Bác sĩ Việt Nam dùng màng ngoài tim bò tạo hình mạch máu cho người bệnh

Bệnh nhân là ông Đ.Đ.T. (55 tuổi, ngụ quận Bình Thạnh, TP.HCM) được người nhà đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện Bình Dân trong tình trạng đau hông lưng trái dữ dội, sốt lạnh run, uống thuốc giảm đau 3 ngày không giảm.

Bên cạnh đó, bệnh nhân có tiền sử nhiều bệnh nền phức tạp bao gồm đứt động mạch chủ bụng do tai nạn lúc còn trẻ, viêm gan, xơ gan, đái tháo đường.

Màng ngoài tim bò cuộn thành hình ống chuẩn bị thay thế đoạn động mạch chủ bụng bị thủng. Ảnh: BVCC

Qua thăm khám, các bác sĩ chẩn đoán đây là một trường hợp nhiễm trùng sau phúc mạc, ổ nhiễm trùng ăn thủng động mạch chủ bụng dưới thận tạo thành túi phình giả, nguy cơ vỡ khiến người bệnh tử vong bất cứ lúc nào.

Nhóm bác sĩ phẫu thuật Tim - Mạch máu của bệnh viện hội chẩn khẩn cấp để tìm hướng điều trị cho người bệnh. Việc dùng ống ghép nhân tạo là không khả thi vì khối tổn thương nằm trong môi trường nhiễm trùng, nguy cơ nhiễm trùng phát triển và khả năng thải ghép cao.

BSCK2 Hồ Khánh Đức - Trưởng khoa Tim - Mạch máu, Bệnh viện Bình Dân cho biết, sau khi hội chẩn, các bác sĩ thống nhất chọn mảnh ghép bằng màng ngoài tim bò đã qua xử lý để thay thế vào đoạn động mạch đã hư hại thay vì dùng ống ghép nhân tạo dễ bị tái phát nhiễm trùng và thải ghép cao.

Màng ngoài tim bò đã qua xử lý vốn được dùng để tạo van tim sinh học, che màng ngoài tim trong phẫu thuật thay van tim, vá động mạch đùi, động mạch cảnh (động mạch ở cổ) nhưng chưa từng được dùng thay thế động mạch chủ bụng.

Đây cũng là thách thức cho nhóm bác sĩ phẫu thuật trong vai trò những người tiên phong ứng dụng mảnh ghép này thay thế đoạn động mạch chủ bụng đã bị thủng.

Các bác sĩ đang tiến hành phẫu thuật ghép màng ngoài tim bò tạo hình mạch máu cho bệnh nhân

Các bác sĩ đã mất 4 tiếng mở ổ bụng, loại bỏ khối áp-xe lớn cùng nhiều dịch hoại tử, làm sạch khoang bụng, loại bỏ đoạn động mạch chủ bụng thủng thay bằng đoạn động mạch chủ bụng bằng màng ngoài tim bò cho bệnh nhân.

Sau ca phẫu thuật, bệnh nhân được điều trị kháng sinh trong 10 ngày và được xuất viện về chăm sóc tại nhà. Sau 1 tháng, bệnh nhân tái khám có các kết quả siêu âm kiểm tra cho thấy ống ghép sinh học hoạt động tốt, không có dấu hiệu nhiễm trùng, thải ghép. Bệnh nhân không còn sốt và đau bụng.

Theo BS Đức, giả phình động mạch chủ do nhiễm trùng là bệnh lý hiếm gặp, là thách thức lớn cho các bác sĩ phẫu thuật trong điều trị và lựa chọn ống ghép thay thế phù hợp để tránh nhiễm trùng. Đặc biệt với trường hợp nhiều bệnh nền như bệnh nhân T. thì lại càng khó khăn.

"Chúng tôi rất mừng vì bệnh nhân được thay thế đoạn động mạch chủ bụng nhiễm trùng bằng mảnh ghép sinh học làm từ màng ngoài tim bò có kết quả hồi phục tốt, hết nhiễm trùng, hết đau đớn. Ca phẫu thuật sẽ tạo tiền đề cho việc sử dụng vật liệu thay thế trong tương lai cho các trường hợp phình động mạch chủ thủng do nhiễm trùng", BS Đức chia sẻ.

Động mạch chủ bụng là con đường duy nhất dẫn máu nuôi toàn bộ phần dưới có thể. Một khi vỡ động mạch hoặc vỡ túi phình động mạch có thể gây chảy máu trong nghiêm trọng, dẫn đến sốc hoặc tử vong nhanh chóng. Động mạch chủ bị ngưng tắc do huyết khối sẽ có nguy cơ hoại tử chân.

Ống ghép sinh học làm từ màng tim bò đã được xử lý có ưu điểm không vôi hóa, đảm bảo đàn hồi, áp lực của máu lưu thông trong động mạch. Là lựa chọn phù hợp cho các trường hợp cần phẫu thuật tạo hình trong hẹp động mạch, che màng ngoài tim trong thay van tim và thủng động mạch do nhiễm trùng.

Tuổi thọ của mảnh ghép từ màng ngoài tim bò khoảng 12 - 14 năm. Người bệnh khi được thay thế ống ghép sinh học không cần dùng thuốc chống thải ghép.

Chí Tâm