Báo chí hiện đại trong công cuộc thu hút độc giả Gen Z

Phát biểu khai mạc phiên thảo luận, ông Phùng Công Sưởng, Tổng Biên tập báo Tiền Phong, bày tỏ sự ngưỡng mộ với độ nhanh nhạy trong tìm kiếm và tiếp nhận thông tin mới của các bạn trẻ Gen Z.

Ông nhận định rằng Gen Z sinh cùng với thế hệ của báo số, công nghệ số, và không phải là thế hệ Z không thích đọc báo, mà một phần là do báo chí truyền thống chưa đủ hấp dẫn để thu hút các độc giả rất “kén chọn” này.

Nhận định về hành vi tiêu thị sản phẩm truyền thông của Gen Z, dựa trên các báo cáo và nghiên cứu quốc tế, Tiến sĩ Ngô Bích Ngọc, Trưởng ngành Truyền thông đa phương tiện tại Swinburne Việt Nam, cho biết có tới 42-50% Gen Z nhận tin tức hàng ngày qua mạng xã hội, trong đó TikTok dẫn đầu khi chiếm tới ~21%.

“Gen Z ưa chuộng nội dung nhanh, hấp dẫn, đi cùng memes (ảnh hài hước), video ngắn và infographic. Gen Z cũng thường đọc tiêu đề, dựa vào bình luận để quyết định tính xác thực, và có xu hướng thu nhận thông tin tin cậy thông qua các influencer - người có ảnh hưởng. Họ cũng linh hoat, và thích có các trải nghiệm đan xen khi tiếp nhận thông tin”, bà Ngọc cho hay.

Gợi ý về mô hình chuyển đổi sáng tạo tiềm năng cho các cơ quan báo chí truyền thống thêm các độc giả Gen Z, bà Ngọc cho rằng các cơ quan báo chí có thể áp dụng quy trình đa nền tảng, phát triển nội dung xoay quanh đa định dạng: text, infographic, video, podcast nhằm tương tác sâu hơn với Gen Z. Đồng thời, sản xuất thêm các nội dung có cấu trúc theo chuỗi series sẽ giúp thu hút nhiều độc giả trẻ hơn.

“Gen Z yêu thích các series có định dạng quen thuộc (ví dụ: “1 phút hiểu…” hoặc “Gen Z hỏi - chuyên gia trả lời”). Khả năng ra mắt định kỳ, nhất quán sẽ giúp tạo thói quen theo dõi và xây dựng cộng đồng phản hồi”, bà Ngọc nhận định.

Chia sẻ về kinh nghiệm chuyển đổi số để thu hút độc giả Gen Z của báo Nhân Dân, ông Ngô Việt Anh, Giám đốc Trung tâm Phát triển truyền thông báo Nhân Dân, chia sẻ chuyển đổi số là một quá trình toàn diện, đòi hỏi sự thay đổi từ nhân sự, công nghệ đến tài chính.

“Về nhân sự, chúng tôi xác định cần thay đổi tư duy lãnh đạo, đưa đội ngũ phóng viên theo hướng ‘digital-first’. Đồng thời, báo cũng đang vận hành mô hình tòa soạn hội tụ, tăng cường đào tạo nhân sự đa phương tiện, đa nền tảng và đặc biệt là khuyến khích đổi mới sáng tạo trong toàn hệ thống. Ở góc độ công nghệ, báo Nhân Dân tập trung xây dựng mô hình tòa soạn 'báo chí - công nghệ', đầu tư trang thiết bị, kỹ sư công nghệ và hợp tác với các công ty công nghệ để ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong sản xuất nội dung. Về tài chính, chúng tôi chú trọng sử dụng hiệu quả ngân sách, đồng thời đa dạng hóa nguồn thu từ quảng cáo, tổ chức sự kiện… để tái đầu tư phục vụ chuyển đổi số”, ông Việt Anh cho biết.

Lấy ví dụ từ tờ phụ san được báo Nhân Dân phát hành nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước 30/4-1/5/2025 đã thu hút được đông đảo sự quan tâm từ các bạn trẻ Gen Z, ông Việt Anh đã rút ra công thức để thu hút các bạn đọc trẻ cho báo chí truyền thống: Để thu hút bạn đọc trẻ, các tòa soạn cần xây dựng những trải nghiệm báo chí mang tính tương tác và thị giác cao, như một món đồ lưu niệm sống động có thể "mang về".

Ứng dụng công nghệ để tạo ra những trải nghiệm độc đáo giúp người trẻ được cảm nhận trực tiếp. Bên cạnh đó, yếu tố triển lãm, trưng bày đẹp mắt phục vụ nhu cầu chụp ảnh, check-in và chia sẻ lên mạng xã hội cũng đóng vai trò quan trọng, bởi truyền thông mạng xã hội hiện là kênh tiếp cận hiệu quả nhất với giới trẻ.

Quỳnh Chi