thực tiễn của doanh nghiệp đối với công tác bảo vệ môi trường”.
Cùng với điểm sáng tiết kiệm năng lượng của Công ty Nienyi, để có thêm nguồn điện ổn định, an toàn phục vụ sản xuất lại tiết kiệm chi phí, nhiều doanh nghiệp lớn trong các khu, cụm công nghiệp như: Tập đoàn Khoa học Kỹ thuật Hồng Hải (có nhà máy tại các khu công nghiệp: Vân Trung, Đình Trám, Quang Châu…); Công ty cổ phần Tổng công ty may Bắc Giang LNG (Cụm công nghiệp Đồi Ngô); Công ty trách nhiệm hữu hạn Samsung Electronics Việt Nam (Khu công nghiệp Yên Phong),… đã đưa ra nhiều giải pháp tiết kiệm điện hiệu quả. Đồng thời lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà với công suất từ 1.500 đến hơn 2.100 kW. Nhờ đó, mỗi năm đã tiết kiệm hàng tỷ đồng chi phí điện năng cho doanh nghiệp và chung tay cùng ngành điện bảo đảm nguồn cung năng lượng.
Thúc đẩy phát triển điện mặt trời mái nhà
Theo thống kê, tính đến hết tháng 8/2025, toàn tỉnh có hơn 1.230 tổ chức, hộ gia đình lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà, tổng công suất hơn 210,6 MWp (trước ngày 1/1/2021, toàn tỉnh lắp đặt 1.095 hệ thống điện mặt trời mái nhà có bán điện cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam, tổng công suất hơn 35,12 MWp). Trong tổng số hơn 1.230 chủ thể lắp hệ thống điện mặt trời mái nhà có 123 doanh nghiệp với tổng công suất hơn 172,5 MWp, còn lại là hộ gia đình và các đơn vị sự nghiệp.
Dự kiến năm 2025, lượng điện thương phẩm của tỉnh đạt 16,3 tỷ kWh, tăng 1,86% so với năm 2024. Tính đến hết tháng 8/2025, toàn tỉnh có hơn 1.230 tổ chức, hộ gia đình lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà, tổng công suất hơn 210,6 MWp.
Ông Thân Văn Vân, tổ dân phố An Phong, phường Tân Tiến chia sẻ, tháng 7/2023, gia đình ông lắp đặt hệ thống điện mặt trời mái nhà (bao gồm cả bộ lưu điện), công suất 5,4 kWp, tổng chi phí 90 triệu đồng. Từ khi có hệ thống điện mặt trời, bình quân mỗi tháng gia đình ông giảm được khoảng 2,7 triệu đồng tiền điện.
Theo Công ty Điện lực Bắc Ninh, dự kiến năm 2025 lượng điện thương phẩm của tỉnh đạt 16,3 tỷ kWh, tăng 1,86% so với năm 2024 (trong đó điện công nghiệp - xây dựng chiếm 74,7%, tăng 1,25% so năm 2024). Trong khi đó, việc triển khai các dự án nguồn điện và lưới điện trên địa bàn tỉnh theo Quy hoạch điện VIII điều chỉnh đã được phê duyệt (gồm 15 dự án nguồn điện với tổng công suất khoảng 1.930 MW và 44 dự án lưới điện) đang gặp nhiều khó khăn liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng; về đấu nối; xin điều chỉnh công suất phát điện.
Để bảo đảm thực hiện đồng bộ Quy hoạch điện VIII điều chỉnh trên địa bàn tỉnh, trong đó đặt ra mục tiêu phấn đấu đến năm 2030 có 50% các tòa nhà công sở sử dụng điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu (không bán điện vào hệ thống điện quốc gia), cuối tháng 8 vừa qua, Chủ tịch UBND tỉnh đã có văn bản chỉ đạo thủ trưởng các sở, ban, ngành; Chủ tịch UBND xã, phường tổ chức rà soát, đánh giá điều kiện thực tế về cơ sở vật chất (kết cấu, diện tích mái…) tại trụ sở làm việc và các đơn vị trực thuộc được giao quản lý để xác định tiềm năng lắp đặt nguồn điện mặt trời mái nhà tự sản xuất, tự tiêu thụ. Đại diện Sở Công Thương cho biết, đến thời điểm này đã có hàng trăm cơ quan, đơn vị, UBND cấp xã, trường học,… trên địa bàn tỉnh gửi kết quả rà soát và đăng ký lắp đặt điện mặt trời mái nhà về Sở. Hiện Sở Công Thương đang xem xét, tham mưu UBND tỉnh phương án thực hiện.
Thông tin từ Cục Thống kê và khảo sát của Công ty Điện lực Bắc Ninh, tỉnh có nhiệt độ trung bình từ 22-23 độ C, số giờ nắng trung bình hằng năm từ 1.400- 1.700 giờ, tổng xạ trung bình khoảng 3,8 kWh/m2/ngày. Bắc Ninh có khoảng 900.000 hộ dân (tương ứng với số căn hộ) và hàng chục nghìn trường học, bệnh viện, công sở, trang trại chăn nuôi,… có thể lắp đặt điện mặt trời mái nhà. Do đó, Bắc Ninh có tiềm năng phát triển điện mặt trời mái nhà với tiềm năng kỹ thuật lên đến hàng nghìn MW. Việc lắp đặt điện mặt trời mái nhà sẽ góp phần giảm quá tải lưới điện quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội; tận dụng diện tích mái, làm mát mái nhà (vì tấm pin che ánh nắng mặt trời); giảm thời gian sử dụng máy điều hòa không khí; giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính, bảo vệ môi trường và con người...