Báo động tháp nghiêng Garisenda có nguy cơ đổ sập: Cách Ý thúc đẩy bảo tồn di sản

Sau các cuộc điều tra vào tháng trước, thành phố Bologna (Ý) hiện đang tiến hành kế hoạch bảo vệ dân sự trước nguy cơ sụp đổ bất ngờ của tòa tháp, vốn là biểu tượng thống trị đường chân trời của Bologna kể từ thế kỷ 12.

'Tháp đôi' của Bologna thống trị đường chân trời của thành phố.Ảnh: CNN

Đại diện hội đồng thành phố Bologna cho biết, một hàng rào kim loại bảo vệ sẽ được dựng lên để chặn các mảnh vụn có thể rơi xuống do sập nhằm giảm khả năng gây tổn thương cho các tòa nhà xung quanh và khả năng tiếp xúc với người dân cũng như ngăn chặn việc tiếp cận các khu vực bị cấm.

Dây sẽ được cố định vào mặt đất và bao gồm lưới bảo vệ được thiết kế đặc biệt, được làm bằng kim loại và neo vào mặt đất. Cảnh báo về khả năng đổ sập được đưa ra trong một báo cáo dài 27 trang của Ủy ban khoa học sau thời gian dài giám sát khu vực này kể từ năm 2019.

Báo cáo cũng nhấn mạnh khu vực này trong tình trạng "cảnh báo cao" và cho rằng các điều kiện an toàn không còn đảm bảo ở xung quanh tòa tháp, ngoại trừ trong khuôn khổ kế hoạch bảo vệ dân sự".

Việc giám sát địa điểm này trong tháng qua đã phát hiện "xu hướng tăng tốc và bất ngờ" liên quan đến lực nén "nghiền nát" chân tháp, với sự phân hủy dần dần của đá ốp chân đế và các vết nứt mở rộng trên lớp gạch phía trên.

Người phát ngôn thành phố cũng cho biết tòa tháp hiện chưa có nguy cơ sụp đổ ngay lập tức. Một số khu vực loại trừ sẽ được xây dựng "trong thời gian nhanh nhất có thể".

"Chúng tôi đang hành động để phòng trường hợp xấu nhất xảy ra nhưng điều đó cũng không có nghĩa là khả năng rủi ro cao sẽ xảy ra. Các biện pháp phòng ngừa hiện đang ở mức cảnh báo màu vàng thay vì màu đỏ về nguy cơ sụp đổ. Nếu có nguy cơ đổ sập sắp xảy ra, chúng tôi sẽ sơ tán tất cả người dân đồng thời cho biết thêm rằng các thiết bị giám sát sẽ cung cấp kết quả sau mỗi 15 phút. Vì vậy, người dân sẽ nhận được cảnh báo về vụ sập và có thể sơ tán khỏi khu vực xung quanh", ông nói.

"Tình trạng nguy kịch không thể tránh khỏi'

Là một trong những "tòa tháp đôi" nổi tiếng của thành phố Bologna, Garisenda cao 48 mét (158 feet) được xây dựng vào thế kỷ 12 khi thành phố Bologna còn là một Manhattan thu nhỏ. Thời điểm đó, người dân đã xây dựng hàng chục tòa tháp vươn lên trời, mỗi tòa tháp được xây dựng bởi các gia đình địa phương để cố gắng tòa sau cao hơn trước. Ngày nay, chỉ còn lại một số ít. Trong số những ngôi nhà đó, nhiều ngôi nhà đã bị cắt bỏ phần ngọn và chuyển thành những ngôi nhà bình thường.

Tòa tháp Garisenda nghiêng một góc 4 độ - chỉ thẳng hơn một chút so với Tháp nghiêng Pisa 5 độ. Tòa tháp đã nghiêng vào đầu thế kỷ 14 . Được rút ngắn lại trong những năm sau đó, Garisenda nằm ở trung tâm thành phố bên cạnh Asinelli - một tòa tháp cao gấp đôi mà khách du lịch trước đây có thể trải nghiệm leo lên tháp.

Thị trưởng thành phố Bologna Matteo Lepore đã ra lệnh phong tỏa khu vực xung quanh tòa tháp vào tháng 10 năm nay, mặc dù động thái cách ly chủ yếu vì lý do là giám sát chứ không phải vì an toàn.

Các cảm biến âm thanh được đặt xung quanh tòa tháp Garisenda để theo dõi tiếng nứt và tiếng cọt kẹt, trong khi một con lắc được lắp đặt ở cả hai tòa tháp để theo dõi chuyển động và xem liệu "dao động" thông thường có vượt quá một ngưỡng nhất định hay không.

Quá trình giám sát giờ đây sát sao hơn bởi lực nén tăng lên ở chân tháp và độ nghiêng của tháp đã bắt đầu dịch chuyển 90 độ, từ hướng đông hoặc đông nam sang hướng nam.

Sự tan rã dần dần của đá gắn vào chân tháp, cũng như các vết nứt dọc trên gạch tạo nên tháp, đã được ghi nhận từ năm 2020 nhưng hiện nay tình trạng ngày càng trầm trọng hơn.

Báo cáo được công bố vào ngày 15/11 xác nhận rằng tòa tháp đã ở trong "tình trạng nguy kịch không thể tránh khỏi trong thời gian tới" và gợi ý các biện pháp can thiệp bổ sung, bao gồm "vòng" thanh thép và dây cáp quanh chân đế vào năm 2020, nhưng tình hình hiện tại trở nên trầm trọng hơn.

"Thật không may, tình hình chung đã trở nên tồi tệ hơn đáng kể, kéo theo những tác động đáng lo ngại đối với sự ổn định chung của tòa tháp. Xu hướng báo động bất ngờ và nhanh chóng khiến phải đình chỉ ngay lập tức tất cả các hoạt động hiện đang được tiến hành, đặt địa điểm này trong tình trạng báo động cao. Các điều kiện an toàn không còn tồn tại để hoạt động trên hoặc xung quanh tòa tháp, ngoại trừ trong khuôn khổ kế hoạch bảo vệ dân sự", Người phát ngôn của hội đồng thành phố cho biết.

Theo người phát ngôn của Hội đồng thành phố, các hiện tượng thời tiết cực đoan, bao gồm nhiệt độ cao vào mùa hè năm nay cũng như lũ lụt hồi đầu năm dường như cũng đang góp phần gây ra hiện tượng này./.

Hồng Nhung