Báo động tình trạng lừa đảo tại các ngân hàng kỹ thuật số ở Singapore
Số lượng khiếu nại về gian lận và lừa đảo tại các ngân hàng kỹ thuật số ở Singapore đã tăng mạnh một cách đáng báo động, tới gấp đôi chỉ trong 8 tháng đầu năm 2025 so với cả năm 2024.
Báo động tình trạng lừa đảo tại các ngân hàng kỹ thuật số ở Singapore. Ảnh minh họa: Bnews phát
Sự gia tăng này đang đặt ra những thách thức lớn về an ninh mạng trong ngành tài chính quốc đảo này.
Trung tâm Giải quyết Tranh chấp công nghiệp tài chính (Fidrec) cho biết tính đến hết tháng 8/2025, đã có 94 khiếu nại lừa đảo và gian lận được ghi nhận, tăng đáng kể so với 42 khiếu nại của cả năm 2024. Tổng số tiền bị thiệt hại trong các vụ việc này đã lên tới 2,5 triệu USD.
Các khiếu nại được đệ trình chống lại 5 ngân hàng kỹ thuật số đang hoạt động tại Singapore, bao gồm Trust Bank, GXS Bank, MariBank (phục vụ khách hàng cá nhân) cùng với Anext Bank và Green Link Digital Bank (phục vụ doanh nghiệp vừa và nhỏ).
Theo Fidrec, hai hình thức lừa đảo phổ biến nhất là chiếm đoạt thông tin đăng nhập và lừa đảo mạo danh. Ở hình thức lừa đảo chiếm đoạt thông tin đăng nhập, kẻ gian dùng các cuộc tấn công lừa đảo và phần mềm độc hại để đánh cắp thông tin, sau đó truy cập tài khoản và rút tiền. Còn với lừa đảo mạo danh, kẻ lừa đảo đóng giả quan chức chính phủ, ngân hàng, hoặc người thân để thuyết phục nạn nhân chuyển tiền.
Mặc dù số lượng các vụ lừa đảo tại ngân hàng kỹ thuật số còn nhỏ so với tổng số khiếu nại trên toàn ngành tài chính, xu hướng tăng trưởng của tỷ lệ này rất đáng lo ngại: từ 2,1% tổng số khiếu nại năm 2023, tăng lên 4,8% năm 2024 và nhảy vọt lên 8,7% tính đến ngày 31/8/2025.
Đặc biệt, lừa đảo và gian lận chiếm phần lớn (84%) trong tất cả các khiếu nại riêng đối với các ngân hàng kỹ thuật số, cao hơn nhiều so với các vấn đề về tiêu chuẩn dịch vụ (11%) và chính sách (5%).
Giáo sư Jan Ondrus hiện đang công tác tại Trường Kinh doanh Essec nhận định rằng, do ngân hàng kỹ thuật số hoạt động hoàn toàn trực tuyến, kẻ lừa đảo có nhiều cơ hội hơn để đánh lừa khách hàng qua tin nhắn giả mạo hoặc mạo danh.
Tuy nhiên, ông Christophe Barel từ FS-ISAC - Tổ chức hợp tác an ninh mạng cho các ngân hàng, phản biện rằng mọi ngân hàng đều dễ bị lừa đảo do phần lớn giao dịch hiện nay đều thực hiện trực tuyến. Các chuyên gia đều đồng tình rằng đại đa số các vụ lừa đảo thành công là do yếu tố con người, khi kẻ lừa đảo khai thác sự căng thẳng hoặc mệt mỏi của nạn nhân. Bên cạnh đó, sự phổ biến của AI và Deepfake đang khiến các vụ lừa đảo ngày càng tinh vi và khó phát hiện hơn.
Trước tình hình này, ngành ngân hàng Singapore đã phối hợp chặt chẽ với cơ quan quản lý và các công ty viễn thông để tăng cường phòng thủ như thiết lập các quy định phân định rõ vai trò và trách nhiệm bồi thường của ngân hàng, viễn thông và người tiêu dùng; công bố Đạo luật Bảo vệ chống Lừa đảo cho phép cảnh sát hạn chế giao dịch ngân hàng nếu nghi ngờ có hành vi gian lận và các ngân hàng được phép trì hoãn xử lý giao dịch chuyển tiền nếu tài khoản có số dư từ 50.000 USD trở lên và tổng số tiền chuyển đi trong 24 giờ vượt quá 1/2 số dư tài khoản.
Ngoài các biện pháp toàn ngành, các ngân hàng kỹ thuật số còn tận dụng cơ sở hạ tầng hiện đại để giám sát hoạt động bất thường theo thời gian thực. Hệ thống của MariBank kích hoạt cảnh báo hướng dẫn người dùng trước khi giao dịch đáng ngờ được hoàn tất. GXS Bank sử dụng các câu hỏi gợi mở ("Bạn có biết người nhận không?") để buộc khách hàng tạm dừng và suy nghĩ lại, nhằm phá vỡ sự tấn công của kẻ lừa đảo. Khách hàng cũng được phép đóng băng một phần tiền, ngăn không cho chuyển ra ngoài một cách dễ dàng.
Các chuyên gia nhận định, cơ sở hạ tầng hiện đại là lợi thế giúp các ngân hàng kỹ thuật số nhanh chóng triển khai các biện pháp đối phó mới. Nỗ lực chống lừa đảo này đang đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa các ngân hàng, cơ quan quản lý và sự cảnh giác cao độ từ chính người tiêu dùng.
