Bảo đảm an ninh mạng phù hợp thực tiễn, đáp ứng yêu cầu phát triển và chuyển đổi số

Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang phát biểu giải trình, làm rõ một số nội dung đại biểu Quốc hội quan tâm. (Ảnh: DUY LINH)

Thúc đẩy hợp tác quốc tế và phát triển công nghệ về an ninh mạng

Về dự án Luật An ninh mạng, Bộ trưởng Lương Tam Quang nhấn mạnh, việc trình Quốc hội thông qua luật này là bước quan trọng hoàn thiện cơ sở pháp lý trong lĩnh vực bảo vệ an ninh mạng, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân trong hoạt động bảo đảm an ninh mạng, phù hợp cam kết và chuẩn mực quốc tế, đáp ứng yêu cầu quản lý, bảo vệ không gian mạng, thúc đẩy nghiên cứu, phát triển công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh và hợp tác quốc tế.

Dự thảo Luật An ninh mạng được xây dựng trên cơ sở hợp nhất Luật An ninh mạng năm 2018 và Luật An toàn thông tin mạng năm 2015, bảo đảm không thay đổi chức năng, nhiệm vụ của các bộ, ngành; không tạo ra chính sách mới, đúng tinh thần Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành Trung ương về “một việc chỉ giao cho một cơ quan chủ trì, chịu trách nhiệm chính”.

Cơ quan soạn thảo bám sát kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, chỉ quy định những nội dung thuộc thẩm quyền của Quốc hội, không lặp lại quy định của các luật khác; những vấn đề thường xuyên biến động sẽ được quy định theo hướng khung, nguyên tắc, giao Chính phủ và các bộ quy định chi tiết.

Bộ trưởng nhấn mạnh, an ninh mạng là thách thức toàn cầu, không quốc gia nào có thể tự mình bảo đảm. Do đó, việc tăng cường hợp tác quốc tế, chia sẻ thông tin, phối hợp hành động giữa các quốc gia là yêu cầu tất yếu.

Quang cảnh phiên họp của Quốc hội. (Ảnh: DUY LINH)

Tại Việt Nam, Bộ Công an được giao giữ vai trò chủ trì, điều phối liên minh ứng phó sự cố an ninh mạng quốc gia, với sự tham gia của Bộ Quốc phòng, Bộ Tư lệnh Tác chiến không gian mạng và nhiều doanh nghiệp, tổ chức.

Bộ Công an đã thành lập Hiệp hội An ninh mạng, do Bộ trưởng làm Chủ tịch, giao Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm công nghệ cao làm đơn vị thường trực, điều phối hoạt động. Hiệp hội quy tụ các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân, liên kết trong ứng phó, khắc phục sự cố an ninh mạng.

Bộ trưởng Lương Tam Quang cho biết, Công ước Hà Nội về chống tội phạm mạng được ký kết vừa qua là minh chứng cho nỗ lực của Việt Nam trong hợp tác quốc tế, có đóng góp lớn của Hiệp hội An ninh mạng, các doanh nghiệp và cá nhân. Công ước quy định mỗi quốc gia thành viên chỉ định một đầu mối liên lạc sẵn sàng 24/7 để hỗ trợ điều tra, truy tố, thu thập chứng cứ dữ liệu, góp phần tăng năng lực phối hợp toàn cầu trong đấu tranh tội phạm mạng.

Hiện nay, các hệ thống thông tin dân sự, tổ chức, doanh nghiệp có sự kết nối liên thông rộng rãi; do vậy, bảo đảm an ninh mạng phải thực hiện thống nhất, đồng bộ. Tất cả các hệ thống thông tin liên quan dân sự cần được kết nối về Trung tâm An ninh mạng quốc gia để giám sát, phát hiện, cảnh báo, hướng dẫn khắc phục kịp thời, không để lan rộng hay làm tê liệt hệ thống.

Bộ trưởng nêu rõ, bản chất của bảo đảm an ninh mạng là đấu tranh phòng, chống tội phạm mạng, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các quốc gia trong chia sẻ thông tin, thu thập chứng cứ, dữ liệu điện tử.

Cơ quan chủ trì soạn thảo cũng đang nội luật hóa các quy định của Công ước Liên hợp quốc về phòng, chống tội phạm mạng, đồng thời rà soát, hoàn thiện quy định về quản lý mật mã dân sự, mã hóa an ninh, xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia trong lĩnh vực này, phù hợp định hướng phát triển kinh tế số, đổi mới sáng tạo và bảo đảm an ninh quốc gia.

Phù hợp chuyển đổi số và tổ chức chính quyền 2 cấp

Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang phát biểu giải trình, làm rõ một số nội dung đại biểu Quốc hội quan tâm. (Ảnh: DUY LINH)

Bộ trưởng Lương Tam Quang cho biết, dự thảo Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (sửa đổi) được xây dựng nhằm góp phần tích cực trong công tác bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đồng thời đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ tiếp thu tối đa ý kiến đại biểu Quốc hội để chỉnh lý quy định về giải thích từ ngữ, bổ sung hình thức dữ liệu điện tử, làm rõ các khái niệm như mạng LAN, văn bản điện tử chứa bí mật nhà nước; đồng thời bổ sung vào nghị định hướng dẫn thi hành quy trình, thủ tục xử lý văn bản bí mật trên môi trường điện tử nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học, công nghệ và chuyển đổi số quốc gia.

Dự thảo cũng bổ sung thẩm quyền cho cấp xã trong việc sao chép, xử lý bí mật nhà nước, tạo thuận lợi cho công tác chuyên môn gắn với triển khai chính quyền địa phương 2 cấp.

Để đơn giản hóa thủ tục hành chính, cơ quan soạn thảo sẽ chỉnh lý theo hướng quy định trực tiếp thẩm quyền cho cấp phó, bỏ thủ tục ủy quyền; đồng thời bỏ thủ tục xin phép mang tài liệu bí mật nhà nước ra khỏi nơi lưu trữ phục vụ công tác, song sẽ bổ sung quy định về kiểm soát và bảo vệ tài liệu khi mang đi, mang về, bảo đảm an toàn tuyệt đối bí mật nhà nước.

Ngoài ra, Bộ Công an sẽ chỉnh sửa quy định về thời hạn bảo vệ, gia hạn, giải mật, tiêu hủy tài liệu bí mật nhà nước để phù hợp thực tiễn, vừa đáp ứng yêu cầu bảo vệ, vừa tạo thuận lợi cho công tác chuyên môn.

Bộ trưởng Lương Tam Quang cho biết thêm, cơ quan chủ trì soạn thảo cũng sẽ phân cấp triệt để cho địa phương, nhất là cấp xã, tăng thẩm quyền và trách nhiệm trong hoạt động bảo vệ bí mật nhà nước, đồng thời báo cáo Chính phủ về các nội dung cơ bản có liên quan để tiếp tục hoàn thiện dự thảo.

TRUNG HƯNG