Bài 3: Tăng cường công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo

Chủ tịch UBND tỉnh - Trần Văn Cần trong một lần đối thoại, tiếp công dân

Còn nhiều tranh chấp, khiếu nại

Theo UBND tỉnh, Long An có vị trí hết sức thuận lợi, vừa là thành viên của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, vừa là cửa ngõ của TP.HCM đi các tỉnh miền Tây và ngược lại. Với điều kiện đó, những năm gần đây, cùng với sự phát triển KT-XH, tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn tỉnh cũng có những diễn biến phức tạp. Số lượng vụ án hình sự ngày càng nhiều, các tranh chấp về dân sự, hành chính, hôn nhân - gia đình tăng cao, nhất là các tranh chấp liên quan đến quyền sử dụng đất dẫn đến người dân khiếu nại, khiếu kiện, tố cáo trên các lĩnh vực tư pháp, hành chính còn nhiều. Đặc biệt, xuất hiện một số vụ việc KNTC đông người, kéo dài, vượt cấp.

Tại huyện Bến Lức, một trong những địa phương nằm trong vùng kinh tế trọng điểm của tỉnh, hiện có 6 khu công nghiệp và 5 cụm công nghiệp hoạt động, thu hút 1.801 doanh nghiệp và chi nhánh trong nước đăng ký kinh doanh với tổng vốn đầu tư gần 22.200 tỉ đồng và 96 doanh nghiệp đầu tư nước ngoài với tổng vốn đăng ký 1,278 tỉ USD. Theo Bí thư Huyện ủy Bến Lức - Trần Hoàng Nhân, trong quá trình phát triển, huyện cơ bản giải quyết tốt những vấn đề bức xúc của hơn 11.000 hộ dân bị ảnh hưởng do quy hoạch phát triển công nghiệp, dân cư đô thị và xây dựng hạ tầng giao thông. Bên cạnh những mặt tích cực thì chế độ, chính sách, phát luật trên lĩnh vực đất đai, nhất là lĩnh vực thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng, tái định cư còn nhiều bất cập do khung giá bồi thường thay đổi hàng năm gây sự so bì khi bồi thường vào thời điểm khác nhau dù cùng một dự án, làm phát sinh những khiếu nại. Mặt khác, do chính sách, pháp luật về đất đai qua nhiều thời kỳ có thay đổi nên cơ quan Nhà nước không có cơ sở để xem xét, giải quyết theo yêu cầu, nguyện vọng của nhân dân. Qua rà soát, tại huyện Bến Lức vẫn còn một số vụ việc KNTC. Trong đó, nổi lên là các vụ việc liên quan đến 4 dự án gồm: Khu công nghiệp Vĩnh Lộc II, Khu công nghiệp Nhựt Chánh I, Cụm công nghiệp Nhựt Chánh II, Dự án 773 xã Thạnh Lợi.

Theo thống kê, các vụ việc KNTC trên lĩnh vực hành chính trên địa bàn tỉnh tập trung nhiều nhất là tranh chấp đất đai, đòi lại đất cũ thời kỳ vận động vào tập đoàn sản xuất nông nghiệp; thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng, bố trí tái định cư. Riêng các vụ việc tố cáo, phần lớn là do khiếu nại không đạt mục đích nên chuyển sang tố cáo. Ngoài ra, trong một số vụ việc, người KNTC không tin việc thụ lý, giải quyết KNTC của chính quyền cấp dưới nên gửi đơn kiến nghị, phản ánh lên cấp trên và yêu cầu được gặp người đứng đầu cấp ủy, chính quyền, mặc dù trước đó đã có quyết định giải quyết do chính người đứng đầu ban hành. Chính từ tình hình khiếu nại, khiếu kiện, tố cáo phức tạp đã gây áp lực rất lớn cho công tác tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý đơn, thư KNTC của chính quyền các cấp trên địa bàn tỉnh.

Tập trung thực hiện công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo

Theo Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh - Phạm Văn Rạnh, 5 năm qua, tình hình KNTC trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước có xu hướng giảm, cho thấy công tác tiếp công dân và giải quyết đơn, thư tại các địa phương ngày càng được quan tâm, phát huy hiệu quả tích cực. Từ đó càng khẳng định công tác tiếp dân, giải quyết KNTC thời gian qua được các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể, địa phương quan tâm thực hiện, tạo sự chuyển biến trong nhận thức và hành động, thể hiện trách nhiệm của người đứng đầu các cấp cũng như của cán bộ, đảng viên, góp phần bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội, tạo môi trường thuận lợi để phát triển KT-XH.

5 năm qua, các sở, ban, ngành, UBND các cấp tổ chức tiếp công dân thường xuyên với 32.716 cuộc/33.917 người và 89 đoàn đông người. Trong đó, nội dung KNTC chủ yếu về đơn giá bồi thường thấp, tái định cư chậm và đề nghị bổ sung các khoản hỗ trợ. Đa số các vụ việc qua tiếp công dân đã được giải quyết hoặc chỉ đạo giải quyết theo đúng quy định. Trường hợp có phát sinh vụ việc, người đứng đầu chỉ đạo phối hợp, giải quyết dứt điểm ngay từ đầu tại cơ sở để ổn định tình hình, hạn chế KNTC phức tạp, vượt cấp. Đối với việc tiếp công dân của người đứng đầu cấp ủy, tổ chức Đảng, thủ trưởng cơ quan, đơn vị, chủ tịch UBND các cấp tổ chức tiếp 6.860 cuộc/8.023 người. Nội dung tiếp công dân chủ yếu cũng tập trung vào việc khiếu nại về bồi thường, tái định cư tại các dự án. Đa số vụ việc đã được giải quyết hoặc giải quyết theo đúng quy định hiện hành. Bên cạnh đó, trên lĩnh vực tư pháp, các cơ quan tư pháp 2 cấp tiếp trên 14.000 cuộc/14.746 người và 5 đoàn đông người.

Trong công tác giải quyết KNTC, tỷ lệ giải quyết hàng năm đều vượt so với tỷ lệ quy định của Thanh tra Chính phủ. Theo thống kê, 5 năm qua, các sở, ban, ngành, UBND các cấp đã tiếp nhận 7.183 vụ khiếu nại và 506 vụ tố cáo. Trong đó, đã giải quyết 6.417 vụ khiếu nại, đạt 89,3% và giải quyết được 473 vụ tố cáo, đạt 93,5%. Đến nay, đa số vụ việc KNTC được giải quyết dứt điểm, số vụ việc KNTC đông người, phức tạp, kéo dài không có phát sinh mới. Hiện trên địa bàn tỉnh chỉ tồn đọng 11 vụ việc KNTC đông người, phức tạp, kéo dài xảy ra từ giai đoạn 1990-2005. Các vụ việc này mặc dù đã được UBND tỉnh, các ban, ngành Trung ương thống nhất xem xét, giải quyết đúng theo quy định nhưng người dân vẫn tiếp tục gửi đơn.

Tuy nhiên, tình hình KNTC của công dân còn diễn biến phức tạp, nhất là khiếu nại về bồi thường tại các dự án đầu tư xây dựng, liên quan đến đất đai gây khó khăn cho công tác quản lý và giải quyết của địa phương. Trong KNTC, một số công dân còn bị những phần tử xấu lợi dụng, kích động nên có những đòi hỏi không có điểm dừng và không thực hiện theo quy định của pháp luật dù đã được giải quyết thống nhất của các cơ quan từ Trung ương đến địa phương.

Một trong những giải pháp trọng tâm để giải quyết dứt điểm KNTC chính là việc các cấp, các ngành phải thường xuyên tập trung thực hiện công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC. Theo Bí thư Huyện ủy Đức Hòa - Phan Nhân Duy, đối với các vụ việc KNTC, phải giải quyết ngay từ khi mới phát sinh tại cơ sở, không để khiếu nại vượt cấp, kéo kiện đông người. Trong giải quyết vụ việc phải nghiêm minh, công bằng, bảo vệ quyền lợi và lợi ích hợp pháp của người dân theo đúng quy định. Bên cạnh đó, ông cũng cho rằng, phần lớn các vụ việc là KNTC sai nhưng người dân bị kích động, không nắm bắt đầy đủ thông tin, quy định của pháp luật, dễ bị các phần tử xấu lợi dụng, kích động dẫn đến khiếu kiện đông người, gây áp lực đối với các cơ quan quản lý nhà nước, vì vậy phải kiên trì đối thoại từ cơ sở đến cấp huyện.

Trước yêu cầu nâng cao chất lượng công tác tiếp công dân, giải quyết KNTC, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh - Phạm Văn Rạnh khẳng định, người đứng đầu cấp ủy các cấp phải thực hiện nghiêm công tác tiếp dân định kỳ và đột xuất theo quy định; tập trung giải quyết các KNTC của công dân ngay từ cơ sở, xem xét giải quyết dứt điểm các vụ việc tồn đọng, kéo dài, chú trọng thực hiện công khai, minh bạch hoạt động của cơ quan, đơn vị, nhất là lĩnh vực dễ phát sinh KNTC./.

Kiên Định