Bảo đảm nguồn nước phục vụ sản xuất vụ xuân 2021
Nhận định của Đài Khí tượng thủy văn tỉnh, tổng lượng mưa vụ xuân 2021 sẽ dưới trung bình nhiều năm, nguy cơ thiếu hụt nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp sẽ khó tránh khỏi. Vì vậy, việc xây dựng phương án bảo đảm đủ nguồn nước cho sản xuất là nhiệm vụ cấp bách được đặt ra ngay từ thời điểm này.
Báo cáo của Ban Quản lý khai thác các công trình thủy lợi tỉnh, tại hầu hết các hồ chứa trên địa bàn tỉnh vẫn chưa tích đầy nước. Qua kiểm tra, tại các hồ chứa quy mô lớn cũng chỉ đạt ở mức 60 - 80% dung tích thiết kế; hồ nhỏ lượng nước tích trữ chỉ đạt 50 - 60%. Như vậy, nhiều khả năng nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp trong vụ xuân sẽ gặp khó, trong khi lịch gieo trồng vụ xuân trà chính vụ đang tới rất gần.
Ban Quản lý khai thác hồ thủy lợi An Khê, xã Nhữ Hán (Yên Sơn) vệ sinh khơi thông
kênh mương chính đảm bảo dẫn nước phục vụ sản xuất vụ xuân.
Tại hồ An Khê, xã Nhữ Hán, công trình hồ chứa lớn thứ 3 của huyện Yên Sơn cung cấp nước tưới cho gần 500 ha đất lúa của 3 xã Nhữ Hán, Nhữ Khê và Mỹ Bằng. Tuy nhiên, sau cả một mùa mưa, lượng nước tích vào hồ thấp hơn so với cùng kỳ năm trước. Anh Vũ Văn Huệ, Trưởng Ban quản lý công trình cho biết, hiện tại mực nước đang ở cos 48.3 tương đương với 1,2 triệu m3 sẽ khó có thể cung cấp đủ nước tưới cho cả vụ sản xuất của người dân trên địa bàn 3 xã. Trước thực trạng đó, tỉnh đã đầu tư xây dựng lại gần 1 km hệ thống kênh chính cho công trình thủy lợi An Khê để điều tiết hiệu quả và giảm thất thoát nguồn nước trong quá trình bơm nước về các cánh đồng.
Công trình hồ chứa Kỳ Lâm, thị trấn Sơn Dương (Sơn Dương) mực nước trữ cũng giảm so với những năm trước. Chị Nguyễn Thị Hương, nhân viên Ban quản lý công trình cho biết: đảm bảo đủ nước phục vụ sản xuất vụ xuân sắp tới, Ban Quản lý công trình hồ thủy lợi phân công cán bộ thường xuyên kiểm tra các cửa cống kịp thời phát hiện sự cố; yêu cầu các hộ sinh sống quanh khu vực tuyệt đối không mở cống, lấy nước tự do gây thất thoát nguồn nước.
Trên hệ thống sông, suối ở thời điểm này lượng nước cũng thiếu hụt khoảng từ 20 - 40%. Thông tin từ Cục Thủy lợi, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, hồ thủy điện Tuyên Quang có quy mô lớn nhất khu vực miền Bắc nhưng lượng nước hiện tại cũng chỉ ở mức 75% dung tích thiết kế.
Bảo đảm nguồn nước phục vụ sản xuất vụ xuân sắp tới, Chi cục Thủy lợi tỉnh đề nghị các địa phương kiểm kê nguồn nước trong công trình thủy lợi; ưu tiên nguồn lực đầu tư xây dựng mới, sửa chữa, nâng cấp hệ thống thủy lợi; khẩn trương xây dựng các phương án tận dụng tối đa và sử dụng hiệu quả nguồn nước điều tiết từ các hồ thủy điện. Đối với những diện tích cấy lúa không đủ khả năng tưới nước tưới suốt vụ, các địa phương phải kiên quyết chuyển sang cây trồng cạn.
Bà Hoàng Thị Sỹ, Giám đốc Ban Quản lý, khai thác các công trình thủy lợi tỉnh khẳng định, Ban đã có văn bản đề nghị các ban cơ sở quản lý chặt, sử dụng hợp lý nguồn nước tại các công trình thủy lợi, đặc biệt là các công trình thủy lợi hồ chứa; nghiêm cấm hành vi tháo cạn hồ chứa để đánh bắt cá và các mục đích khác. Các ban quản lý công trình thủy lợi có trạm bơm kiểm tra, sửa chữa, bảo dưỡng hệ thống máy móc, thiết bị; nạo vét bể hút, bể xả, hệ thống kênh dẫn, đảm bảo thông thoáng dẫn nước; vận hành công trình theo đúng quy trình. Riêng tại các công trình thủy lợi có trạm bơm ven sông Lô, sông Gâm thường xuyên theo dõi mực nước sông và lịch xả nước phục vụ sản xuất của hồ thủy điện Tuyên Quang để bơm nước phục vụ sản xuất cho nhân dân; chủ động xây dựng phương án phòng, chống hạn.
Theo kế hoạch khung lịch sản xuất vụ xuân bắt đầu từ ngày 25-12 tới, trong hoàn cảnh biến đổi khí hậu, diễn biến thời tiết bất thường nguy cơ hạn hán có thể xảy ra. Ổn định sản xuất, ngành chức năng, các địa phương, bà con nông dân cần sử dụng hiệu quả, tiết kiệm nguồn nước.