Bài học gần dân, trọng dân, hiểu dân và có trách nhiệm với dân từ công tác tiếp dân của người đứng đầu cấp ủy
Những năm qua, công tác tiếp công dân trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa đã đạt được những kết quả đáng kể. Thông qua tiếp công dân, nhiều vụ việc phức tạp, kéo dài nhiều năm đã được giải quyết dứt điểm.
Thực hiện tốt quy định về tiếp công dân
Với khát vọng phát triển, Khánh Hòa đã và đang tập trung đẩy mạnh triển khai các dự án phát triển kinh tế - xã hội; các dự án giao thông trọng điểm,… để góp phần hoàn thành mục tiêu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2030 theo Nghị quyết số 09, ngày 28-1-2022 của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội không thể tránh khỏi những tác động và ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người dân, phát sinh nhiều khiếu kiện, tập trung vào lĩnh vực đất đai, quy hoạch, thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, bồi thường, chính sách hỗ trợ và tái định cư, chỉnh trang đô thị. Do đó, để tạo sự đồng thuận của nhân dân trong quá trình lập quy hoạch, triển khai thực hiện các dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội ngày càng phát triển, những năm qua, Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa đã thực hiện nghiêm Quy định số 11 ngày 18-2-2019 của Bộ Chính trị quy định về trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy trong việc tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân và xử lý những phản ánh, kiến nghị của dân; giải thích cho người dân hiểu và nhận thức đầy đủ, sâu sắc hơn về đường lối, chủ trương của Đảng và cấp ủy, chính quyền các cấp; những thuận lợi, khó khăn trong lãnh đạo, chỉ đạo, quản lý, điều hành để người dân hiểu, chia sẻ với chính quyền địa phương, chung tay xây dựng tỉnh nhà, góp phần củng cố, tăng cường sự thống nhất về tư tưởng chính trị, hạn chế tình trạng khiếu kiện vượt cấp, tạo đồng thuận xã hội và khối đại đoàn kết toàn dân.
Theo đơn đăng ký của công dân, Bí thư Tỉnh ủy chỉ đạo, giao Ban Nội chính Tỉnh ủy tham mưu, chủ trì, phối hợp với các ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương rà soát toàn bộ nội dung vụ việc, quá trình, kết quả giải quyết, từ đó kiến nghị, đề xuất hướng chỉ đạo giải quyết dứt điểm những kiến nghị chính đáng của người dân. Trong nhiệm kỳ, Bí thư Tỉnh ủy Khánh Hòa đã trực tiếp tiếp công dân và chỉ đạo xử lý 16 vụ việc có nội dung phức tạp, kéo dài; đối thoại với 11 công dân là chủ các doanh nghiệp nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc triển khai, thực hiện các dự án trên địa bàn tỉnh. Năm 2023, Bí thư Tỉnh ủy đã đối thoại với đại diện 90 hộ dân thị trấn Cam Đức (huyện Cam Lâm) để lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của người dân liên quan đến xây dựng quy hoạch đô thị mới Cam Lâm. Tiếp thu các ý kiến góp ý của người dân, Bí thư Tỉnh ủy đã chỉ đạo các ngành, cơ quan, đơn vị liên quan trong quá trình xây dựng quy hoạch cần đảm bảo các quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân.
Nhiều vụ việc kéo dài được giải quyết
Bà M. là nguyên đơn trong vụ án “đòi tài sản” được Tòa án nhân dân TP. Nha Trang giải quyết vào ngày 14-12-2018. Bản án tuyên bà M. được nhận nhà đất tại 23/7, 23/9 và 23/11 Tô Vĩnh Diện (phường Phương Sài, TP. Nha Trang). Toàn bộ nhà đất này do bà M. nhận chuyển nhượng và đã thực hiện thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà với cơ quan chức năng từ tháng 1-2017. Tuy nhiên, phía bán nhà là bà L. vẫn tiếp tục sinh sống tại đây, không tự nguyện trả nhà cho bà M. theo nội dung bản án tuyên đã có hiệu lực pháp luật. Bà M. có đơn yêu cầu cơ quan thi hành án tổ chức thi hành đúng nội dung bản án; cơ quan thi hành án dân sự đã ban hành quyết định thi hành án từ tháng 3-2019, buộc bà L. phải giao tài sản cho bà M. Tuy nhiên, 3 năm trôi qua, cơ quan thi hành án vẫn chưa tổ chức thi hành, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của bà M. Do đó, bà M. đã có đơn đăng ký Bí thư Tỉnh ủy tiếp công dân định kỳ. Tại buổi tiếp công dân tháng 2-2022, bà M. bức xúc vì suốt 3 năm chờ đợi chưa được nhận tài sản của chính mình. Sau khi lắng nghe những yêu cầu chính đáng của người dân, Bí thư Tỉnh ủy đã chỉ đạo Cục Thi hành án dân sự tỉnh tổ chức thi hành dứt điểm đúng theo nội dung bản án đã tuyên. Ngay sau buổi tiếp dân, Cơ quan thi hành án dân sự đã phối hợp với các cơ quan hữu quan thực hiện việc cưỡng chế giao tài sản cho bà M. vào cuối tháng 3-2022. Với sự chỉ đạo quyết liệt của Bí thư Tỉnh ủy, bà M. đã được nhận lại tài sản của mình. Chia sẻ với cán bộ tiếp dân Ban Nội chính Tỉnh ủy, bà M. không khỏi xúc động và bày tỏ niềm vui, sự tin tưởng vào Đảng, vào chính quyền.
Buổi tiếp công dân định kỳ của Bí thư Tỉnh ủy tháng 2-2024. Ảnh: XUÂN THÀNH
Một vụ việc kéo dài nhiều năm khác liên quan đến một hợp tác xã (HTX) hoạt động trong lĩnh vực đóng tàu vỏ gỗ, cơ khí, cung ứng chế tạo các thiết bị dùng cho tàu thuyền và các dịch vụ hậu cần nghề biển được thành lập từ năm 1977. Sau 44 năm hoạt động, từ một cơ sở nhỏ, cơ sở đóng tàu này đã trở thành HTX có tiếng ở khu vực miền Trung. Thời kỳ hoàng kim, mỗi năm, cơ sở đóng mới hàng trăm con tàu. Khu vực đất giao cho HTX rộng khoảng 0,9ha, trên bến dưới thuyền luôn tấp nập tàu vào ra. HTX bảo đảm công ăn việc làm và thu nhập cho hàng trăm xã viên HTX. Tuy nhiên, từ tháng 12-2019 đến nay, HTX gặp khó khăn, đơn hàng ít, thu không đủ bù chi. Đã vậy, tiền thuê đất hàng năm từ 106 triệu đồng tăng lên 460 triệu đồng/năm bởi áp dụng chính sách thuế mới, thời hạn thuê đất theo quyết định của tỉnh đã hết mà chưa được cơ quan chức năng cho phép gia hạn. Đại diện HTX mong được các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương hỗ trợ tạo điều kiện cho HTX được tiếp tục gia hạn việc sử dụng đất; được hưởng chế độ miễn giảm nộp tiền thuê đất theo chủ trương hỗ trợ do dịch Covid-19 của Nhà nước; tạo điều kiện cho HTX được tiếp tục hoạt động, tạo công ăn việc làm cho xã viên. Tại buổi tiếp dân định kỳ tháng 4-2024, sau khi nghe đại diện HTX trình bày, Bí thư Tỉnh ủy đã đề nghị các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết tạo điều kiện để HTX tiếp tục duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh theo đúng chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước về đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới; thực hiện đúng tinh thần Nghị quyết số 20, ngày 16-6-2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới; Luật HTX năm 2023; Chương trình hành động số 46, ngày 6-12-2022 của Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết số 20, ngày 16-6-2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Đồng thời, đề nghị UBND tỉnh xem xét, quyết định việc cho HTX gia hạn thuê đất theo thẩm quyền và theo đúng quy định của pháp luật; đề nghị đại diện HTX chủ động phối hợp với các sở, ngành liên quan tìm vị trí phù hợp để báo cáo UBND tỉnh xem xét, quyết định phương án bố trí quỹ đất theo thẩm quyền. Sau khi Bí thư Tỉnh ủy chỉ đạo, các cơ quan chức năng xem xét, giải quyết, ngày 9-4, UBND tỉnh đã ban hành quyết định cho phép HTX được gia hạn hơn 5.804m2 để làm xưởng đóng mới và sửa chữa tàu thuyền, thời hạn gia hạn sử dụng đất từ ngày 1-1-2020 đến 31-12-2025, với hình thức Nhà nước cho thuê đất trả tiền hàng năm. Đồng thời, đại diện các sở, ngành cùng đại diện HTX đang tìm khu đất phù hợp để đề nghị cơ quan có thẩm quyền bố trí cho HTX di dời tiếp tục hoạt động phù hợp với quy hoạch của địa phương. Qua đó, những khó khăn của HTX đã bước đầu được các cơ quan chức năng hỗ trợ giải quyết nên đại diện HTX rất vui mừng và bày tỏ sự tin tưởng vào sự lãnh đạo của các vị lãnh đạo tỉnh, cấp ủy, chính quyền địa phương.
Thực hiện lời hứa với dân
Dự án Khu dân cư Nam Vĩnh Hải kéo dài suốt 20 năm; quá trình thi công từng hạng mục không tránh khỏi tình trạng san chỗ này, lấp chỗ kia dẫn đến ngập cục bộ khi có mưa lớn, làm ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của gần 200 hộ dân tại Tổ 17 Tây Nam và Tổ 19 Tây Bắc (phường Vĩnh Hải, TP. Nha Trang). Cuối năm 2022, tập thể người dân nơi đây có đơn đăng ký gặp Bí thư Tỉnh ủy để được phản ánh về tình trạng này; đồng thời mong muốn điều chỉnh dự án, công nhận quyền sử dụng đất cho dân.
Tại buổi tiếp dân đầu tiên vào ngày 4-4-2023, sau khi lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của đại diện 200 hộ dân phản ánh, Bí thư Tỉnh ủy đã ngay lập tức đề nghị cùng người dân xuống tận nơi để kiểm tra hiện trạng dự án, hạ tầng Khu dân cư Nam Vĩnh Hải. Tận mắt chứng kiến dự án vẫn còn khá ngổn ngang, chưa đồng bộ, phần khu dân cư Nam Vĩnh Hải được hoàn chỉnh khang trang, nhưng nền lại cao hơn rất nhiều so với khu dân cư sát cạnh chưa được chỉnh trang đô thị, không có hệ thống thoát nước, khó khăn cho việc đi lại, sinh hoạt và ô nhiễm môi trường, các hộ dân đã phải sống trong cảnh cứ mưa là ngập suốt nhiều năm. Sau khi kiểm tra và đến thăm một số nhà dân trong khu vực này, Bí thư Tỉnh ủy đã chỉ đạo các ngành chức năng nhanh chóng giải quyết những vấn đề bức thiết, khắc phục ngay tình trạng ngập cục bộ mỗi khi có mưa lớn, đảm bảo đời sống, sinh hoạt cho các hộ dân. Tháng 6-2023, Bí thư Tỉnh ủy chỉ đạo tổ chức tiếp công dân lần hai. Tại đây, Bí thư Tỉnh ủy đề nghị UBND tỉnh và các ngành báo cáo tiến độ giải quyết đối với từng nội dung đã chỉ đạo và trực tiếp thông tin kết quả giải quyết cho đại diện các hộ dân. Đại diện các hộ dân bày tỏ xúc động đối với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, sâu sát của lãnh đạo tỉnh, chính quyền địa phương cùng các ngành chức năng. Với phương châm "phải giải quyết nhanh nhất, tốt nhất" các kiến nghị của người dân "sớm chừng nào hay chừng ấy", tháng 12-2023, Bí thư Tỉnh ủy lại một lần nữa xuống kiểm tra toàn bộ hiện trạng hệ thống thoát nước mưa tại Khu dân cư Nam Vĩnh Hải nhằm kiểm tra kết quả các cơ quan chức năng đã thực sự vào cuộc, thực hiện nghiêm các ý kiến chỉ đạo tại các kết luận tiếp công dân của Bí thư Tỉnh ủy hay chưa. Qua liên hệ trực tiếp với đại diện các hộ dân vào đầu tháng 8-2024, chúng tôi được biết, không những tình trạng ngập nước đã được các cơ quan, đơn vị giải quyết mà người dân đã được làm các thủ tục để cơ quan chức năng cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ dân khu vực này.
Thực tiễn thời gian qua cho thấy, địa phương nào, ngành nào chú trọng đến công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo thì địa phương đó, ngành đó thực hiện tốt công tác quản lý nhà nước, ít có khiếu nại, tố cáo; ngược lại nơi nào không chú trọng đúng mức đến công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo thì nơi đó sẽ phát sinh nhiều khiếu kiện và đơn thư vượt cấp. Để tránh tình trạng khiếu kiện phức tạp, kéo dài đòi hỏi người có thẩm quyền giải quyết phải tăng cường tiếp xúc với dân, thật sự gần dân, trọng dân, hiểu dân và có trách nhiệm với dân; làm được như vậy mới tạo được sự tin tưởng của người dân vào đường lối lãnh đạo đúng đắn của Đảng và Nhà nước.
