Bác sĩ Việt Nam dùng màng tim bò làm động mạch cứu sống người bệnh 'ngàn cân treo sợi tóc'
Lần đầu tiên, các bác sĩ bệnh viện Bình Dân TPHCM đã thực hiện thành công phương pháp dùng màng ngoài tim bò tạo hình động mạch chủ bụng cho bệnh nhân. Đây là phương pháp mới, mở ra cơ hội cứu sống cho những trường hợp bị thủng động mạch.
Ngày 4/1, thông tin từ Bệnh viện Bình Dân cho biết, nam bệnh nhân Đ.Đ.T. (55 tuổi, Bình Thạnh, TPHCM) được người nhà đưa đến cấp cứu trong tình trạng đau hông lưng trái dữ dội, sốt lạnh run, uống thuốc giảm đau 3 ngày không giảm. Khai thác bệnh sử ghi nhận, bệnh nhân có nhiều bệnh nền phức tạp gồm: đứt động mạch chủ bụng do tai nạn lúc còn trẻ, viêm gan, xơ gan, đái tháo đường.
Kết quả kiểm tra hình ảnh cho thấy, động mạch chủ bụng người bệnh bị thủng một lỗ đường kính khoảng 2cm, tạo thành túi phình giả quanh động mạch chủ kích thước lớn, đường kính 6,5cm kéo dài 8,8cm. Sau hội chẩn, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị nhiễm trùng sau phúc mạc, ổ nhiễm trùng ăn thủng động mạch chủ bụng dưới thận tạo thành túi phình giả, nguy cơ vỡ khiến người bệnh tử vong bất cứ lúc nào.
Nhóm bác sĩ phẫu thuật Tim - Mạch máu đã hội chẩn khẩn cấp để tìm hướng điều trị cho người bệnh. Nhiều phương án đã được đề xuất, trong đó có việc dùng ống ghép nhân tạo. Tuy nhiên, giải pháp này không khả thi vì khối tổn thương nằm trong môi trường nhiễm trùng, nguy cơ nhiễm trùng phát triển và khả năng thải ghép cao. Sau khi hội chẩn, các bác sĩ thống nhất chọn mảnh ghép bằng màng ngoài tim bò đã qua xử lý để thay thế đoạn động mạch bị thủng.
Màng ngoài tim bò đã qua xử lý được dùng để tạo van tim sinh học, che màng ngoài tim trong phẫu thuật thay van tim, vá động mạch đùi, động mạch cảnh (động mạch ở cổ) nhưng chưa từng được ứng dụng để thay đoạn động mạch chủ bụng. Vì là mảnh ghép sinh học nên màng ngoài tim bò đã qua xử lý có khả năng chống nhiễm trùng cao là lựa chọn duy nhất để cứu tính mạng người bệnh. Đây cũng là lần đầu tiên các bác sĩ ứng dụng mảnh ghép này thay thế đoạn động mạch chủ bụng cho người bệnh.
Các bác sĩ đã mở ổ bụng, loại bỏ khối áp xe lớn cùng nhiều dịch hoại tử, làm sạch khoang bụng, loại bỏ đoạn động mạch chủ bụng thủng. Hai mảnh ghép kích thước 6cmx4cm đã được cuộn tròn, khâu vắt tạo thành hình ống và thay thế cho đoạn động mạch vốn đã bị nhiễm trùng.
Sau 4 giờ khẩn trương trong phòng mổ, bác sĩ đã thực hiện thành công ca phẫu thuật đưa người bệnh từ cửa tử trở về. Sau phẫu thuật, các kết quả siêu âm kiểm tra cho thấy ống ghép sinh học hoạt động tốt, không có dấu hiệu nhiễm trùng, thải ghép, bệnh nhân không còn sốt và đau bụng.
Bác sĩ chuyên khoa 2 Hồ Khánh Đức, Trưởng khoa Tim-Mạch máu Bệnh viện Bình Dân cho biết: “Giả phình động mạch chủ do nhiễm trùng là bệnh lý hiếm gặp, việc can thiệp rất khó khăn. Bệnh nhân được thay thế đoạn động mạch chủ bụng nhiễm trùng bằng mảnh ghép sinh học làm từ màng ngoài tim bò hiện đã có kết quả hồi phục tốt, hết nhiễm trùng, hết đau đớn. Ca phẫu thuật sẽ tạo tiền đề cho việc sử dụng vật liệu thay thế trong tương lai cho các trường hợp phình động mạch chủ thủng do nhiễm trùng”.
Động mạch chủ bụng là con đường duy nhất dẫn máu nuôi toàn bộ phần dưới cơ thể. Nếu vỡ động mạch hoặc vỡ túi phình động mạch có thể gây chảy máu trong nghiêm trọng, dẫn đến sốc hoặc tử vong. Ống ghép sinh học làm từ màng tim bò đã được xử lý có ưu điểm không vôi hóa, đảm bảo đàn hồi, áp lực của máu lưu thông trong động mạch. Tuổi thọ của mảnh ghép từ màng ngoài tim bò khoảng 12 đến 14 năm. Người bệnh khi được thay thế ống ghép sinh học không cần dùng thuốc chống thải ghép.