Bán nhà máy lọc dầu lớn nhất Đông Nam Âu, Lukoil sẽ rời khỏi Bulgaria

Neftochim Burgas là nhà máy lọc dầu lớn nhất Bulgaria. Ảnh: Lukoil

Việc bán đã được Tổng thống Nga Vladimir Putin chấp thuận. Thỏa thuận này sẽ được hoàn tất với liên danh gồm Oryx Global, do doanh nhân người Qatar Ghanim Bin Saad Al Saad đứng đầu và công ty giao dịch hàng hóa có trụ sở tại London DL Hudson.

Động thái này diễn ra sau lệnh cấm nhập khẩu dầu từ Nga của Liên minh châu Âu sau cuộc xung đột ở Ukraine vào năm 2022, khiến hoạt động của Lukoil tại Bulgaria trở nên khó khăn hơn. Bulgaria - một thành viên của NATO và EU, cũng đã gia tăng áp lực buộc công ty này phải rút lui, bao gồm cả việc áp thuế 60% đối với lợi nhuận của công ty nhằm buộc công ty này phải rời khỏi nước họ. Ngoài ra, Bulgaria đã chặn việc xuất khẩu các sản phẩm dầu có nguồn gốc từ Nga từ nhà máy lọc dầu Lukoil Neftohim Burgas.

Hành động này khiến Lukoil cảm thấy bị xúc phạm "khi chính quyền Bulgaria áp dụng các biện pháp phân biệt đối xử cũng như các quyết định chính trị bất công và thiên vị khác".

Lukoil cũng cho rằng họ "không đáng phải chịu các lệnh trừng phạt của châu Âu", và Lukoil là nạn nhân của một "cơn bão chính trị đang gây tổn hại cho các hoạt động của họ".

Trong hai mươi năm qua, Lukoil gần như độc quyền với nhà máy lọc dầu đặt tại Burgas trên Biển Đen, với mạng lưới gồm 9 kho chứa dầu và 220 trạm dịch vụ.

Từng thân thiện với Nga, lập trường của Bulgaria đã thay đổi đáng kể sau cuộc xung đột ở Ukraine. Quốc gia này bắt đầu cung cấp đạn dược, vũ khí và thậm chí cả dầu diesel từ nhà máy lọc dầu Lukoil cho Ukraine trong giai đoạn đầu của cuộc xung đột. Mối quan hệ trở nên tồi tệ hơn khi Nga bị cáo buộc cố gắng phá hoại các cơ sở vũ khí của Bulgaria.

Ruslan Stefanov, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Dân chủ có trụ sở tại Sofia, nhận xét rằng nhà máy lọc dầu của Lukoil ở Burgas gây ra rủi ro đáng kể đối với an ninh kinh tế của cả châu Âu và NATO.

Những người mua tiềm năng khác của nhà máy lọc dầu này bao gồm công ty năng lượng nhà nước Socar của Azerbaijan, KazMunayGas của Kazakhstan và Opet của Thổ Nhĩ Kỳ. Một số công ty khác cũng được cho là quan tâm đến việc mua lại cơ sở này.

Về mặt công nghệ, đây là một nhà máy lọc dầu bán phức hợp với sản lượng sản phẩm chưng cất nhẹ và trung bình cao (91%), do đó, các sản phẩm có tỉ suất lợi nhuận cao. Neftohim có khả năng nhập khẩu và chế biến nhiều loại dầu thô khác nhau, nhưng để tối ưu hóa cơ sở vận hành, nguyên liệu tốt nhất là dầu thô Urals từ Nga hoặc các loại tương đương, bao gồm dầu từ Iraq, Iran hoặc Ả Rập Xê-út.

Trang web của Lukoil cho biết nhà máy lọc dầu Neftohim ở Burgas xuất khẩu sản phẩm sang Mỹ, Bắc Phi, Địa Trung Hải và châu Á. Nhà máy lọc dầu từng xử lý 100.000 thùng dầu Urals Nga mỗi ngày.

Yến Anh

FT