Bác sĩ Nguyễn Lân Hiếu đề nghị xóa bỏ khu cách ly tập trung, bệnh viện dã chiến

Chiều 18-10, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia phòng chống dịch Covid-19, gặp mặt đại diện lực lượng y tế tuyến đầu tiêu biểu trong công tác phòng chống dịch Covid-19.

Thủ tướng Chính phủ gặp mặt đại diện lực lượng y tế tuyến đầu chống dịch - Ảnh: Nhật Bắc

20.000 thầy thuốc chi viện

Tại buổi gặp mặt, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết thực hiện lời hiệu triệu lần thứ hai của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, hàng trăm ngàn cán bộ, y bác sĩ, kỹ thuật viên, nhân viên y tế tại các tỉnh, thành có dịch và gần 20.000 thầy thuốc chi viện từ các đơn vị y tế tuyến trung ương và địa phương trong hơn 5 tháng qua đã kề vai sát cánh cùng các lực lượng tuyến đầu quân đội, công an và tình nguyện viên xung phong vào các điểm nóng dịch Covid-19.

"Đội ngũ cán bộ, y bác sĩ, nhân viên y tế tham gia chống dịch vừa qua đã nỗ lực gấp 2-3 lần so với bình thường"- Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long chia sẻ.

Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long

Thay mặt Bộ Y tế, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long ghi nhận và biểu dương những cống hiến to lớn, tinh thần xả thân và nhiệt huyết của tất cả các chiến sĩ áo trắng đã tham gia chống dịch. Đặc biệt, gửi lời cảm ơn tới gia đình của các thầy thuốc mặc dù phải chịu sự xa cách và luôn lo lắng cho sự an toàn của người thân của mình, nhưng đã luôn ở bên cạnh, động viên, khích lệ, là điểm tựa, là niềm tin để các thầy thuốc vượt qua những gian khổ, hiểm nguy, hết lòng vì sức khỏe nhân dân.

Hình thành mạng lưới chăm sóc bệnh nhân tại nhà

Bác sĩ Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Giám đốc Bệnh viện Hồi sức cấp cứu Bình Dương, phát biểu

Bác sĩ Nguyễn Lân Hiếu, Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, Giám đốc Bệnh viện Hồi sức cấp cứu Bình Dương, nhìn nhận Covid-19 là đại dịch nguy hiểm nhất của thế kỷ 21. Theo sự phân công của Bộ Y tế, ông Nguyễn Lân Hiếu được cử tham gia Tổ công tác đặc biệt của Bộ Y tế hỗ trợ chống dịch Covid-19 tại các tỉnh miền Đông Nam Bộ, trong đó có tỉnh Bình Dương, nơi có rất nhiều khu công nghiệp với tỷ lệ mắc bệnh hơn 10% dân số.

Khi dịch bùng phát, số lượng ca mắc trong cộng đồng tại Bình Dương tăng nhanh, những ngày đầu trung bình 300-400 ca bệnh mới, sau đó có lúc lên tới 5.000-6.000 ca mỗi ngày. Số ca chuyển nặng cũng ngày càng tăng, trong khi chỉ có Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bình Dương điều trị tầng 3 chỉ có 30 giường thở máy. Số bệnh nhân chưa tiêm vắc-xin tăng cao, đặc biệt là nhóm phụ nữ có thai. Do đó, việc kiểm soát dịch bệnh và điều trị bệnh nhân mắc Covid-19 gặp nhiều khó khăn.

Từ thực tế này, bác sĩ Nguyễn Lân Hiếu thẳng thắn đề xuất: Xóa bỏ các khu cách ly tập trung, các bệnh viện dã chiến. Hình thành mạng lưới chăm sóc bệnh nhân tại nhà theo cấp phường xã. Người nhiễm Covid-19 được tự chăm sóc theo bộ tiêu chí đã được Bộ Y tế ban hành. Khu vực bị nhiễm có thể cách ly hẹp. Nếu số lượng ca nhiễm tăng đột biến (hơn 10% số mẫu lấy ngẫu nhiên) có thể cách ly cả thôn hay xí nghiệp ấy. Đưa y tế vào bên trong để chăm sóc và theo dõi sức khỏe.

Đối với các ca tăng nặng, bệnh nền không ổn định hay người chưa tiêm có thể đưa sớm vào bệnh viện điều trị. Chiến lược này có thể áp dụng cho tất cả các địa phương tỷ lệ tiêm chủng cao như TP HCM, Bình Dương, Hà Nội ...

Ông Nguyễn Lân Hiếu kiến nghị tách đôi bệnh viện với 2 lối đi riêng biệt cho người nhiễm hoặc không nhiễm Covid-19. Xác định bằng test nhanh sàng lọc. Người nghi nhiễm cần khẳng định bằng PCR ở vùng đệm. Nếu chắc chắn âm tính sẽ đưa vào khu điều trị thông thường. Xét nghiệm ngẫu nhiên mẫu đại diện cần làm thường xuyên cho nhân viên y tế, bệnh nhân và người nhà của họ nhằm tránh bỏ sót các ổ dịch trong bệnh viện.

Khu điều trị Covid-19 nên chia làm 3: Hồi sức cấp cứu, Điều trị bệnh mức độ vừa và khu hậu Covid-19. Ngay khi các ca đã có xét nghiệm âm tính, cần chuyển ngay sang tầng hậu Covid-19 để chăm sóc điều trị như bệnh nhân thông thường. Khu điều trị cần đảm bảo có đầy đủ oxy hóa lỏng, trang thiết bị, thuốc, vật tư và nhân lực. Đây là việc cần làm lâu dài không chỉ dưới hình thức tạm bợ, dã chiến. Bộ máy nhân sự cần được chính thức bổ nhiệm, chế độ lương thưởng rõ ràng. Thuốc và vật tư, trang thiết bị, chi phí điều trị cũng vậy, cần danh sách cụ thể, mua sắm, cơ chế chi trả rõ ràng tường minh để nhân viên y tế yên tâm làm việc.

Đặc biệt, vị bác sĩ Đại biểu Quốc hội kiến nghị đưa y tế tư nhân vào cuộc. Cho phép bệnh viện tư thu phí dịch vụ như TP HCM đã triển khai. Quản lý người nhiễm theo các bác sĩ phòng mạch. Thành lập các chuyên khoa như Covid sản khoa, nhi khoa, lão khoa ... để y tế tư nhân phát triển tạo thương hiệu của chính mình. Bệnh viện Hạnh phúc đã có đề án thành lập khoa Sản Covid-19 cho các bà bầu không may bị nhiễm bệnh. Nhà nước nên hỗ trợ một phần thuốc và vật tư y tế cũng như thông thoáng về chính sách để y tế tư thực sự nắm vai trò quan trọng trong giai đoạn sau đại dịch.

Tiến hành rà soát việc tiêm vắc-xin. Sẵn sàng có kế hoạch tiêm cho trẻ từ 12-18 tuổi khi được hướng dẫn. Tiêm cho các công nhân, người lao động phổ thông nếu đến sống, làm việc tại Bình Dương.

Bên cạnh đó, tổ chức lại khu nhà ở cho công nhân và người lao động nhập cư. Nên sắp xếp cho những người làm cùng bộ phận được ở cùng nhau. Khi phát hiện ca dương tính, chính quyền hỗ trợ cho khu nhà trọ để người nhiễm có thể ở riêng biệt, cách ly. Khuyến khích tự test để phát hiện sớm, bảo đảm sức khỏe của mình và cộng đồng.

"Không sợ Covid-19 là cách sống mới mà chúng ta cần chấp nhận. Nếu tỷ lệ tử vong trong số người đã tiêm phòng như cúm mùa vậy sao ta phải sợ. Giảm tối đa các ca tử vong là nhiệm vụ của chúng tôi"- ông Nguyễn Lân Hiếu nói.

Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Hà Nội cũng thẳng thắn cho rằng trải qua đợt dịch thứ 4 cho thấy bài học lớn nhất là phải nâng cao chất lượng y tế cơ sở. Trước đây, Việt Nam chú trọng phát triển các kỹ thuật cao ở bệnh viện Trung ương, tuyến tỉnh. Tuy nhiên, trong đại dịch mới thấy hệ thống y tế cơ sở, đặc biệt là tuyến huyện còn một số bất cập, cụ thể là nhân lực và cơ sở vật chất, trang thiết bị, thuốc men. Trong thời gian tới, các địa phương cần nâng cao chất lượng nhân viên y tế, đảm bảo cuộc sống để họ yên tâm học tập. Các nhân viên y tế tuyến huyện không đủ điều kiện sinh sống và làm việc sẽ rất khó tập trung vào nâng cao tay nghề.

Theo ông Nguyễn Lân Hiếu, ngày 11-10, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 128 quy định tạm thời "Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19". Để thực hiện Nghị quyết cần các giải pháp ứng phó khi phát hiện ca nhiễm cộng đồng trong trạng thái thích ứng an toàn có nhiều điểm kế thừa các giai đoạn chống dịch trước đây, đồng thời bổ sung một số điểm mới.

Theo đó, nguyên tắc ứng xử với người nhiễm Covid-19 phải phù hợp với điều kiện thu dung, điều trị từng nơi; đảm bảo điều kiện ăn ở, sinh hoạt và nguyện vọng của người nhiễm. Cần sớm phân loại người nhiễm có triệu chứng nhẹ, không có triệu chứng hoặc đã tiêm vắc-xin và ưu tiên cho họ cách ly, điều trị tại nhà. F0 triệu chứng nặng mới cần đưa vào bệnh viện. Bởi theo hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và ngay tại TP HCM, Bình Dương, Đồng Nai... khi đã tiêm vắc-xin, tỷ lệ F0 chuyển nặng và tử vong sẽ ít hơn nhiều so với người không tiêm vắc-xin.

Cùng với đó, thay đổi cách khoanh vùng cách ly chính là chìa khóa thay đổi cách phòng, chống dịch.

"Cách ly khoanh vùng nhỏ nhất là chiến lược hoàn toàn đúng đắn của Chính phủ"- ông Hiếu nhìn nhận.

Đồng tình với ông Nguyễn Lân Hiếu, bác sĩ Bùi Nghĩa Thịnh, Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện TP Thủ Đức, TP HCM, cho biết trong đợt dịch này rút ra một số điểm. Đó là vai trò y tế cơ sở, tuyến cơ sở đóng vai trò rất rõ trong thời điểm này. Tuyến y tế cơ sở làm rất tốt việc khoanh vùng dập dịch. Ngăn chặn tình trạng bệnh nhân nặng, phải thở máy thì phải làm tốt, điều trị sớm từ tuyến cơ sở. Y tế cơ sở đóng vai trò quan trọng trong phòng bệnh và chữa bệnh.

Việc đưa trạm y tế lưu động vào các khu vực dịch đậm đặc mang lại hiệu quả rất cao, đây là kinh nghiệm lớn cần phải phổ biến để áp dụng cho tất cả các tỉnh, đặc biệt là các tỉnh có độ phủ vắc-xin chưa cao. Về vắc-xin, sau khi tiêm vắc-xin xong, sau 2 tuần các bệnh viện điều trị hầu như trống giường, cho thấy hiệu quả tốt của vắc-xin.

Cuộc chiến chống dịch vẫn chưa dừng lại...

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết trong số lực lượng tuyến đầu có mặt tại đây hôm nay, nhiều người đảm nhận hai vai - vừa là bác sĩ, vừa là nhà quản lý.

Thế Dũng