Bàn giải pháp phát triển văn hóa đọc cho học sinh, sinh viên

Quang cảnh tọa đàm. Ảnh: Kim Ngọc

Sự kiện thu hút sự quan tâm của các chuyên gia, nhà giáo, học sinh và nhiều độc giả.

Những thách thức trong phát triển văn hóa đọc cho học sinh, sinh viên trong kỷ nguyên số và làm thế nào để xây dựng môi trường đọc sách, để việc đọc sách thành thói quen tốt của học sinh, sinh viên là vấn đề được các diễn giả tập trung thảo luận tại tọa đàm “Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam trong sự nghiệp phát triển văn hóa đọc cho học sinh - sinh viên.”

Bên cạnh đó, các diễn giả cũng nhìn nhận thực trạng văn hóa đọc hiện nay của học sinh, sinh viên; gợi mở và đề xuất các giải pháp phối hợp giữa nhà trường, gia đình và Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam để xây dựng môi trường đọc sách hiệu quả, biến việc đọc sách thành thói quen tốt cho học sinh, hướng đến việc xây dựng một thế hệ học sinh không chỉ giỏi kiến thức mà còn có tình yêu và kỹ năng đọc sách.

Chia sẻ tại tọa đàm, cô giáo Nguyễn Thị Thu Hà, Hiệu trưởng Trường Trung học Cơ sở Trưng Vương (phường Cửa Nam) cho biết, thời gian qua, cùng với rất nhiều trường học trên địa bàn Thủ đô, Trường Trung học cơ sở Trưng Vương luôn tạo thuận lợi để học sinh có thể đọc sách và rèn thói quen đọc sách.

Trường Trung học cơ sở Trưng Vương đã triển khai nhiều hoạt động nhằm khuyến khích học sinh đọc sách như: Tổ chức thi viết về cuốn sách em yêu thích; thi giới thiệu sách; thi vẽ tranh minh họa cho tình huống ấn tượng trong sách; thi vẽ nhân vật ấn tượng trong sách…

Theo cô giáo Nguyễn Thị Thu Hà, trường có lợi thế ở gần Thư viện quốc gia và Thư viện Hà Nội nên các thầy, cô giáo thường xuyên đưa học sinh đến đây nghe chia sẻ của các tác giả viết sách. Bên cạnh việc đầu tư cho thư viện truyền thống, nhà trường cũng tạo nhiều không gian đọc sách thân thiện, gần gũi bên ngoài thư viện như lập các tủ sách nhỏ đặt giữa các băng ghế ở sân trường để học sinh có thể lấy sách đọc một cách thuận tiện trong lúc chờ bố mẹ đến đón.

Theo cô Nguyễn Thị Thu Hà, Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với quy định đề kiểm tra môn ngữ văn có thể sử dụng ngữ liệu ngoài sách giáo khoa đã tạo ra lợi thế để khuyến khích học sinh đọc sách nhiều hơn. Nhà trường cũng tận dụng điều này để tạo thói quen đọc sách cho các em thông qua việc giới thiệu sách cho học sinh, thậm chí đưa một phần trong cuốn sách đó vào đề kiểm tra để kích thích học sinh đọc sách…

Ý kiến của cô giáo Nguyễn Thị Thu Hà cùng các chuyên gia, độc giả tham dự tọa đàm cũng thẳng thắn nhìn nhận, việc tổ chức các hoạt động phát triển văn hóa đọc, hình thành thói quen đọc sách cho học sinh hiện nay còn gặp không ít khó khăn. Ảnh hưởng từ các phương tiện giải trí, mạng xã hội, internet... phần nào khiến niềm yêu thích sách của học sinh giảm sút. Bên cạnh đó, nhiều gia đình chưa chú ý đến hình thành thói quen đọc sách cho con.

Chia sẻ về vấn đề đa dạng nguồn tài liệu trong thư viện trường học, các chuyên gia cho rằng việc bổ sung đa dạng các loại sách trong nhà trường sẽ giúp kích thích sự tò mò để các em lựa chọn sách nhiều hơn trong các hoạt động giải trí ngoài giờ học.

Bàn về giải pháp thu hút học sinh đến với sách, nhà thơ Trần Đăng Khoa đặc biệt nhấn mạnh vai trò của nhân viên thư viện trong trường học. Theo ông, người phụ trách thư viện giỏi ngoài cung cấp sách cho người đọc còn phải biết cách tạo niềm hứng thú cho học sinh. Người thủ thư phải có kiến thức về sách, về văn hóa đọc để hướng dẫn các em.

Nếu thầy, cô trên lớp dạy kiến thức cho các em thì người phụ trách thư viện hướng dẫn các em chủ động đến với kiến thức của sách. Cán bộ phụ trách thư viện trong các nhà trường cũng cần được bồi dưỡng chuyên môn và được trả lương thỏa đáng, có thể tương đương lương giáo viên, để học tập trung, nhiệt huyết cho công việc xây dựng văn hóa đọc cho học sinh.

Cô giáo Nguyễn Thị Thu Hà, Hiệu trưởng Trường Trung học cơ sở Trưng Vương thừa nhận, công tác thư viện của các trường đang gặp những hạn chế. Nhân viên thư viện phải là người hỗ trợ đắc lực cho việc phát triển văn hóa đọc của nhà trường nhưng trên thực tế, các nhân viên thư viện mới dừng ở việc trông giữ sách, hướng dẫn học sinh mượn sách và cất sách đúng vị trí, chưa thực sự đáp ứng nhu cầu trong phát triển văn hóa đọc cho học sinh.

Đánh giá cao các ý kiến chia sẻ của các diễn giả, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Tùng, Phó Tổng biên tập Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam cho rằng các vấn đề, giải pháp đặt ra tại tọa đàm đều có ý nghĩa thiết thực với các nhà trường, phụ huynh, học sinh và cả các đơn vị xuất bản, trong đó có Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam.

Ban tổ chức kỳ vọng, những ý kiến tại tọa đàm sẽ góp phần hình thành thói quen đọc sách cho học sinh, sinh viên, hướng đến xây dựng một thế hệ học sinh không chỉ giỏi kiến thức mà còn có tình yêu và kỹ năng đọc sách.

Thống Nhất