Bắc Ninh: Ô nhiễm trầm trọng từ cụm công nghiệp trái phép

Hàng trăm hộ sản xuất nhôm xả thải ra môi trường

Những ngày cuối tháng 7, PV có mặt tại đây ghi nhận, tình trạng rác thải rắn công nghiệp, nước thải từ các cơ sở sản xuất được xả thẳng ra môi trường. Những bãi tro xỉ, chất thải công nghiệp cao quá đầu người tràn ngập hành lang đường giao thông, xâm chiếm đất sản xuất của người dân.

Bãi chứa nước thải, rác thải tự phát, gây ô nhiễm môi trường trong cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá.

Lãnh đạo UBND xã Văn Môn cho biết, hiện có khoảng 250 hộ cùng sản xuất nhôm tại thôn Mẫn Xá, ngoài ra còn khoảng 100 cơ sở sản xuất trong cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá (Công ty CP Tập đoàn Hanaka làm chủ đầu tư).

Trước đây, các hộ chủ yếu có quy mô nhỏ lẻ, tái chế vỏ lon bia, nung đốt bằng than, củi. Nay cụm công nghiệp được thành lập, sản xuất với quy mô lớn hơn hàng trăm lần. Nguyên liệu, vật liệu đốt lò cũng mở rộng thêm cả dầu nhớt thải, rác thải nilon khiến lượng tro xỉ, khí và nước thải phát sinh nhiều, độc hại hơn.

"Trong khi đó, chất thải vẫn chưa được thu gom, xử lý khiến tình trạng ô nhiễm ngày càng trầm trọng", vị lãnh đạo xã cho biết.

Chất thải không xử lý, đổ bừa bãi

Theo đại diện Sở Công thương tỉnh Bắc Ninh, tình trạng ô nhiễm môi trường tại làng nghề Mẫn Xá là đáng báo động. Lượng bã thải (xỉ nhôm, xỉ than) phát sinh từ quá trình cô đúc kim loại và chất thải sinh hoạt không được thu gom triệt để, đổ tràn lan ven đường và các khu đất trũng.

Bãi xỉ thải công nhiệp gây ô nhiễm môi trường tại Cụm Công nghiệp làng nghề Mẫn Xá.

Trong khi đó, hệ thống thoát nước của địa phương bị xuống cấp nghiêm trọng, không còn khả năng thoát nước, dẫn đến nước thải bị ứ đọng lâu ngày, phát sinh mùi gây ô nhiễm.

Kết quả quan trắc nước mặt tại ao tiếp nhận nước thải của làng nghề Mẫn Xá qua các năm cho thấy các chỉ tiêu phân tích hữu cơ và các kim loại nặng cao hơn quy chuẩn cho phép từ 1,5-16 lần.

Hiện, trung bình mỗi ngày, lượng chất thải rắn phát sinh từ hoạt động làng nghề từ 35-40 tấn xỉ than và xỉ nhôm. Các cơ sở sản xuất không thuê các đơn vị có chức năng để thu gom, xử lý mà tự đổ bừa bãi lấn lên đất nông nghiệp ven làng và các khu vực đất trũng, dọc hai bên đường của xã và các thôn.

Qua khảo sát, đến năm 2022, làng nghề Mẫn Xá đang tồn đọng khoảng hơn 300.000 tấn xỉ nhôm được đổ thải bừa bãi. Hiện, có 7 bãi đổ thải lớn nằm rải rác trong khu vực thôn Mẫn Xá với tổng diện tích 76.000m2. Ngoài ra, còn nhiều bãi nhỏ nằm rải rác xung quanh làng nghề.

Hoạt động trái phép

Để giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường tại làng nghề Mẫn Xá, năm 2016, tỉnh Bắc Ninh đã quyết định thành lập cụm công nghiệp làng nghề Mẫn Xá với diện tích 26,54ha, giao cho Công ty CP Tập đoàn Hanaka, địa chỉ tại Từ Sơn, Bắc Ninh làm chủ đầu tư.

Các cơ sở tái chế nhôm thủ công tại Cụm Công nghiệp làng nghề Mẫn Xá.

Tuy nhiên, đến nay, cụm công nghiệp này vẫn chưa hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, chưa hoàn thành xây dựng, đưa hệ thống thu gom, xử lý nước thải, rác thải vào hoạt động. Đặc biệt, chưa được phép giao dịch bất động sản, cho thuê lại đất sản xuất công nghiệp và chưa được phép hoạt động.

Tuy nhiên, đến nay Công ty CP Tập đoàn Hanaka đã quy hoạch 666 lô, đã cho thuê 110 lô đất công nghiệp, xây dựng cơ sở sản xuất trái phép để cô, đúc nhôm.

Lãnh đạo Phòng Quản lý công nghiệp, Sở Công thương tỉnh Bắc Ninh cho biết: Việc tự ý cho thuê đất của Hanaka đã bị Sở Xây dựng tham mưu UBND tỉnh Bắc Ninh ban hành quyết định xử phạt với số tiền 275 triệu đồng.

Đồng thời, Sở cũng yêu cầu Hanaka dừng kinh doanh bất động sản. UBND huyện Yên Phong cũng đã xử phạt nhiều tổ chức, cá nhân liên quan về hành vi xây dựng công trình trái phép trong cụm công nghiệp, yêu cầu khắc phục hậu quả theo quy định.

Thậm chí, trước nguy cơ cháy nổ lớn, Công an huyện Yên Phong đã ban hành quyết định đình chỉ hoạt động cụm công nghiệp trên từ ngày 3/11/2023.

Tuy nhiên, ngày 26/7, PV ghi nhận vẫn có cả trăm cơ sở cô đúc nhôm hoạt động rầm rộ. Chủ các cơ sở tại đây cho biết, giá thuê đất là 8 triệu đồng/m2, mục đích là xây dựng nhà xưởng, phục vụ sản xuất, kinh doanh.

Hồng Dương