Bảo đảm vận hành an toàn công trình Thủy điện Trung Sơn và vùng hạ du
Nhằm chủ động thực hiện công tác phòng, chống thiên tai, bảo đảm an toàn vận hành trong mùa mưa lũ cho công trình và vùng hạ du, ngay từ đầu quý II-2020, Công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn (TSHPCo) đã chủ động triển khai các giải pháp ứng phó.
Công ty TNHH MTV Thủy điện Trung Sơn và chính quyền địa phương kiểm tra dòng chảy thoát lũ hạ lưu đập.
Đơn vị đã thực hiện kiện toàn ban chỉ huy và đội xung kích phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN). Ngoài ra, có phương án huy động tất cả người lao động tại công ty, nhân lực nhà thầu bảo vệ nhà máy. Các nhà thầu thi công có đủ năng lực trên địa bàn cũng đã ký biên bản ghi nhớ hoặc hợp đồng nguyên tắc với TSHPCo khi cần thiết. Vật tư, nhiên liệu, thiết bị dự phòng thiết yếu phục vụ cho sản xuất trong mùa mưa bão cũng đã được chuẩn bị sẵn sàng.
TSHPCo cũng đã tổ chức kiểm tra, đánh giá tình hình an toàn hồ đập, giám sát, xây dựng phương án xử lý các tình huống bất trắc có thể xảy ra trong mùa mưa bão. Theo thông tin đánh giá, kiểm tra kỹ thuật của nhà máy trước mùa mưa lũ, các hạng mục hồ đập và thiết bị vận hành đều bảo đảm an toàn. Bề mặt mái thượng lưu bằng phẳng, không bị nứt nẻ bong tróc. Đỉnh đập và tường chắn sóng bê tông không bị sụt lún cục bộ. Mái hạ lưu đập ổn định, không xuất hiện vết nứt, không xuất hiện nước thấm trên mái đập. Đập tràn sự cố không có hiện tượng sụt lún nền, lăng trụ và các vùng chuyển tiếp; không có hiện tượng biến dạng ngang của đỉnh đập, thấm qua thân, vai và nền đập; mái thượng lưu, hạ lưu ổn định, dòng thấm nhỏ, không bị đục. Các hạng mục công trình khác, như: Cửa nhận nước, đường ống áp lực, nhà máy không xuất hiện các hiện tượng bất thường. Kết quả quan trắc và kiểm tra các hạng mục công trình đầu mối ổn định. Các giá trị quan trắc nhỏ hơn giới hạn cho phép. Công trình ở trạng thái làm việc bình thường, tin cậy và an toàn. Bờ hồ ổn định, chưa xuất hiện vị trí có hiện tượng sạt trượt làm ảnh hưởng đến an toàn các hạng mục công trình đầu mối. Các cửa van đập tràn hầu như không bị rò rỉ thấm. Các thiết bị xả lũ và nâng hạ của van đã được kiểm tra, bảo dưỡng. Nguồn điện dự phòng máy phát điện diesen đã được kiểm tra bảo dưỡng chạy thử.
Bên cạnh đó, hệ thống thông tin liên lạc của nhà máy gồm điện thoại (Viettel, Vinaphone); hệ thống tín hiệu SCADA và bộ đàm đã được kiểm tra, vận hành tốt. Đơn vị đã trang bị thêm hệ thống điện thoại vệ tinh để phục vụ liên lạc, chỉ đạo, điều hành công tác PCTT&TKCN trong trường hợp không thể liên lạc bằng các mạng điện thoại và internet.
Công ty cũng đã cập nhật kế hoạch hành động khẩn cấp (EPP) công trình Thủy điện Trung Sơn, cung cấp tài liệu phổ biến tuyên truyền EPP cập nhật cho chính quyền địa phương 5 huyện và 29 xã/thị trấn áp dụng EPP; tổ chức phổ biến, tuyên truyền, cung cấp tài liệu EPP cho chính quyền và Nhân dân địa phương 15 xã/thị trấn, 30 bản/xóm áp dụng EPP sinh sống gần hạ lưu công trình để có những hành động ứng phó phù hợp khi công trình Thủy điện Trung Sơn vận hành xả lũ. Đồng thời, kiểm tra hệ thống cảnh báo lũ gồm 1.704 mốc cảnh báo ngập lụt và mốc lánh nạn, 290 biển chỉ dẫn thoát nạn, 15 trạm cảnh báo lũ cảnh báo bằng còi hụ từ hạ du đập đến huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa. Hiện hệ thống cảnh báo lũ đang hoạt động bình thường. Công ty cũng đã gửi văn bản nhắc lại các quy ước hiệu lệnh cảnh báo khi Thủy điện Trung Sơn vận hành xả lũ cho các đơn vị truyền thông trong Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh Thanh Hóa và tỉnh Hòa Bình; UBND các huyện, xã áp dụng EPP thuộc hai tỉnh Thanh Hóa và Hòa Bình để phổ biến cho người dân.
Để bảo đảm xả lũ an toàn trong mùa mưa, lũ năm 2020, cuối tháng 6 vừa qua, đơn vị đã phối hợp với Ban Chỉ huy PCTT&TKCN huyện Quan Hóa và UBND các xã Trung Sơn, Thành Sơn, Trung Thành, kiểm tra thực địa hiện trạng dòng chảy thoát lũ từ hạ lưu đập Thủy điện Trung Sơn đến thượng lưu Nhà máy Thủy điện Thành Sơn để có biện pháp kịp thời xử lý các vi phạm, lấn chiếm nhằm bảo đảm xả lũ an toàn; đồng thời, ngăn ngừa và hạn chế thiệt hại do thiên tai gây ra cho vùng hạ lưu. Qua kiểm tra dòng chảy thoát lũ từ hạ lưu đập Thủy điện Trung Sơn đến thượng lưu Nhà máy Thủy điện Thành Sơn, cơ bản dòng chảy hiện tại bảo đảm thoát lũ. Tuy nhiên, có một số lều quán, khu chăn nuôi gia súc, nhà tạm mới được xây dựng tại các vị trí không bảo đảm an toàn, nguy hiểm dễ sạt lở ven sông Mã. Bên cạnh đó, một số khu vực người dân địa phương canh tác hoa màu phía bãi sông Mã nguy cơ bị thiệt hại khi có lũ. TSHPCo, chính quyền địa phương các cấp đã tuyên truyền, phổ biến cho người dân có biện pháp gia cố, di dời nhà cửa khỏi vị trí nguy hiểm; không xây nhà, dựng lều quán tại các vị trí dễ sạt lở ven sông Mã; không cho các phương tiện giao thông vận tải thủy (tàu, thuyền, bè...) và người vào phạm vi 400m tính từ hạ lưu đập tại bản Co Me, xã Trung Sơn, huyện Quan Hóa đã có biển cấm. Tuyên truyền nhắc nhở các hộ dân canh tác dọc hai bên bờ sông thu hoạch cây cối hoa màu sớm để tránh thiệt hại khi có lũ.