Bài 1: Thổi bùng 'sức sống mới' cho vùng đất Kinh Bắc

Quy hoạch phân khu đô thị sẽ thổi bùng “sức sống mới” cho vùng đất Kinh Bắc.

Mô hình “chùm đô thị hướng tâm”: Tối ưu hóa không gian phát triển

Theo đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung đô thị Bắc Ninh đến năm 2045, tỉnh Bắc Ninh đang hướng tới xây dựng một thành phố văn minh, hiện đại, đạt tiêu chí đô thị loại I, làm tiền đề trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030.

TOD không chỉ giảm ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống, cải tạo và mở rộng không gian đô thị hiện hữu.

Điểm nhấn của quy hoạch là mô hình “chùm đô thị hướng tâm”, với thành phố Bắc Ninh làm trung tâm, kết nối với các đô thị vệ tinh xung quanh thông qua 3 hành lang chính. Gồm: Hành lang đô thị dịch vụ dọc Quốc lộ 1A (thành phố Từ Sơn - huyện Tiên Du - thành phố Bắc Ninh); hành lang đô thị công nghiệp dọc Quốc lộ 18 (huyện Yên Phong - thành phố Bắc Ninh - thị xã Quế Võ); hành lang sinh thái dọc sông Đuống, sông Cầu. Mô hình này tối ưu hóa không gian phát triển và tạo sự liên kết chặt chẽ giữa các khu vực, khai thác tối đa tiềm năng của từng vùng.

Bên cạnh đó, việc ứng dụng mô hình TOD (Transit-Oriented Development) - phát triển đô thị gắn liền với hệ thống giao thông công cộng - là một bước tiến quan trọng. TOD không chỉ giảm ùn tắc giao thông, ô nhiễm môi trường mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống, cải tạo và mở rộng không gian đô thị hiện hữu.

Viện trưởng Viện Quy hoạch Kiến trúc Bắc Ninh Nguyễn Hải Nam, đơn vị tư vấn của đồ án Quy hoạch phân khu đô thị Bắc Ninh cho rằng, TOD là một hướng đi mới, giúp cải thiện khả năng tiếp cận các dịch vụ vận tải công cộng, giảm ùn tắc giao thông, tiết kiệm đất, tạo ra lợi ích kinh tế và đặc biệt là nâng cao đời sống của những đối tượng yếu thế trong xã hội. Với sự kết hợp giữa mô hình "chùm đô thị hướng tâm" và TOD, Bắc Ninh đang hướng tới một tương lai đô thị bền vững, hiện đại hơn và đáng sống.

Quy hoạch phân khu đô thị Bắc Ninh không chỉ là một bản vẽ kỹ thuật về hạ tầng và kiến trúc, mà còn là một tầm nhìn chiến lược về phát triển toàn diện, đặt chất lượng cuộc sống của người dân lên hàng đầu.

Từ hiện đại hài hòa thiên nhiên, đến bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống

Quy hoạch phân khu đô thị Bắc Ninh không chỉ là một bản vẽ kỹ thuật về hạ tầng và kiến trúc, mà còn là một tầm nhìn chiến lược về phát triển toàn diện, đặt chất lượng cuộc sống của người dân lên hàng đầu. Các khu đô thị mới, như khu đô thị Tây Bắc, được thiết kế không chỉ hiện đại, tiện nghi mà còn giàu bản sắc truyền thống, hòa mình vào không gian xanh rộng lớn.

Ông Nguyễn Việt Hùng, Giám đốc Sở Xây dựng Bắc Ninh khẳng định: Mặc dù hướng tới sự hiện đại, nhưng Bắc Ninh luôn chú trọng bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc của vùng đất Kinh Bắc. Quy hoạch phân khu đề cao việc bảo tồn di tích lịch sử, làng nghề truyền thống, lễ hội dân gian và các giá trị văn hóa phi vật thể. Điều này không chỉ giúp giữ gìn bản sắc văn hóa độc đáo của Bắc Ninh mà còn tạo ra sức hút du lịch, góp phần phát triển kinh tế địa phương.

Theo Giám đốc Sở Xây dựng Bắc Ninh, phát triển bền vững là một trong những mục tiêu quan trọng hàng đầu của quy hoạch phân khu Bắc Ninh. Các giải pháp phát triển bền vững được tích hợp vào mọi khía cạnh của quy hoạch, từ việc sử dụng năng lượng tái tạo, quản lý tài nguyên hiệu quả, bảo vệ môi trường đến việc xây dựng cộng đồng bền vững. Cụ thể, Bắc Ninh đang ưu tiên sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo như năng lượng mặt trời, năng lượng gió; áp dụng các biện pháp quản lý tài nguyên hiệu quả, bao gồm tiết kiệm nước, tái sử dụng rác thải và bảo vệ rừng. Thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường như xử lý nước thải, giảm thiểu ô nhiễm không khí và bảo tồn đa dạng sinh học; phát triển các khu đô thị thông minh, thân thiện với môi trường và khuyến khích người dân tham gia vào các hoạt động bảo vệ môi trường.

Bắc Ninh ưu tiên phát triển không gian xanh, công viên, hồ điều hòa, hướng tới một đô thị xanh, sạch, đẹp.

Chia sẻ về kỳ vọng trong Quy hoạch phân khu sắp tới, Chủ tịch UBND thành phố Bắc Ninh đánh giá, quy hoạch phân khu đô thị đến năm 2045 là bước ngoặt quan trọng, mở ra diện mạo mới cho thành phố. Quy hoạch này tập trung vào việc xây dựng một không gian đô thị hài hòa, kết nối chặt chẽ giữa các khu vực, tối ưu hóa việc sử dụng đất và phát triển hạ tầng đồng bộ.

Đặc biệt, Bắc Ninh ưu tiên phát triển không gian xanh, công viên, hồ điều hòa, hướng tới một đô thị xanh, sạch, đẹp. Về kinh tế, quy hoạch phân khu được kỳ vọng sẽ tạo ra môi trường đầu tư thuận lợi, thu hút các dự án lớn, thúc đẩy phát triển kinh tế, đưa Bắc Ninh trở thành trung tâm kinh tế năng động, thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao và tạo ra nhiều việc làm cho người dân.

Bên cạnh đó, lãnh đạo thành phố Bắc Ninh cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống. Quy hoạch cần tạo ra một môi trường sống tốt, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, đồng thời bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa đặc sắc của vùng đất Kinh Bắc.

Trong hội nghị báo cáo các đồ án Quy hoạch phân khu và nhiệm vụ điều chỉnh Quy hoạch chung đô thị Hồ và phụ cận mới đây, Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh Nguyễn Anh Tuấn đã khẳng định tầm quan trọng của 13 đồ án Quy hoạch phân khu trong việc định hướng phát triển đô thị Bắc Ninh, các đồ án đã bám sát quy hoạch chung của tỉnh. Trong đó đã đề xuất nhiều dự án lớn nhỏ, góp phần cải tạo đô thị và bảo tồn di sản văn hóa và đánh giá cao về sự cần thiết của việc quy hoạch phân khu đô thị, coi đây là cơ sở quan trọng cho sự phát triển đô thị trong tương lai.

Mặc dù đối mặt với những thách thức như nguồn vốn đầu tư và bài toán cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, nhưng với sự quyết tâm và nỗ lực của cả hệ thống chính trị và người dân, Bắc Ninh tự tin sẽ vượt qua và đạt được những mục tiêu đề ra và hướng tới một tương lai xanh, nơi con người và thiên nhiên hài hòa cùng phát triển, xây dựng một đô thị đáng sống và bền vững.

Nguyên Khánh