Bác sĩ quảng cáo thực phẩm chức năng có đúng quy định?

Đại biểu Khang Thị Mào (Đoàn Yên Bái) chất vấn Bộ trưởng Y tế. Ảnh: CTTĐT Quốc hội

Đại biểu Trần Thị Thu Hằng (Đoàn Đắk Nông) phản ánh, vấn đề quản lý thực phẩm chức năng và dược, mỹ phẩm nhận được sự quan tâm của dư luận trong một thời gian dài với những tồn tại vẫn chưa được giải quyết dứt điểm: Trên thị trường tràn lan các sản phẩm chức năng, dược, mỹ phẩm không rõ nguồn gốc, kém chất lượng, không có giấy phép nhưng được thổi phồng công dụng, quảng cáo sai sự thật dẫn đến rủi ro cho sức khỏe của người tiêu dùng.

Đại biểu đề nghị Bộ trưởng Y tế cho biết các nguyên nhân chủ quan của tình trạng trên? Đồng thời làm rõ trách nhiệm của Bộ Y tế đối với các tồn tại, hạn chế trong quản lý các mặt hàng này và giải pháp trong thời gian tới.

Đại biểu Nguyễn Thị Xuân (Đoàn Đắk Lắk) cho biết, tại Báo cáo số 1467, Bộ Y tế đã đánh giá hệ thống pháp luật quản lý về thực phẩm chức năng tương đối đồng bộ, đáp ứng yêu cầu công tác quản lý Nhà nước về an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, thực trạng về thực phẩm chức năng vẫn tràn lan trên thị trường với hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, thậm chí có chứa chất cấm khiến cử tri vô cùng lo lắng, bức xúc. Với thực trạng này, đại biểu đề nghị Bộ trưởng chỉ rõ lỗ hổng và có các giải pháp căn cơ như thế nào?

Đại biểu Khang Thị Mào (Đoàn Yên Bái) đề nghị Bộ trưởng cho biết việc những người mặc áo blue trắng xưng danh bác sĩ bệnh viện thực hiện quảng cáo thực phẩm chức năng có phù hợp theo quy định hay không? Nếu sai sẽ bị xử lý như thế nào?

Trả lời chất vấn của các đại biểu, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về quản lý thực phẩm chức năng đến nay cơ bản đáp ứng. Việt Nam đã có Luật An toàn thực phẩm, Luật Thanh tra, Bộ luật Hình sự, Luật Quảng cáo, Luật Xử lý vi phạm hành chính và các nghị định, thông tư, quy chuẩn liên quan đến thực phẩm chức năng…

“Nếu sản xuất thực phẩm chức năng tốt thì đây là lợi thế để chúng ta xuất khẩu. Hiện nay thực phẩm chức năng của nước ta đã xuất khẩu ở trên 30 nước trên thế giới. Đây sẽ là thế mạnh nếu Việt Nam quan tâm và đầu tư tốt,” Bộ trưởng nêu.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết thêm, Việt Nam đã có quy định liên quan tới sản xuất thực hành tốt - GMP đối với thực phẩm chức năng từ năm 2019. Việt Nam là nước đầu tiên của ASEAN áp dụng quy chuẩn này. Đến nay, đã có 201 cơ sở thực hiện đúng theo quy định về sản xuất để đảm bảo chất lượng.

Mặt khác, các quy định về xử phạt khi vi phạm quy định về sản xuất, tiêu thụ, quảng cáo các sản phẩm thực phẩm chức năng cũng đã có trong Bộ luật Hình sự, với nhiều chế tài mạnh.

Tuy nhiên Bộ trưởng Y tế cũng thừa nhận, thời gian qua, vẫn có vi phạm liên quan đến lĩnh vực này; bởi sản xuất thực phẩm chức năng, sản xuất hàng giả đem lại lợi nhuận cao nên nhiều người bất chấp để thu lợi…

Về giải pháp ngăn chặn, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, Bộ Y tế đã có trang web của Cục An toàn thực phẩm để cấp giấy chứng nhận cho các doanh nghiệp sản xuất đúng quy định. Người tiêu dùng có thể tra cứu được các mặt hàng sản xuất đúng theo quy định. Đối với những người vi phạm, Bộ Y tế cũng có cảnh báo, như gửi công văn đến đến các bộ ngành liên quan để kịp thời xử lý.

Bộ trưởng cũng nêu thực tiễn việc quản lý quảng cáo trên các trang mạng xã hội còn gặp nhiều khó khăn, khi có nhiều mạng đặt ở nước ngoài khó xử lý. Việc xử phạt hành chính cũng là vấn đề, "Có doanh nghiệp bị xử lý tới 11 tỷ đồng nhưng thời điểm này chưa thu được đồng nào," Bộ trưởng dẫn chứng, đồng thời cho biết Bộ Y tế đang đề xuất các biện pháp nghiêm khắc hơn để làm gương, như cấm xuất cảnh.

Bộ trưởng Đào Hồng Lan trả lời chất vấn. Ảnh: CTTĐT Quốc hội

Về việc các bác sĩ hoặc nhân viên y tế quảng cáo thuốc hoặc thực phẩm chức năng, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, hiện nay quảng cáo liên quan đến thuốc, thực phẩm chức năng, dược phẩm, mỹ phẩm đã có đầy đủ các quy định của pháp luật liên quan. Trong Luật Quảng cáo đang sửa đổi cũng như các quy định, hướng dẫn triển khai thực hiện đã quy định rất rõ việc sử dụng hình ảnh của các bác sĩ, y sĩ, các cơ sở y tế để quảng cáo là không được phép. Bộ luật Hình sự quy định rất rõ các mức độ liên quan tới xử lý hình sự nếu vi phạm pháp luật về quảng cáo.

"Về phía Bộ Y tế đã có văn bản gửi tới tất cả các sở y tế cũng như các cơ sở y tế trên toàn quốc để nhắc nhở và đề nghị đội ngũ cán bộ, nhân viên ngành y tế không tham gia quảng cáo sai quy định," Bộ trưởng Đào Hồng Lan thông tin.

Đinh Nhung