Bản quyền AI khiến nhiều doanh nghiệp công nghệ đối mặt thách thức lớn
Theo nhận định từ Reuters, năm 2025 có thể mang tới những diễn biến quan trọng trong loạt vụ kiện bản quyền. Những yếu tố này có thể trở thành bước ngoặt lớn góp phần định hình tương lai hoạt động thương mại trí tuệ nhân tạo.
2024 là năm ghi nhận sự bùng nổ của các đơn kiện từ những chủ sở hữu bản quyền, bao gồm: các tác giả, cơ quan thông tấn, nghệ sĩ thị giác, nhạc sĩ và những chủ sở hữu bản quyền khác, cáo buộcOpenAI, Anthropic, Meta Platforms và các công ty công nghệ khác sử dụng tác phẩm của họ để đào tạo chatbot và các trình tạo nội dung dựa trên AI khác mà không được cấp phép hoặc không trả phí bản quyền.
Theo tình hình hiện nay, các tòa án có thể sẽ bắt đầu xét xử cácvụ kiện vào năm 2025 và đưa ra các phán quyếtvề việc liệu hành vi sao chép của bị đơn có phải là "sử dụng hợp lý" hay không. Đây có thể lànhững phán quyết mang tính quyết định đối với vấn đềbản quyền AI trong tương lai.
Trước đó, phản hồi về những đơn kiện, các công ty công nghệ đã lập luận rằng hệ thống AI của họ sử dụng hợp lý tài liệu có bản quyền bằng cách nghiên cứu tài liệu đó để học cách tạo ra nội dung mới, mang tính chuyển đổi. Đáp lại lý lẽ đó, các chủ sở hữu bản quyền phản bác rằng các công ty đã có hành vi sao chép bất hợp pháp các tác phẩm của họ để tạo ra nội dung đối thủ đe dọa đến sinh kế của họ.
OpenAI, Meta, công ty đầu tư Thung lũng Silicon Andreessen Horowitz và những công ty công nghệ khác cảnh báo rằng việc buộc phải trả tiền cho chủ sở hữu bản quyền cho nội dung của họ có thể làm tê liệt ngành công nghiệp AI đang phát triển mạnh mẽ của Hoa Kỳ.
Các công ty AI có thể thoát khỏi trách nhiệm bản quyền của Hoa Kỳ hoàn toàn nếu tòa án đồng ý với họ về vấn đề sử dụng hợp lý. Các thẩm phán xét xử các vụ án ở các khu vực pháp lý khác nhau có thể đưa ra kết luận mâu thuẫn về việc sử dụng hợp lý và các vấn đề khác, và nhiều vòng kháng cáo có thể xảy ra.
Mộtvụ kiệnđang diễn ra giữa Thomson Reuters và Ross Intelligence có thể sẽ trở thành tiền đề về cách các thẩm phán sẽ xử lý các lập luận về việc sử dụng hợp lý.
Trong vụ việc này, Thomson Reuters - công ty mẹ của Reuters News - cáo buộc Ross Intelligence đã sử dụng sai tài liệu có bản quyền từ nền tảng nghiên cứu pháp lý Westlaw của mình để xây dựng một công cụ tìm kiếm pháp lý hỗ trợ AI. Ross Intelligence sau đó đã phủ nhận hành vi sai trái và khẳng địnhcác tài liệu đều đượcsử dụng hợp lý theo hướng dẫn của luật định.
Ngoài ra, tranh chấp giữa các nhà xuất bản âm nhạc và Anthropic về việc sử dụng lời bài hát của họ để đào tạo chatbot Claude cũng có thể trở thành hướng dẫn cho các vụ việc tương tự. Trong vụ kiện này, thẩm phán Tòa án Quận Hoa Kỳ Jacqueline Corley đang xem xét việc sử dụng hợp lý như một phần trong yêu cầu của các nhà xuất bản về lệnh cấm sơ bộ đối với công ty. Corley đã tổ chức các cuộc tranh luậntrực tiếpvề lệnh cấm được đề xuất vào tháng trước.
Vào tháng 11, Thẩm phán Tòa án Quận Hoa Kỳ Colleen McMahon tại New York đã bác bỏ một vụ kiện từ các hãng tin Raw Story và AlterNet chống lại OpenAI,sau khi nhận thấy các nguyên đơnđã không chứng minh đượcnhữngtổn hại do hành vi vi phạm bản quyền bị cáo buộc của OpenAI.
Các vụ kiện của các hãng tin này khác với hầu hết các vụ kiện khác vì họ cáo buộc OpenAI đã xóa thông tin quản lý bản quyền bất hợp pháp khỏi các bài viết của họ thay vì trực tiếp vi phạm bản quyền của họ. Nhưng các vụ kiện khác cũng có thể kết thúc mà không có quyết định về việc sử dụng hợp lý nếu thẩm phán quyết định rằng chủ sở hữu bản quyền không bị tổn hại khi sử dụng tác phẩm của họ trong đào tạo AI.
Được biết, trước làn sóng kiện cáo bùng nổ, trong năm nay, một số chủ sở hữu nội dung đã bắt đầu tự nguyện cấp phép tài liệu của họ cho các công ty công nghệ, bao gồm Reddit, News Corp và Financial Times. Reuters đã cấp phép các bài viết của mình cho Meta vào tháng 10.
