Bác sĩ 'đua' thời gian cứu bệnh nhân bị tiểu đường nhưng vẫn mê... rượu

Theo chia sẻ từ người nhà, trước đó, anh N. uống ừng ực 1.5 lít nước rồi đi vệ sinh. Vừa bước ra từ nhà vệ sinh, anh tiếp tục khát và uống nước.

Đến 2 giờ chiều, anh N. trợn ngược mắt, sùi bọt mép, khó thở, gia đình liền đưa đến khoa Cấp cứu, BVĐK Tâm Anh TP.HCM.

Chạy đua thời gian cứu người, ê kíp bác sĩ, điều dưỡng nhanh chóng truyền dịch, nước điện giải, insulin liên tục để điều chỉnh đường huyết.

BS CKI Trương Trọng Tuấn, khoa Cấp cứu, BVĐK Tâm Anh TP.HCM nhận định: “Lúc nhập viện, người bệnh đối diện ngưng tim, tử vong do không kiểm soát đường huyết, khiến acid ứ đọng trong máu quá nhiều”.

Đang trong ca trực, bác sĩ CKI Trương Trọng Tuấn nhanh chóng chỉ định kiểm tra đường huyết mao mạch (bấm đường huyết tại chỗ) để nhanh chóng biết mức đường trong máu cho anh Đ.H.N. (53 tuổi, TP.HCM). Đồng thời, người bệnh cũng được xét nghiệm máu.

Kết quả ghi nhận đường huyết lên đến 780mg/dl (bình thường trước ăn 130mg/dl, sau ăn dưới 180mg/dl); chỉ số PH máu giảm còn 7.1% (bình thường 7.4 – 7.5%), định lượng ceton (axit trong máu) đến 4.5 (bình thường dưới 0.03). Bác sĩ Tuấn nhận định người bệnh bị toan chuyển hóa nặng, nếu không cấp cứu kịp dễ dẫn đến ngưng tim, tử vong nhanh chóng.

Chạy đua thời gian cứu người, ê kíp bác sĩ, điều dưỡng nhanh chóng truyền dịch, nước điện giải, insulin liên tục để điều chỉnh đường huyết.

Sau 4 giờ, đường huyết anh N. hạ xuống 500mg/dl, được chuyển đến khoa Hồi sức Cấp cứu (ICU), tiếp tục theo dõi đường huyết, nồng độ oxy và CO2 trong máu ở động mạch… Mỗi ngày, bác sĩ khoa Nội tiết – Đái tháo đường cũng kiểm tra đường huyết, điều chỉnh liều insulin phù hợp cho anh N.

Được biết, anh N. bị tiểu đường đã 15 năm và luôn hạn chế ăn tinh bột, món ngọt; ăn nhiều đạm và rau xanh.

Thế nhưng gần đây, kiểm tra đường huyết thấy ổn định nên bắt đầu uống 5-7 ly rượu mỗi ngày, không uống thuốc tiểu đường thường xuyên.

Vợ can ngăn anh N. vẫn cho rằng: “Bệnh tiểu đường có chết đâu mà lo!”.

Hai ngày trước nhập viện, anh N. ăn vào thì ói ra. Gia đình tưởng cúm nên mua thuốc tây về uống nhưng tình trạng mỗi lúc nặng thêm, suốt đêm đói, khát nước liên tục.

Bác sĩ Tuấn cho biết, rượu có thành phần chính là cồn ethanol (công thức hóa học C2H5OH), sản xuất từ quá trình lên men đường và tinh bột. 150ml rượu gạo chứa khoảng 201 calo, 7.5 gam carbohydrate. Rượu, bia đều có hàm lượng calo rỗng, không cung cấp cho cơ thể protein, chất béo, khoáng chất hoặc vitamin.

Ở người bệnh tiểu đường, cơ thể không phản ứng với insulin hoặc thiếu insulin. Do đó, uống rượu càng gây khó kiểm soát lượng đường trong máu, dẫn đến hạ đường huyết (dưới 70mg/dl) hoặc tăng đường huyết nguy kịch tính mạng.

Ngoài ra, khi uống rượu sẽ làm giảm hoặc thay đổi tác dụng của thuốc điều trị tiểu đường như: chlorpropamide, metformin, rosiglitazone… gây hạ đường huyết.

Khi hạ đường huyết, người bệnh thường xuất hiện các triệu chứng: đau đầu, run tay, buồn nôn, mờ mắt, khó tập trung, suy nghĩ lẫn lộn, nói lắp, gây co giật, hôn mê… thậm chí tử vong.

Khi tăng đường huyết, người bệnh dễ gặp các biến chứng cấp tính: tăng áp lực thẩm thấu máu, nhiễm toan ceton (máu chứa nhiều axit) gây buồn nôn, nôn mửa, hôn mê, tử vong…

Uống rượu thường xuyên còn khiến đường huyết tăng cao - xuống thấp liên tục, lâu dần dẫn đến các bệnh mạn tính và biến chứng đái tháo đường như: suy thận, mờ mắt, bàn chân đái tháo đường…

Bác sĩ Tuấn khuyên, người bệnh tiểu đường không nên uống rượu, bia và các thức uống chứa cồn. Trường hợp người bệnh ổn định, chỉ số đường huyết trong vòng 3 tháng (HbA1C) đạt mục tiêu điều trị (6.5%-7%), thỉnh thoảng mới uống không quá 2 ly/ngày với nam và không quá 1 ly với nữ. Một ly tương đương 50ml. Lưu ý, không uống khi bụng đói hoặc lượng đường trong máu thấp.

Người bệnh tiểu đường cần có chế độ dinh dưỡng phù hợp giúp kiểm soát đường huyết tốt hơn.

Người bệnh tiểu đường cần dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ khoa Nội tiết – Đái tháo đường, luyện tập thể dục, điều chỉnh chế độ ăn uống (nhiều rau xanh, giảm tinh bột, chất béo…)… để kiểm soát tốt đường huyết.

Khi có các dấu hiệu bất thường: mệt mỏi, nôn ói… nên đến bệnh viện kiểm tra. Không nên tự ý mua thuốc không có chỉ định của bác sĩ vì dễ làm bệnh nặng hơn, nhanh chóng rơi vào nguy kịch.

Sau 10 ngày điều trị, anh Đ.H.N. hồi phục sức khỏe, xuất viện vào sáng 4/4. Người bệnh được xuất viện với đường huyết ổn định ở mức bình thường.

Đông Hường