Bảng giá đất 2026 tăng mạnh, dân và doanh nghiệp có thể 'sốc' tài chính
Bảng giá đất 2026 tăng mạnh có thể tạo áp lực tài chính với người dân, doanh nghiệp và ảnh hưởng đến thị trường bất động sản, tín dụng.
Theo VARS IRE, bảng giá đất 2026 tăng mạnh có thể khiến dân và doanh nghiệp bị ‘sốc’ tài chính. Ảnh: TL
Theo Viện Nghiên cứu và Đánh giá Thị trường Bất động sản Việt Nam (VARS IRE), bảng giá đất là công cụ quan trọng của Nhà nước để quản lý đất đai, thu ngân sách và làm cơ sở pháp lý cho bồi thường, tái định cư, TTXVN đưa tin.
Việc xây dựng cần thận trọng, khoa học và có lộ trình hợp lý để phản ánh đúng giá trị thị trường, tránh gây áp lực tài chính. Bảng giá mới từ 2026 giúp minh bạch thị trường và thu hẹp khoảng cách với giá thực tế, nhưng mức tăng mạnh vẫn tiềm ẩn rủi ro với doanh nghiệp, người dân và tín dụng.
Nhóm ảnh hưởng lớn nhất là cá nhân và hộ dân làm thủ tục đất đai hoặc nhận bồi thường, vì nghĩa vụ tài chính tính theo bảng giá mới. Chi phí chuyển mục đích, cấp sổ đỏ hay mua nhà tăng, ảnh hưởng đến người thu nhập trung bình và thấp, đồng thời làm tăng nguy cơ khiếu nại, tranh chấp.
Doanh nghiệp bất động sản chịu ảnh hưởng lớn khi giá đất tăng, đẩy chi phí bồi thường, tiền sử dụng đất và tổng mức đầu tư lên cao. Các dự án hiện tại gặp khó, dự án mới phải điều chỉnh ngân sách, giá bán nhà tăng có thể giảm sức mua và ảnh hưởng đến tín dụng, nhất là với người vay mua nhà lần đầu.
Chi phí đất tăng đẩy giá dự án lên, khiến nguồn cung lệch về phân khúc cao cấp và các doanh nghiệp nhỏ khó triển khai, trong khi người mua thận trọng, làm thị trường tạm trầm lắng.
Nếu doanh nghiệp chủ động lập kế hoạch và rút ngắn bồi thường, chi phí tiết kiệm có thể bù đắp phần nào tác động tài chính. Với chính quyền, điều chỉnh giá đất tăng nguồn thu nhưng cũng làm khối lượng hồ sơ tăng, dễ ùn tắc thủ tục.
VARS IRE đánh giá, bảng giá đất chỉ thực sự có ý nghĩa khi sử dụng đúng mục đích, như bồi thường hay giải phóng mặt bằng.
Khi áp dụng cho tiền sử dụng đất, đấu giá hay thuế, cần linh hoạt để cân bằng lợi ích Nhà nước, người dân và doanh nghiệp. Nhà nước nên ban hành khung chuẩn, còn địa phương vận hành và điều chỉnh theo từng khu vực, loại đất và mục tiêu phát triển.
Đồng thời, cần lộ trình điều chỉnh hợp lý, tránh “sốc” thị trường và tăng cường truyền thông để người dân, doanh nghiệp hiểu rõ, tránh kỳ vọng sai lệch hoặc thổi giá.
