Bão đi chậm, quanh co như Kajiki càng nguy hiểm

Bão số 5 trước thời điểm xâm nhập đất liền. Ảnh: EarthMaps.

Bão số 5 di chuyển trên biển với tốc độ cao, theo một hướng chính xác. Tuy nhiên, cập bờ nó bất ngờ thay đổi, đi rất chậm. Tâm bão oanh tạc trên đất liền các tỉnh miền Trung trong nhiều giờ liền mà độ giảm cấp rất ít, dù không được cấp năng lượng từ biển ấm. Đây không phải hiện tượng bất thường tại Việt Nam. Theo các nghiên cứu, bão đang "tiến hóa" theo hướng này để gây hại nhiều hơn trên toàn cầu.

Theo bản tin phát lúc 8h của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia, sáng nay áp thấp nhiệt đới suy yếu từ cơn bão số 5 đã di chuyển sâu sang khu vực Trung Lào. Dự báo trong 12 giờ tới, áp thấp nhiệt đới tiếp tục di chuyển theo hướng Tây Tây Bắc suy yếu dần thành một vùng áp thấp và tan dần.

Trung tâm cũng cảnh báo tình hình mưa lớn ở khu vực đồng bằng và trung du Bắc Bộ, Sơn La, Lào Cai, Thanh Hóa và Nghệ An; gió mạnh và sóng lớn ở Vịnh Bắc Bộ còn kéo dài.

Các cơn bão thường được miêu tả như "băng qua" một khu vực nhất định. Nhưng những năm gần đây lại xuất hiện lộ trình chúng quanh co, lơ lửng nhiều ngày liền. Sự việc này được định danh là hiện tượng “bão dừng”.

Nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Nature cho thấy những cơn bão trên toàn cầu đã di chuyển với tốc độ chậm đi đáng kể trong hơn 65 năm qua. Hiện tượng này đi cùng với lượng mưa khổng lồ, vấn đề nước biển dâng.

Cụ thể, bão đi chậm lại trung bình 10% trong giai đoạn 1949-2016. Nghiên cứu nêu ví dụ trực tiếp là cơn bão Harvey, gây ra những trận mưa thảm khốc ở Houston, Mỹ khi nó “quần thảo” ở khu vực này trong thời gian dài.

Theo ABC, bão đi chậm, lâu tan nghĩa là nó tác động dài, dẫn đến mức độ thiệt hại cao hơn. The Weather đưa ra thông số đáng chú ý về lượng mưa. "Bão di chuyển với tốc độ chỉ 8 km/h có khả năng gây ra lượng mưa lên đến 76 cm. Trong khi một cơn đi 32 km/h thường tạo ra lượng mưa nhỏ hơn nhiều ở bất kỳ vị trí nào. Khi điều này xảy ra gần địa hình đồi núi, tổng lượng mưa có thể tăng lên đáng kể", trang này cho biết.

Jim Kossin, nhà khoa học thuộc Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Mỹ, cũng là tác giả nghiên cứu, cho biết những cơn bão đi chậm sẽ gây nhiều mưa hơn ở một khu vực nhất định. Nó cũng tàn phá nơi đó liên tục bằng sức gió kinh khủng.

Mặt khác, bão di chuyển trên biển càng chậm, sức gió, lượng nước và năng lượng tích tụ bên trong sẽ tăng lên, mở rộng khả năng gây hại. “Mọi mối nguy mà một cơn bão nhiệt đới sở hữu, sẽ tác động lâu hơn. Đó không bao giờ là điều tốt”, ông Kossin nói.

Một trong những nguyên nhân tác động đến tốc độ di chuyển của bão là hiện tượng nóng lên toàn cầu. Trong đó, biến đổi khí hậu ảnh hưởng đến lưu thông chung ở quy mô khí quyển, nơi bão ẩn náu và phát triển. Đặc biệt, sự chậm lại của quá trình lưu thông không khí, do các vùng cực ấm dần lên so với xích đạo, cũng giảm tốc bão.

Hà Mi