Bạn đã biết cách khai thác ý tưởng của tập thể?

Khi cùng nhau đưa ra ý tưởng, chúng ta không thể phát huy tối đa trí tuệ tập thể. Ảnh: Pexels.

Khi đối mặt với một vấn đề nan giải, chúng ta thường tập hợp một nhóm để thu thập ý tưởng. Mục tiêu là có được những ý tưởng hay nhất một cách nhanh nhất. Tôi thích hoạt động này... ngoại trừ một điểm hạn chế nhỏ. Việc thu thập ý tưởng thường phản tác dụng.

Trong các cuộc họp thu thập ý tưởng, nhiều ý tưởng hay thường bị bỏ qua - và chỉ có một vài ý tưởng được tiếp thu. Bằng chứng sâu rộng cho thấy rằng khi cùng nhau đưa ra ý tưởng, chúng ta không thể phát huy tối đa trí tuệ tập thể.

Các nhóm thu thập ý tưởng hoạt động kém hiệu quả so với tiềm năng của người tham gia đến mức nếu tất cả mọi người đều làm việc một mình thì chúng ta sẽ có nhiều ý tưởng hơn và thậm chí còn là những ý tưởng hay hơn.

Giống như tác giả châm biếm Dave Barry đã từng châm chọc: “Nếu bạn phải xác định, trong một từ, lý do tại sao loài người chưa đạt được và sẽ không bao giờ đạt được hết toàn bộ tiềm năng, thì từ đó sẽ là: ‘họp hành’”.

Vấn đề không nằm ở bản thân các cuộc họp - mà là cách ta điều hành. Hãy nghĩ về những buổi thu thập ý tưởng mà bạn đã tham dự. Bạn hẳn đã từng thấy mọi người im lặng vì sợ mất thể diện (tôi không muốn biến thành kẻ ngốc), sự ồn ào (tất cả chúng ta không thể nói chuyện cùng một lúc) và áp lực tuân thủ (hãy cùng ủng hộ ý kiến của sếp!).

Tạm biệt sự đa dạng trong suy nghĩ, chào đón tư duy theo đám đông. Những thách thức này càng trở nên trầm trọng hơn đối với những người thiếu quyền lực hoặc địa vị, chẳng hạn người ít kinh nghiệm nhất trong phòng, người phụ nữ da màu duy nhất trong một nhóm đàn ông da trắng râu ria rậm rạp, người hướng nội chìm trong biển người hướng ngoại.

Để khai thác tiềm năng trong nhóm, thay vì tổ chức các buổi họp động não (brainstorming), chúng ta nên chuyển sang một quá trình gọi là động não bằng hình thức viết (brainwriting). Các bước ban đầu là làm việc một mình. Bạn bắt đầu bằng cách yêu cầu mọi người tự đưa ra ý tưởng riêng biệt. Tiếp theo, bạn tập hợp ý tưởng lại và chia sẻ ẩn danh trong nhóm.

Để duy trì phán đoán độc lập, hãy để mỗi thành viên tự mình đánh giá các ý tưởng này. Chỉ sau đó, nhóm mới tập hợp lại để lựa chọn và tinh chỉnh các phương án hứa hẹn nhất. Bằng cách phát triển và đánh giá những ý tưởng riêng lẻ trước khi lựa chọn rồi trình bày chi tiết, các nhóm có thể tìm ra và thúc đẩy các khả năng mà nếu dùng những phương pháp khác có thể sẽ không được chú ý.

Sách Biến tiềm năng thành tài năng. Ảnh H.Q.

Nghiên cứu của Anita Woolley và các đồng nghiệp của cô đã giải thích được tại sao phương pháp này lại hiệu quả. Họ phát hiện ra rằng một yếu tố then chốt khác của trí tuệ tập thể là sự tham gia cân bằng.

Trong các buổi họp thu thập ý tưởng, việc tham gia của những người có cái tôi lớn nhất, tiếng nói to nhất và những người quyền lực nhất dễ khiến cuộc họp trở nên mất cân bằng. Phương pháp động não bằng hình thức viết đảm bảo rằng tất cả các ý tưởng đều được đưa ra bàn thảo và mọi ý kiến đều được đưa vào cuộc trò chuyện. Tất nhiên, có bằng chứng cho thấy việc viết ý tưởng đặc biệt hiệu quả trong các nhóm đang nỗ lực để đạt được trí tuệ tập thể.

Trí tuệ tập thể bắt đầu từ sự sáng tạo cá nhân, nhưng nó không dừng lại ở đó. Khi làm việc một mình, các cá nhân tạo ra khối lượng ý tưởng lớn hơn và ý tưởng cũng mới lạ hơn. Điều đó có nghĩa là họ nghĩ ra nhiều ý tưởng tuyệt vời hơn so với khi ở trong nhóm; nhưng đồng thời, cũng sẽ có nhiều ý tưởng tệ hại hơn. Phán đoán tập thể là việc cần thiết để tìm ra những ý tưởng hay trong vô số ý tưởng được đưa ra.

Adamt Grant | First News - Nhà xuất bản Dân trí