Bài 1: Minh bạch thông tin để bảo vệ quyền, lợi ích nhà đầu tư và doanh nghiệp
Hiệu quả của thị trường chứng khoán dựa trên chất lượng của doanh nghiệp và niềm tin của nhà đầu tư. Trong đó, thông tin là cầu nối, vừa giúp doanh nghiệp thu hút vốn vừa bảo vệ nhà đầu tư và là điều kiện quan trọng để thị trường chứng khoán phát triển lành mạnh và bền vững.
Gia tăng niềm tin của nhà đầu tư
Đối với thị trường chứng khoán, thông tin là không thể thiếu khi thực hiện các hoạt động đầu tư. Minh bạch thông tin là một yếu tố vô cùng quan trọng đối với bất kỳ doanh nghiệp niêm yết nào trên thị trường chứng khoán. Theo các chuyên gia chứng khoán, đây không chỉ là một yêu cầu pháp lý mà còn là yếu tố tạo niềm tin và tăng tính hấp dẫn với các nhà đầu tư, là điều kiện để thị trường phát triển lành mạnh và bền vững.
Trước hết, minh bạch thông tin giúp xây dựng lòng tin của cổ đông và nhà đầu tư. Trên một thị trường thông tin minh bạch, cổ đông và nhà đầu tư sẽ có cơ hội đánh giá chính xác và nắm bắt được rủi ro đầu tư, từ đó tạo ra lựa chọn đầu tư thông minh và hiệu quả. Điều này tạo ra lòng tin và sự ổn định trong việc đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu của doanh nghiệp.
Theo ông Phạm Hồng Sơn - Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), công bố thông tin là nghĩa vụ rất quan trọng để doanh nghiệp, thể hiện sự minh bạch, công khai hoạt động của công ty đối với thị trường, là cơ sở để thúc đẩy sự phát triển của thị trường chứng khoán.
Khi thông tin về doanh nghiệp niêm yết trở nên minh bạch, thị trường sẽ trở nên công bằng và hiệu quả hơn. Nhà đầu tư sẽ có thêm tin cậy để đưa ra quyết định đầu tư và doanh nghiệp cũng sẽ được đánh giá dựa trên năng lực và hiệu suất kinh doanh thực tế.
“Nhờ vào thông tin minh bạch, cổ đông và nhà đầu tư có thể đánh giá rủi ro và tiềm năng đầu tư của một công ty một cách chính xác và dựa trên căn cứ khoa học. Điều này giúp họ tránh được những quyết định đầu tư sai lầm và giảm thiểu rủi ro khi tham gia vào thị trường chứng khoán”, Phó Chủ tịch UBCKNN chia sẻ.
Ông Đào Vũ Hưng – nhà đầu tư lâu năm trên thị trường chứng khoán cho biết, việc thiếu minh bạch thông tin của doanh nghiệp niêm yết có thể gây ra nhiều rủi ro đối với cổ đông và nhà đầu tư cá nhân. Khi thông tin không đầy đủ hoặc không chính xác, nhà đầu tư có thể đưa ra quyết định đầu tư dựa trên căn cứ không phù hợp, dẫn đến rủi ro tài chính. Điều này có thể gây ra sự mất lòng tin và ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển lâu dài của thị trường chứng khoán.
“Doanh nghiệp thiếu minh bạch trong công bố thông tin có thể khiến cho khoản đầu tư của cổ đông, nhà đầu tư phải chịu rủi ro rất lớn, thậm chí thua lỗ ngay sau khi vừa giải ngân vốn đầu tư vào cổ phiếu doanh nghiệp đó”, ông Vũ Hưng chia sẻ.
Giúp doanh nghiệp thu hút đầu tư
Khi thông tin về doanh nghiệp minh bạch, thị trường sẽ trở nên công bằng và hiệu quả hơn. Nhà đầu tư sẽ có thêm tin cậy để đưa ra quyết định đầu tư và doanh nghiệp cũng sẽ được đánh giá dựa trên năng lực và hiệu suất kinh doanh thực tế.
Theo TS. Lê Duy Bình – Giám đốc Economica Việt Nam, sự minh bạch thông tin từ phía các doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty niêm yết là cơ sở quan trọng làm gia tăng giá trị các doanh nghiệp, đồng thời góp phần giúp thị trường chứng khoán phát triển bền vững. Vì thế, sự minh bạch thông tin trên báo cáo tài chính, báo cáo tình hình quản trị, tình hình sử dụng vốn từ phát hành trái phiếu là rất cần thiết.
"Nếu thiếu hoặc không công bố thông tin đầy đủ, minh bạch, doanh nghiệp không thể xây dựng niềm tin của công chúng, của nhà đầu tư, như thế là tự đánh mất thành quả thực hiện và khả năng thu hút vốn đầu tư trên thị trường chứng khoán”, TS. Lê Duy Bình chia sẻ.
Kinh tế Việt Nam đang trong quá trình hội nhập với kinh tế thế giới và thị trường chứng khoán cũng không nằm ngoài quá trình đó. Đặc biệt, mục tiêu nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên mới nổi trước năm 2025 đang cận kề. Để hoàn thành mục tiêu này và phát triển thị trường chứng khoán bền vững, trở thành xương sống của nền kinh tế, việc công bố thông tin là một trong những nhiệm vụ bắt buộc.
Nâng cao chất lượng công bố thông tin của doanh nghiệp không chỉ bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia thị trường, tạo dựng niềm tin đối với các nhà đầu tư mà còn là sự khẳng định vị thế của doanh nghiệp, đóng góp lớn cho sự phát triển của chính doanh nghiệp.
Minh bạch thông tin còn giúp doanh nghiệp thu hút đầu tư. Các nhà đầu tư, bao gồm cả cổ đông tiềm năng và các tổ chức tài chính, thường tìm kiếm các cơ hội đầu tư có tính minh bạch và ổn định. Khi cung cấp thông tin một cách rõ ràng và minh bạch, một công ty niêm yết sẽ thu hút được sự quan tâm từ các nhà đầu tư tiềm năng, giúp công ty tăng cường vốn và phát triển kinh doanh.
Theo kết quả bình chọn doanh nghiệp niêm yết năm 2023 vừa tổ chức giữa tháng 12/2023, chất lượng công bố thông tin ở cả 3 hạng mục Báo cáo thường niên, Quản trị công ty và Báo cáo phát triển bền vững có sự cải thiện đáng kể về mặt hình thức cũng như nội dung các báo cáo. Đáng chú ý, những doanh nghiệp đạt giải nằm trong top 10 hay top 30 luôn cố gắng duy trì phong độ và có nỗ lực nâng cao chất lượng báo cáo hàng năm một cách tốt hơn.
Nhiều doanh nghiệp vượt trội về nội dung công bố và tính minh bạch trên báo cáo thường niên, quản trị công ty, vượt trên các quy định về pháp lý của Việt Nam và bắt kịp các thông lệ quốc tế.
Tuy nhiên, xét về tổng thể, phần lớn, các doanh nghiệp niêm yết có báo cáo thường niên vẫn ở mức điểm dưới trung bình vì chưa thật sự chú trọng đến việc công bố thông tin. TS. Lê Duy Bình cho rằng, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn có cơ hội thay đổi chính mình bằng việc cải thiện chất lượng công bố thông tin.