Vụ mất tích bí ẩn của 43 sinh viên ở Mexico 5 năm trước trở thành biểu tượng cho đất nước nơi bạo lực dường như chiến thắng luật pháp. Đến nay, giới chức Mexico vẫn chưa tìm ra nơi các sinh viên mất tích cũng như những gì xảy ra với họ. Các nhà điều tra Mexico hôm 27/9 miệt mài lục tung một bãi rác với hy vọng tìm được chút manh mối mới. Trong ảnh, quân đội Mexico phong tỏa khu vực quanh bãi rác.
43 sinh viên của trường cao đẳng sư phạm ở thị trấn Ayotzinapa, bang Guerrero đột nhiên biến mất vào ngày 26/9/2014. Theo Bộ trưởng Tư pháp Mexico Jesús Murillo Karam, các sinh viên mất tích bị bắt cóc trong một kế hoạch được cho là có liên quan đến các quan chức địa phương, và sau đó họ được bàn giao cho tổ chức tội phạm Guerreros Unidos hoạt động trên khắp khu vực phía tây nam Mexico.
Trong 5 năm qua, cha mẹ của các sinh viên đã yêu cầu giới chức trả lời về nơi mất các em mất tích. Cuộc điều tra ban đầu, được tiến hành dưới thời của cựu tổng thống Enrique Penã Nieto, bị chỉ trích là không hiệu quả và đầy sai lầm. Trong ảnh, các điều tra viên, với sự trợ giúp của một chiếc cần cẩu, đã lục tung bãi rác nằm cạnh đường cao tốc ở phía tây nam Mexico.
Các công tố viên và điều tra viên của chính phủ ban đầu kết luận rằng tổ chức tội phạm đã đốt xác họ ở một bãi rác và ném tro xuống con sông gần đó. Nhưng một cuộc kiểm tra của các chuyên gia pháp y Argentina đã cho kết quả mâu thuẫn với cuộc điều tra của chính quyền Mexico.
Thông tin họ thu thập được không cho thấy có vụ hỏa hoạn vào sáng ngày 27/9/2014 dẫn đến việc thiêu rụi 43 học sinh mất tích. Ủy ban Nhân quyền liên Mỹ cũng đồng ý rằng có không bằng chứng cho thấy thi thể của các sinh viên đã bị thiêu đốt. Sau những thời điểm tuyệt vọng, vụ đào bới bãi rác tiếp tục đêm đến tia hy vọng cho gia đình các nạn nhân. Một quan chức nói rằng bãi rác này là một "địa điểm rất quan trọng" trong việc giải đáp về vụ án.
Trong lúc giới chức đào bới bãi rác, các hoạt động tưởng niệm và biểu tình đòi công lý diễn ra ở nhiều nơi tại Mexico nhân dịp 5 năm ngày các sinh viên biến mất. Người biểu tình yêu cầu chính phủ điều tra để đưa ra câu trả lời.
Tổng thống đương nhiệm của Mexico, Andrés Manuel López Obrador, đã thành lập ủy ban mới để tiến hành điều tra từ đầu. Trong một cuộc họp báo mới đây, ông cho biết điều này sẽ "chữa lành vết thương của tất cả chúng ta". Ông kêu gọi bất cứ ai từng dính líu đến vụ mất tích đứng dậy và "tin vào sự bảo vệ của chính phủ".
"5 năm sau khi 43 sinh viên trẻ mất tích tại Ayotzinapa, chính quyền Mexico vẫn còn khoản nợ lớn đối với các nạn nhân, gia đình và xã hội của họ trong việc bảo đảm quyền của họ đối với sự thật, công lý và bồi thường cho sự tổn hại", Giám đốc điều hành của Tổ chức Ân xá Quốc tế Mexico, Tania Reneaum Panszi, cho biết trong tuần này.
"Chúng tôi muốn họ sống lại!" là biểu ngữ của nhiều nhóm đấu tranh cho các nạn nhân.
Hôm 26/9, đám đông người biểu tình đã tập trung ở Mexico City để vinh danh các sinh viên nhân kỷ niệm 5 năm ngày mất tích, họ hô vang các câu như "Họ (các sinh viên) đã bị bắt sống" hoặc "Chúng tôi muốn họ sống lại!".
"Chúng tôi tin vào ủy ban do Encinas dẫn dắt và hy vọng rằng sẽ sớm nhận được thông tin chính xác", phát ngôn viên của các bậc cha mẹ của nạn nhân mất tích, Felipe de la Cruz, nói hôm 23/9. "Họ chỉ cho thấy toàn sự dối trá", mẹ của một trong số 43 nạn nhân, bà Cristina Bautista nói, đề cập đến chính quyền trước.
Hà Lan
Ảnh: Reuters